W.Brytania: 2 grudnia ekshumacje na cmentarzu lotników w Newark

25.11. Londyn (PAP) - Na 2 grudnia wyznaczono termin ekshumacji szczątków trzech ofiar katastrofy lotniczej na Gibraltarze, pochowanych na polskim cmentarzu wojskowym w Newark. W katastrofie 4 lipca 1943 r. zginął premier i naczelny wódz PSZ gen. Władysław Sikorski.Rzecznik ambasady RP w Londynie powiedział PAP, że katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej uzyskał wszystkie wymagane zgody władz brytyjskich: sądowych i prokuratorskich, a także zgodę krewnych. Wystąpił o nie jeszcze z końcem ubiegłego roku.Otwarte zostaną groby: gen. bryg. Tadeusza Klimeckiego (szefa Sztabu Naczelnego Wodza), płk. dypl. Andrzeja Mareckiego (szefa Oddziału III w Sztabie Naczelnego Wodza) oraz por. Józefa Ponikiewskiego (adiutanta Naczelnego Wodza).Ekshumacji dokonają Brytyjczycy, w obecności prokuratora z katowickiego IPN-u i przedstawicieli polskich władz konsularnych z Manchesteru. Oględziny szczątków i specjalistyczne badania zostaną przeprowadzone w Zakładzie Medycyny Sądowej w Krakowie.Następnie odbędą się ponowne pochówki - dwa na cmentarzu wojskowym na Powązkach, a trzeci (Ponikiewskiego) w grobowcu rodzinnym we wsi Oporowo w powiecie leszczyńskim.Ekshumacja jest elementem śledztwa w sprawie okoliczności śmierci gen. Sikorskiego, wszczętego przez katowicki IPN we wrześniu 2008 r.Szczątki gen. Sikorskiego ekshumowano w 1993 r. i przewieziono do Polski specjalnym wojskowym samolotem. Złożono je w krypcie św. Leonarda w podziemiach katedry na Wawelu 17 września 1993 r. W listopadzie 2008 roku szczątki zostały wyjęte z trumny i szczegółowo przebadane. Ustalono wówczas, że generał zginął w wyniku obrażeń wielu narządów, typowych dla ofiar katastrof komunikacyjnych.Według oficjalnej wersji wydarzeń przedstawionej w raporcie brytyjskiej komisji badającej wypadek jeszcze w 1943 r., przyczyną katastrofy było zablokowanie steru wysokości. Komisja nie potrafiła jednak wyjaśnić, jak doszło do awarii.Jedyną osobą, która przeżyła, był pierwszy pilot samolotu Czech Eduard Prchal.W katastrofie zginęło też kilku Anglików, m.in. płk Victor Cazalet (oficer łącznikowy przy rządzie polskim), a także córka gen. Sikorskiego Zofia Leśniowska oraz osobisty sekretarz Adam Kułakowski. Ich zwłok nigdy nie odnaleziono. Na cmentarzu na Gibraltarze pochowany jest Jan Gralewski, kurier z okupowanej Polski, który również nie przeżył katastrofy. (PAP) asw/ jhp/ mc/ gma/