Przejdź do treści
Źródło artykułu

Rocznica wybuchu pożaru w Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów „Samolot” w Poznaniu

87 lat temu, 12 września 1929 roku, w Wielkopolskiej Wytwórni Samolotów „Samolot” w Poznaniu wybuchł pożar, którego przyczyny nie udało się ustalić.

Zniszczeniu uległy hale fabryczne, 10 gotowych samolotów oraz nowo sprowadzone urządzenia do produkcji. Straty były tym poważniejsze, że część urządzeń nie była ubezpieczona. Dzięki wysiłkowi całej załogi, po trzech miesiącach udało się odbudować wytwórnię. Niestety, narastający kryzys gospodarczy i spowodowane pożarem wydatki zmusiły właścicieli do zamknięcia zakładów. Ostatnim zaprojektowanym w Poznaniu samolotem był treningowy BM-6, który nie zdążył już wejść do produkcji seryjnej. Oficjalnie wytwórnia zakończyła działalność w marcu 1931 roku.

Wielkopolska Wytwórnia Samolotów "Samolot" – polska wytwórnia lotnicza została założona przez Związek Lotników Polskich w 1923 roku w Poznaniu.  Początkowo wytwórnia, której uroczyste otwarcie miało miejsce 27 kwietnia 1924 roku, mieściła się w hangarze o powierzchni 300 m² na lotnisku Ławica. Bardzo szybko jednak przystąpiono do rozbudowy firmy, budując na przylegającym do lotniska terenie halę produkcyjną, pomieszczenia biurowe i magazyny. Utworzono biuro konstrukcyjne, na czele którego stanął inżynier Ryszard Bartel. W biurze zatrudnieni byli również między innymi Zygmunt Nowakowski, Stefan Kazanecki, Józef Medwecki, Antoni Jankowski i Piotr Tułacz.

Rok po uroczystym otwarciu spółka zatrudniała około 200 pracowników fizycznych i drugie tyle umysłowych. Bardzo szybko, bo już w 1924 roku, uruchomiono licencyjną produkcję francuskiego samolotu szkolnego Hanriot H.28 dla polskiego lotnictwa wojskowego. Pierwszy samolot został oblatany 22 lutego 1925 roku, łącznie zbudowano ich 120. Zbudowano następnie 80 licencyjnych samolotów szkolno-treningowych Hanriot H.19.

Obok produkcji maszyn licencyjnych, wytwórnia rozpoczęła prace konstrukcyjne nad rodzimym samolotem. 24 lipca 1926 roku oblatany został Sp-1, którego konstruktorem był inżynier Piotr Tułacz. Był to jednomiejscowy górnopłat, który miał stanowić wstęp do przyszłej produkcji maszyn myśliwskich. Pomimo dobrych ocen samolotu, nie wszedł on do produkcji seryjnej z powodu braku zamówień.

W 1927 roku wytwórnia rozpoczęła produkcję samolotów konstrukcji Ryszarda Bartela. Były to maszyny szkolne o prostej i solidnej konstrukcji, poprawne w pilotażu, wybaczające błędy młodym pilotom. Ciekawostką był fakt, że w samolotach BM-4 i BM-5 można było zastosować różne typy silnika w zależności od potrzeb zamawiającego. W latach 1928–1930 samoloty te były pierwszymi maszynami szkolnymi wykorzystywanymi w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Lata 1925–1929 to również złoty okres w historii wytwórni, rocznie produkowano wówczas około 100 maszyn. Oprócz samolotów szkolnych budowano również maszyny sportowe konstrukcji inżynierów Józefa Medweckiego i Zygmunta Nowakowskiego, MN-3, MN-4 i MN-5.

FacebookTwitterWykop
Źródło artykułu

Nasze strony