Lotnisko Katowice zamówiło budowę węzła towarowo-paliwowego

Umowę na budowę węzła towarowo-paliwowego z bocznicą kolejową podpisało w środę Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze, które zarządza portem lotniczym Katowice. To inwestycja o podwójnym, cywilno-wojskowym zastosowaniu - wsparta funduszami europejskimi o tego rodzaju przeznaczeniu.

Jak przekazał w środę Jakub Mańka z biura prasowego lotniska, tego dnia GTL podpisało wartą 144,3 mln zł brutto umowę na realizację inwestycji z konsorcjum firm Mostostal Kraków i Budimex (obie z grupy Budimeksu).

Budowa węzła jest możliwa dzięki odbudowaniu kosztem ponad 800 mln zł przez spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe linii nr 182 Tarnowskie Góry - Zawiercie. Od grudnia ub. roku jeżdżą nią pociągi Kolei Śląskich relacji Tarnowskie Góry - Częstochowa, zapewniając dojazd koleją m.in. do lotniska Katowice.

Umowę na unijne dofinansowanie projektu budowy węzła towarowo-paliwowego z bocznicą, oszacowanego początkowo na 95,5 mln zł, władze lotniska podpisały z końcem maja ub. roku. Dofinansowanie z Instrumentu Łącząc Europę (Connecting Europe Facility - CEF 2021-27 Military Mobility) może pokryć do 50 proc. kosztów kwalifikowanych zadania.

Zgodnie z umową ws. dofinansowania z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA), w projekcie do połowy 2026 r. ma powstać bocznica kolejowa łącząca lotnisko z Centralną Magistralą Kolejową poprzez linię kolejową nr 182 Zawiercie – Tarnowskie Góry.

Jak powiedział w środę cytowany przez Mańkę prezes GTL Artur Tomasik, budowa multimodalnego węzła jest jednym z filarów planu inwestycyjnego lotniska do 2028 r. Szef lotniska zaznaczył, że projekt dot. węzła „przyczyni się do wsparcia rozwoju zrównoważonego systemu transportu poprzez ograniczenie transportu drogowego na rzecz kolei”.

Dyrektor budownictwa ogólnego w Budimeksie Jakub Nagraba przypomniał, że koncern na terenie lotniska w Pyrzowicach wykonywał już kilka kluczowych projektów, jak nowa droga startowa dla GTL i wieża kontroli lotów dla Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Multimodalny węzeł przeładunkowy w Katowice Airport to skomplikowany technologicznie projekt łączący wiele branż - wskazał członek zarządu Mostostalu Kraków Tomasz Guzik. Mostostal Kraków wnosi do niego kompetencje z zakresu konstrukcji stalowych, realizacji zbiornikowych i technologicznych, a Budimex - w części kubaturowej i kolejowej.

Centralną częścią nowej infrastruktury będzie trzytorowy front rozładowczy do załadunku i rozładunku towarów oraz paliw, który sąsiadować będzie z trzema zbiornikami o pojemności 1 tys. m sześc. i dwoma stanowiskami rozładunku autocystern. W części węzła znajdującej się w strefie zastrzeżonej lotniska powstaną trzy stanowiska nalewaków dla cystern lotniskowych.

Węzeł umożliwi przeładunek towarów, w tym paliwa lotniczego oraz zaopatrywanie w paliwo samolotów operujących z pyrzowickiego lotniska. Nowa infrastruktura będzie przygotowana do obsługi paliw alternatywnych. Węzeł będzie miał podwójne cywilno-wojskowego zastosowanie. Umożliwi to zabezpieczenie dostaw i ciągłości działań prowadzonych operacji wojskowych.

Przedsięwzięcie ma jednocześnie charakter interoperacyjny, co oznacza, że nowa infrastruktura przeznaczona będzie do użytku wszystkich zainteresowanych podmiotów korzystających z usług portu lotniczego, zarówno cywilnych, jak i wojskowych oraz firm prowadzących działalność w regionie.

Budowa węzła umożliwi rozpoczęcie przez Katowice Airport działalności w czwartym obszarze, po obsłudze ruchu pasażerskiego i cargo, a także obsłudze technicznej samolotów: w magazynowaniu i dystrybucji paliwa lotniczego.

Projekt budowy węzła lotnisko przygotowywało od ponad pięciu lat. W styczniu 2019 r. GTL kupiło od Agencji Mienia Wojskowego działkę o powierzchni 5,5 ha przylegającą do południowo-wschodniej części lotniska, na której kiedyś funkcjonowała wojskowa baza paliw.

W tym miejscu od września 2019 r. do czerwca 2022 r. prowadzono remediację terenu, czyli usuwano zanieczyszczenia zalegające w glebie. Na ten cel GTL pozyskało 5 mln zł pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Realizacja nowego węzła paliwowo-logistycznego nie byłaby możliwa bez modernizacji linii kolejowej nr 182, która także była dofinansowana z funduszy Unii Europejskiej. Inwestycja PKP PLK została dofinansowywana kwotą 503,1 mln zł z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Projekt szacowano pierwotnie na 741,8 mln zł; główna umowa realizacyjna opiewała na 812,1 mln zł brutto.

Katowice Airport należy do największych lotnisk regionalnych w Polsce. W ub. roku odprawiono tam 5,61 mln pasażerów; aktualna prognoza wskazuje, że w całym 2024 r. z jego siatki połączeń skorzysta znacznie ponad 6 mln pasażerów. Port lotniczy im. Wojciecha Korfantego jest krajowym liderem w segmencie ruchu czarterowego i jednym z największych lotnisk cargo w Polsce.

Lotnisko ma zatwierdzony program inwestycyjny do 2030 r. o wartości ponad 1,5 mld zł, zakładający m.in. budowę w ciągu czterech najbliższych lat nowego terminala i układu komunikacyjnego. Ogółem program inwestycyjny ma objąć ponad 20 inwestycji, w tym także budowę terminala cargo czy hangaru technicznego.