Warsztaty informacyjno-konsultacyjne w PAŻP. Nowe granice podziału sektorów FIS

4 grudnia 2019 r. w siedzibie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej odbyło się spotkanie informacyjno-konsultacyjne dotyczące zmian i planów PAŻP. Zapraszamy do lektury krótkiego podsumowania, w którym staraliśmy się zwrócić uwagę na istotne zmiany i propozycje z punktu widzenia lotnictwa ogólnego.

Przede wszystkim, padła ponownie obietnica cyklicznych spotkań konsultacyjnych ze środowiskiem GA. Kolejne spotkanie, odbędzie się przed sezonem 2020.

Mapa VFR 2020

Publikacja mapy VFR 2020 zaplanowana jest na kwiecień przyszłego roku. Według zapewnień, mapa ma już zawierać wszystkie zaplanowane istotne i znaczące zmiany. Dodatkowo, z uwagi na ulepszenie procesu tworzenia mapy i zmianę procesu jej tworzenia na w pełni cyfrową, PAŻP rozważa publikację „nie ICAO-wską” mapę w skali 1:200 000, bez systemowych ograniczeń jakie nakłada ICAO, przez co mapa ta będzie jeszcze lepsza i będzie uwzględniała jeszcze więcej uwag pilotów.

Informacyjnie, o czym pewnie wiedzą już Czytelnicy naszego portalu, opóźnienie w publikacji mapy VFR 2019 było konsekwencją wejścia w życie 2 lipca 2019 r., rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 marca 2019 r. w sprawie zakazów lub ograniczeń lotów na czas dłuższy niż 3 miesiące.

Planowane zmiany w edycji mapy VFR 2020:

•    Ponownie ma się pojawić hipsometria, co będzie niebawem poddane konsultacjom
•    Lepsza kontrola procesu poligraficznego, skutkująca lepszymi kolorami i przejrzystością
•    Ponowne wprowadzenie linii siatki geograficznej z cięciem 10’
•    Poprawa czytelności struktur przestrzeni i elementów poligrafii
•    Dodanie nazewnictwa w warstwy hydrografii

Uwagi do mapy można przesyłać do Pana Waldemara Rudnickiego, na adres: waldemar.rudnicki@pansa.pl

Nowe nazewnictwo PBN dla instrumentalnych procedur podejścia do lądowania typu RNAV na mapach IAC

Zmiany w nazewnictwie procedur PBN były opublikowane już w AIP (LINK). W trakcie spotkania zobrazowano ciekawą zagregowaną prezentację istotnych zmian. Opublikujemy ją niebawem.

IWB Internet Web Briefing

Z ważnych informacji to dla przypomnienia, 27 maja 2019 r., na podstawie decyzji Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego IWB został dopuszczony do użytku operacyjnego. Pan Paweł Wojciechowski, dyrektor projektu IWB poinformował, że kończy się proces wdrażania zgłoszonych do tej pory poprawek. Na przyszły rok planowane są nowe funkcjonalności, w tym „umobilnienie” IWB. Czekamy z niecierpliwością.

Uwagi do IWB możecie zgłaszać do aro.epwa@pansa.pl

Działalność BSP w FIR Warszawa (VLOS/BVLOS)

Dużo się dzieje w temacie bezzałogowych statków powietrznych w FIR Warszawa. PAŻP wprowadza dedykowany system umożliwiający elektroniczną koordynację lotów bezzałogowych statków powietrznych i cyfrowe zarządzanie wnioskami oraz zgodami na loty w polskiej przestrzeni powietrznej. o którym napiszemy niebawem w dłuższym artykule. To co istotne dla pilotów GA, będzie możliwość rejestracji lotów (np. paralotniowych, szybowcowych, lądowisk o dużym natężeniu ruchu GA), w taki sposób, aby operatorzy dronów mieli ich świadomość. Docelowo (pewnie na przestrzeni najbliższych dwóch-trzech lat), wprowadzone w ten sposób informacje będą automatycznie przekierowywane do systemów operacyjnych dronów.

