dlapilota.pl
Nagroda Gruber Foundation Cosmology Prize 2014 dla czterech kosmologów
„Obserwacje i analizy relatywnie bliskich galaktyk prowadzone przez laureatów pozwoliły kosmologom, a także samym laureatom, na zbadanie ewolucji Wszechświata w wielkich skalach” - uzasadniła wybór laureatów Wendy Friedman, przewodnicząca jury.
Nagrodzeni naukowcy prowadzili swoje prace w okresie, gdy czołówkę badań stanowiły analizy jak najodleglejszych części Wszechświata. Oni jednak skupili się na galaktykach bliższych – zarówno w odległości, jak i w czasie. Prowadzili niezależne od siebie badania Drogi Mlecznej – galaktyki, w której znajduje się Układ Słoneczny, galaktyk z Grupy Lokalnej, do której należy Droga Mleczna oraz innych pobliskich obiektów.
Doprowadzili do lepszego poznania własności pobliskich galaktyk: karłowatych, spiralnych, soczewkowatych i eliptycznych, poprzez analizy morfologii tych obiektów oraz ich składowych gwiezdnej i gazowej. Odkrycia laureatów doprowadziły w konsekwencji do dwóch fundamentalnych zmian w naszym obrazie Wszechświata. Po pierwsze, że w największych skalach Wszechświat przypomina sieć neuronów, albo pajęczynę złożoną z olbrzymich supergromad galaktyk oddzielonych od siebie ogromnymi obszarami pustych przestrzeni. Po drugie, struktura ta nie byłaby możliwa, gdyby Wszechświat nie miał niewidzialnej składowej w oddziaływaniach grawitacyjnych, którą obecnie nazywamy ciemną materią.
Prace, które prowadzili Einasto, Freeman, Tully oraz van den Bergh są obecnie czasem nazywane kosmologią bliskiego pola (Near Field Cosmology), co może wydawać się paradoksem: badania Wszechświata największych skalach, ale poprzez analizowanie struktur i obiektów znajdujących się relatywnie blisko.
Nagroda zostanie wręczona podczas uroczystości 1 października 2014 r. na Uniwersytecie Yale. Oprócz nagrody pieniężnej, którą podzielą się laureaci, każdy z nich otrzyma złoty medal.
Gruber Foundation Cosmology Prize jest przyznawana wybitnym kosmologom, astronomom, astrofizykom lub filozofom nauki za teoretyczne, analityczne, koncepcyjne lub obserwacyjne odkrycia prowadzące do istotnego zaawansowania naszego zrozumienia Wszechświata. Od 2001 roku nagroda Fundacji Petera i Patricii Gruberów jest współfinansowana także przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. (PAP)
cza/ agt/
Komentarze