Rocznica oblotu samolotu Lockheed L-10 Electra

Dziś przypada 87 rocznica oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Lockheed L-10 Electra.

Lockheed L-10 Electra to amerykański dwusilnikowy, śmigłowy samolot pasażerski, wolnonośny dolnopłat o metalowej konstrukcji, zaprojektowany i produkowany przez Lockheed Aircraft Corporation. Samolot ten miał być odpowiedzią firmy Lockheed na maszyny konkurencji: Boeinga 247 i Douglasa DC-2. Poprzednie płatowce Lockheeda były konstrukcjami drewnianymi. Niektóre jednak samoloty, np. L-9 Orion miały kadłuby metalowe, budowane przez Detroit Aircraft Corporation. Electra była pierwszą całkowicie metalową oraz dwusilnikową propozycją LAC.

Konstruktorem samolotu był Hall Hibbard, inżynier, absolwent MIT i dyrektor administracyjny LAC. Badania w tunelu aerodynamicznym przeprowadzano na Uniwersytecie Michigan. Większość z tych badań wykonał Clarence „Kelly” Johnson – wówczas student, a od 1933 konstruktor w LAC. Po ich zakończeniu stwierdził, iż badany model o pojedynczym stateczniku pionowym jest niestabilny w locie kierunkowym i zasugerował Hibbardowi wyposażenie konstrukcji w dwa stateczniki pionowe, które z czasem stały się niejako znakiem firmowym samolotów LAC.

Prototyp L-10 odbył pierwszy lot 23 lutego 1934 r. Handlowa nazwa „Elektra” pochodziła od jednej z gwiazd z gromady Plejad.

W maju 1937 piloci Henry Tyndall Merrill i J. S. Lambie wykonali lot Ameryka–Europa–Ameryka. Ów dwukrotny przelot nad Atlantykiem, sponsorowany przez magnata prasowego, W. R. Hearsta, okrzyknięto pierwszym powrotnym lotem komercyjnym na Stary Kontynent. Electra bowiem poleciała do Londynu z filmowym zapisem katastrofy sterowca „Hindenburg”, a powróciła do Nowego Jorku ze zdjęciami z koronacji króla Jerzego VI. Za swój wyczyn Merrill (jako I pilot) otrzymał Harmon Trophy, cenioną, przyznawaną do dzisiaj amerykańską nagrodę lotniczą.

W latach 1936–1939 dziesięć L-10A latało również w barwach PLL LOT.

Paradoksalnie, największy rozgłos przyniosła Electrze nieudana próba lotu dookoła świata wzdłuż równika, którą w 1937 podjęła słynna pilotka Amelia Earhart. Po pokonaniu 3/4 trasy wystartowała z Nowej Gwinei i zaginęła lecąc nad Pacyfikiem.

Amelia Earhart i Electra L-10-E
(fot. Smithsonian Institution (Great Images in NASA Description)/Domena publiczna/Wikimedia Commons)