Nowością jest, że od grudniowego AIRACa w ENR 2.5 pojawiają się ostrzeżenia nawigacyjne o miejscach w których często wykonywane są loty bezzałogowych statków powietrznych poza zasięgiem wzroku BVLOS (Beyond Visual Line of Sight). Takie loty już się odbywają w FIR EPWW, w niewydzielonych przestrzeniach powietrznych a o ich obecności dowiadujemy się zwykle z Naviation Warning publikowanych NOTAMami. Informacyjnie i w uproszczeniu loty BVLOS, wymagają od operatora specjalnego dopuszczenia wydanego przez ULC popartego analizą ryzyka, specjalnego wyposażenia drona, a same loty które bezwzględnie mają dawać pierwszeństwo ruchu załogowego, odbywają się nie wyżej niż 120m AGL.

AMC Polska – Portal WWW do składania zamówień na elastyczne struktury powietrzne

To ma być zupełna nowość, upraszczająca proces zarządzania elastycznymi strukturami powietrznymi przez ich właścicieli. W przyszłym roku, do uprawnionych podmiotów (np. zarządzających strefami ATZ) zostaną wydane loginy systemowe, przez które będzie można zamawiać przydzielone struktury powietrzne. Oczywiście wszystko będzie się odbywało zgodnie z harmonogramem AUP/UUP, ale sam proces ma być łatwiejszy.

Dodatkową funkcjonalnością, ma być umożliwienie zgłaszania za pomocą tego portalu pokazów fajerwerków i laserowych. Jednak na pytanie w jaki sposób i na jakich zasadach samorządy i organizatorzy imprez mieliby korzystać z tego serwisu, aby nie wprowadzić niepotrzebnego chaosu w skomplikowanej już strukturze powietrznej, nie udzielono odpowiedzi.

NOTAM-y nie będą jeszcze generowane automatycznie, ale przed publikacją będzie je zatwierdzał pracownik PAŻP. Będą one wydawane tylko w lokalizacjach w CTR-ach i ATZ tak jak obecnie. Dodatkowo, Agencja planuje zmniejszyć ilość tych  NOTAM-ów w ATZ, gdzie będą publikowane tylko w promieniu 3-4km od ARP,  a nie jak dotychczas w całym ATZ (czyli w promieniu 10 km)

Planowane zmiany w przestrzeni powietrznej 2020

O planowanych zmianach w przestrzeni powietrznej w 2020 roku poinformował pan Henryk Główka. Część zmian, była już konsultowana o czym informowaliśmy w ramach konsultacji społecznych PAŻP:

Konsultacje społeczne PAŻP: Wprowadzenie strefy TMZ w granicach poziomych tożsamych z RMZ WARSZAWA
Trzy konsultacje społeczne PAŻP zmian w strukturach przestrzeni powietrznej
Konsultacje społeczne PAŻP: modyfikacja granic TMA Gdańsk i modyfikacja MTMA Łask A oraz zmiana ATZ EPPT / TRA 33

Opublikujemy niebawem zagregowaną prezentację planowanych zmian.

Co ważne, w przyszłym roku ma się zmienić harmonogram wprowadzania istotnych zmian. Mają sie rozpoczynać wcześniej, bo w sierpniu, a konsultacje mają się kończyć we wrześniu. Taka zmiana umożliwi publikację map przed sezonem lotniczym i dokładne omówienie zmian na corocznym przedsezonowym spotkaniu konsultacyjnym.

Najbardziej gorącym tematem okazało się jednak fatalne rozporządzenie z 5 marca, które wprowadziło pojęcie granic administracyjnych (apel Polskiego Stowarzyszenia Paralotniowego). Postanowiono, że całe środowisko lotnicze wystąpiu do Ministerstwa z prośbą o modyfikację nietrafionych i błędnych zapisów rozporządzenia. O tym też poinformujemy niebawem na portalu.

