dlapilota.pl
Astronomowie ukończyli przegląd Drogi Mlecznej na falach submilimetrowych
Atacama Pathfinder EXperiment, czyli APEX, to radioteleskop pracujący na płaskowyżu Chajnantor w Chile na wysokości 5100 metrów n.p.m. Niedawno świętowano dziesięciolecie jego użytkowania do badań naukowych. Teleskop zbudowano jako prototypową antenę w ramach przygotowań do budowy sieci 66 radioteleskopów ALMA, która powstała niedaleko, także na płaskowyżu Chajnantor. Ale powstanie ALMA wcale nie zakończyło pracy teleskopu APEX, oba instrumenty uzupełniają się. APEX np. robi przeglądy nieba, a wybrane obiekty są później dokładniej badane za pomocą sieci ALMA.
Jednym z przeglądów wykonanych za pomocą APEX jest APEX Telescope Large Area Survey of the Galaxy (ATLASGAL). Nowe mapy obejmują obszar wzdłuż płaszczyzny Drogi Mlecznej, od długości 140 stopni na niebie i szerokości 3 stopni. Jest to czterokrotnie większy obszar niż poprzednia publikacja danych ATLASGAL.
Do tej pory na podstawie danych zebranych w ramach przeglądu ATLASGAL opublikowano prawie 70 prac naukowych, a zapewne będzie ich dużo więcej, bowiem właśnie udostępniono naukowej społeczności astronomicznej opracowany zestaw danych z przeglądu.
Dane z przeglądu ATLASGAL uzupełniają to, co zostało zebrane przez pracującego w kosmosie satelitę Planck, przy czym dane z Plancka obejmują całe niebo, natomiast dane z APEX są dużo bardziej szczegółowe, z lepszą kątową zdolnością rozdzielczą. Połączenie tych danych pozwoliło astronomom na oszacowanie ilości gęstego gazu w wewnętrznych rejonach Drogi Mlecznej. Dokonano także przeglądu zimnych i masywnych obłoków, w których powstają nowe gwiazdy.
Mapa wykonana za pomocą teleskopu APEX obejmuje południową część Drogi Mlecznej. Analogiczna mapa dla północnej części naszej Galaktyki została wcześniej wykonana przy użyciu James Clerk Maxwell Telescope (JCMT) i innych teleskopów pracujących na półkuli północnej. Mapa z APEX jest jednak o tyle istotna, iż obejmuje centrum Galaktyki. (PAP)
cza/ mrt/
Komentarze