Kosmiczne śmieci osiągają “katastrofalną masę krytyczną” – ostrzegają eksperci

Liczba śmieci orbitujących wokół Ziemi osiągnęła "krytyczny punkt" i grożą masą kolizji. Ich zderzanie się może doprowadzić do powstania jeszcze większej liczby kosmicznych odpadków, zagrażających bezpieczeństwu astronautów i satelitów – ostrzegli amerykańscy eksperci.

NASA potrzebuje nowego, strategicznego planu, który pozwoli zmniejszyć ryzyko związane ze zużytymi częściami rakiet, nieużywanymi już satelitami i tysiącami innych odpadków, jakie dryfują w przestrzeni kosmicznej wokół naszej planety z prędkością 28,164 km na godzinę – oznajmili eksperci z amerykańskiej rady badawczej National Research Council (NRC).

Kosmiczne śmieci zagrażają w sumie około tysiącowi czynnych komercyjnych, wojskowych i cywilnych satelitów na orbicie Ziemi. Duża ich część to własność różnych firm i przedsiębiorstw, np. telekomunikacyjnych, uczestnicząc w generowaniu ich pokaźnych zysków (tylko w ubiegłym roku pozwoliły im zarobić 68 mld dol) – wynika z danych Satellite Industry Association.

Do pierwszej w historii kolizji na orbicie doszło w roku 2009. Czynny satelita komunikacyjny Iridium zderzył się wówczas z wrakiem rosyjskiego satelity. Do wypadku doszło na wysokości 789 km nad Syberią. W efekcie powstały tysiące nowych kosmicznych śmieci. Natomiast dwa lata wcześniej Chiny, w ramach powszechnie potępionego testu pocisku antysatelitarnego, umyślnie zniszczyły jeden ze swoich nieczynnych satelitów meteorologicznych.

Liczba śmieci na orbicie, jakie obserwuje i kataloguje amerykańska sieć Space Surveillance Network, wzrosła z 9.949 obiektów w grudniu 2006 roku do 16 094 w lipcu 2011. Niemal 20 procent z nich powstało po rozbiciu chińskiego satelity FENGYUN 1-C – informuje National Research Council. Współczesna technologia pozwala na śledzenie obiektów mających około 10 cm. średnicy oraz większych.

Modele komputerowe pokazują, że liczba orbitalnych szczątków "sięgnęła katastrofalnego punktu, a na orbicie jest ich wystarczająco wiele, by mogły się stale zderzać, dając początek jeszcze większej liczbie szczątków i zwiększając ryzyko uszkodzenia statków kosmicznych" –ostrzegli eksperci NRC w komunikacie ze 182-stronicowego raportu.

“Współczesne środowisko kosmiczne staje się coraz bardziej niebezpieczne dla statków kosmicznych i astronautów" – podkreśla przewodniczący zespołu badawczego i były szef biura Orbital Debris Program Office w NASA, Donald Kessler

Autorzy raportu na temat orbitalnych śmieci spisali też zalecenia dla NASA, pozwalające zmniejszyć ryzyko i poprawić sytuację na orbicie. Sugerują m.in. o współpracę z Departamentem Stanu i opracowanie ramy prawne, które w przyszłości pozwolą posprzątać orbitę. Obecne przepisy międzynarodowe zakazują poszczególnym państwom przejmowania i gromadzenia dryfujących w kosmosie obiektów należących do innych krajów.

Badanie, z którego raport zatytułowani "Limiting Future Collision Risk to Spacecraft:An Assessment of NASA's Meteoroid and Orbital Debris Programs" sfinansowała NASA. (PAP)

Zan/ tot/