Zmiany w funkcjonowaniu Służby Informacji Powietrznej (FIS) – zmiany granic FIS

Docelowo szykują się bardzo duże zmiany, będące skutkiem rosnącego ruchu. A ruch rośnie bardzo. Otóż do dnia konsultacji FIS zarejestrował ponad 230 000 operacji, co ilościowo przekroczyło zeszłoroczne statystyki. Na pierwszy ogień pójdzie FIS Warszawa. Zostanie podzielony na dwie części wschodnią i zachodnią, wraz z przyznaniem dodatkowej częstotliwości.


Następnie zostanie wydzielony FISowy rejon lotów wokół Warszawy. Kolejne zmiany będą dotyczyły adaptacji pozostałych sektorów FIS z uwzględnieniem potoków ruchowych i zmieniającej się struktury powietrznej. Zmianie ulegną również granice warszawskich RMZ-tów.


Przepraszamy za słabą jakość fotografii. Opublikujemy je w lepszej jakości po otrzymaniu źródeł od PAŻP.

Główne problemy dotyczące ograniczeń do przestrzeni powietrznej w 2019

Aeroklub Kujawski, zabrał głos w temacie problemów związanych ze współpracą ze stroną wojskową. Aeroklub, który leży w MCTR i pomimo podpisanego porozumienia o wzajemnej współpracy, ma problemy z wykonywaniem podstawowej działalności lotniczej. Podobno powodem jest nowy dowódca jednostki. Ustalono, że dojdzie do spotkania na linii SSRLSZ RP, PAŻP i Aeroklub w celu rozwiązania problemu.

Zgłoszono problem strefy TSA 5 dla przelotów szybowcowych, braku prawidłowej i transparentnej komunikacji ze stroną wojskową. W ciągu roku, dosłownie kilka razy aeroklub wnioskuje do strony wojskowej o nieaktywowanie strefy, aby szybownicy mogli wykonywać loty w celu rozwijania umiejętności (chodzi głównie o przeloty 1000km+). Temat będzie omówiony szczegółowo na dedykowanym spotkaniu.

Strona wojskowa odpowiedziała, że zna temat i spróbuje działać bardziej elastyczne. Aeroklub podniósł jeszcze kwestię podniesienia dolnych granic TSA i wznowienia procesu wymiany TSA na TRA.

Aeroklub zaapelował także o umiarkowanie w tworzeniu stref niebezpiecznych i zakazanych, które z łatwością się wprowadza i bardzo trudno się je likwiduje. Zaapelowano o globalne reguły wprowadzania takich stref, z ustanawianiem minimalnej naprawdę niezbędnej bezpiecznej górnej granicy.

W każdym roku powinna być przeprowadzana analiza sensu istnienia stref EPP i EPD,

AP poprosił również o możliwość podniesienia dolnej granicy południowego sektora B MTMA Łask.

Powrócił również temat podniesienia wysokości przejściowej do 12 tys. stóp. Problem choć wielokrotnie przywoływany od kilku lat musi jeszcze poczekać.

Wniosek KTL AOPA Poland o przyśpieszenie prac nad podniesieniem wysokości przejściowej w FIR EPWW
Zmiana wysokości przejściowej w FIR EPWW w 2019 roku - odpowiedź PAŻP

Jak się dowiedzieliśmy, najbliższy możliwy termin podniesienia wysokości przejściowej to 2024 rok (!).

Na koniec przedstawiciel KTL AOPA Poland, zabrał głos podsumowujący i zamykający niejako klamrą zgłaszane problemy w przesłaniu pod tytułem: „7 grzechów FIR Warszawa”. Publikację tego materiału zaplanowaliśmy na przyszły tydzień. Będzie ciekawie.

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele: Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego SZ RP, Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Aeroklubu Polskiego, aeroklubów regionalnych, Krajowego Towarzystwa Lotniczego AOPA Poland, a także liczni piloci GA.