Konsultacje Społeczne na temat przyszłości polskiego lotnictwa ultralekkiego - schemat poprawy sytuacji na podstawie uzyskanych komentarzy

Szybki rozwój technologii spowodował, że ultralekki statek powietrzny nie jest już dzisiaj tylko prostą, amatorską konstrukcją skręconą z duralowych rur i pokrytą płótnem żaglowym, ale często jest on zaawansowanym technicznie samolotem czy wiatrakowcem, zbudowanym z nowoczesnych laminatów aramidowo-węglowych, wyposażonym w ogrzewaną kabinę, najnowszą awionikę typu glass cockpit, transponder, układy antykolizyjne, chowane podwozie, śmigło nastawne w locie, autopilota, pełne oświetlenie do lotów nocnych czy nawet wyposażenie do wykonywania precyzyjnych podejść według przyrządów.

Swoją konstrukcją, parametrami i wyposażeniem często znacząco przewyższa on samoloty certyfikowane stosowane powszechnie do szkolenia pilotów  według programu dla licencji turystycznej (PPL-A), gdzie często dalej króluje nieśmiertelna Cessna150.

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP – Krajowa Sekcja Lotnicza i Technik Kosmicznych przeprowadziła w środowisku lotnictwa ultralekkiego konsultacje społeczne dotyczące stanu lotnictwa ultralekkiego w nawiązaniu do regulacji dotyczących nowej procedury opt-out.

Głównym celem konsultacji przy wykorzystaniu platformy Google Meet było zebranie opinii ze środowiska pilotów, instruktorów, mechaników, importerów i producentów na temat głównych bolączek i niedomagań obecnego systemu prawnego oraz zebranie pomysłów na jego usprawnienie. 

Przeprowadzono łącznie kilkanaście spotkań, z czego część w zamkniętych, małych grupach, a część jako ogólnodostępne dla wszystkich zainteresowanych. Stanowisko to zostało wypracowane w ramach konsultacji społecznych w których brało udział 35 do 40 osób w ramach poszczególnych sesji tematycznych na przestrzeni styczeń – kwiecień 2023r.

W kwietniu br., w Warszawie, w siedzibie Naczelnej Organizacji Technicznej na ul. Czackiego 4, odbyło się spotkanie Zespołu Eksperckiego KSLITK który, podsumował wyniki konsultacji społecznych dotyczących lotnictwa ultralekkiego, jego problemów i proponowanych rozwiązań przedstawionych przez środowisko UL  nie tylko krytycznie ale i twórczo ze wskazaniem sposobu rozwiązania problemu zgodnie z prawem i w jego granicach.

Konsultacje miały na celu przede wszystkim wspólne zaproponowanie priorytetów strategii rozwiązywania problemów zebranych podczas konsultacji, określenie ich rozwiązywania i sposobu dalszych działań. Problemy przedstawione w końcowym  raporcie z konsultacji podzielono według ich pilności. 

Na pierwszym miejscu znalazło się uporządkowanie przepisów dotyczących klasyfikacji „urządzeń latających” czyli ultralekkich statków powietrznych.

Zespół ekspertów zarekomendował Urzędowi Lotnictwa Cywilnego następujący schemat poprawy warunków funkcjonowania polskiego lotnictwa ultralekkiego w oparciu o rozwiązania prawno operacyjne , które powinny znaleźć w nowych regulacjach Polskiej Władzy Lotniczej w następującej kolejności; 

• Wskazujemy i rekomendujemy pilną potrzebę przygotowania propozycji korekty Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 sierpnia 2022 roku. Spowodowało to poważne problemy z rejestracją nowych statków powietrznych na dotychczasowych zasadach oraz z przedłużeniem ważności kategorii statków już zarejestrowanych. Bezpośrednim skutkiem tego przepisu jest dalszy odpływ polskich statków powietrznych pod obce nadzory.
• Zdaniem Zespołu Eksperckiego, dalsze rozmowy o naprawie rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji powinny być prowadzone z aktywnym udziałem Urzędu Lotnictwa Cywilnego, aby wspólnie i w jak najlepszej intencji wypracować końcowy dokument.
• Dodatkowym zagadnieniem do rozwiązania w trakcie prac powinno być usprawnienie procesu uznawania dokumentów dotyczących fabrycznych statków powietrznych do rejestracji w podkategorii „kwalifikowane”. Uznawanie certyfikatów obcych nadzorów jest tylko częścią tego procesu i w trybie pilnym powinien być wytworzony sprawny i bezpieczny, krajowy mechanizm oparty o podobne zasady jak w krajach sąsiednich, gdzie proces ten przebiega bez niepotrzebnej biurokracji i nieporozumień.
  
  W trakcie szerokich konsultacji zdiagnozowano potrzebę wskazaną  przez ‘’środowisko lotnictwa ultralekkiego ‘’wypracowania w dalszych konstruktywnych pracach i uzgodnieniach z ULC następujące tematy;
   
• Bardziej przyjazną dla Lotnictwa Ultralekkiego –wzorem BSP – zakładkę na internetowej  stronie oficjalnej ULC zawierającą kompendium przepisów w formie komunikatów Prezesa ULC i oprzyrządowania prawnego dotyczącego tego rodzaju lotnictwa;
• Analizę merytoryczną obecnego systemu nadawania uprawnień lotniczych i poświadczania zdatności do lotu statków powietrznych  UL,
• Merytoryczną analizę programów szkolenia UL,
• Procedury uprawnień dla pilotowa doświadczalnych UL,
• Z uwagi na ilość zarejestrowanych w ULC statków powietrznych w klasie UL– ca 1300 szt. wskazanie w strukturach ULC merytorycznie przygotowanego Inspektora  z uprawnieniami lotniczymi UL do roboczych kontaktów w sprawach dotyczących lotnictwa UL.

Mając na uwadze prezentowane przez POLSKĄ WŁADZĘ LOTNICZĄ wartości Urzędu Lotnictwa Cywilnego takie jak – Profesjonalizm – Efektywność –Transparentność -  Orientacja na klienta - Praca zespołowa, jak i podpisanie pomiędzy KSLiTK a ULC  deklaracji w sprawie kultury bezpieczeństwa (Just Culture) , pozwalamy sobie wyrazić na dalszą konstruktywną i merytoryczna współpracę na rzecz polskiego środowiska LOTNICTWA ULTRALEKKIEGO.

W trakcie naszej dotychczasowej współpracy Krajowej Sekcji Lotniczej i Technik Kosmicznych z Urzędem Lotnictwa Cywilnego z uznaniem przyjmowaliśmy  bardzo merytoryczną chęć współpracy  z ULC w formule ‘’ w czym mogę pomóc’’ wrażoną bez zbędnej zwłoki -  reakcjami regulacyjnymi zamieszczanym na stronie ULC jako informację Prezesa ULC w sprawach dotyczący Lotnictwa  UL, zgłaszanymi przez KSLITK w tracie prowadzonych konsultacji społecznych.   

Powyższe stanowisko wynikające z konsultacji społecznych zostało przekazane Prezesowi Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

W odpowiedzi  przedstawiam pisemną deklarację Prezesa ULC; 

…… Bardzo dziękuję za przesłane wnioski z prowadzonych konsultacji w sprawie Lotnictwa Ultralekkiego.

Uwzględniając przesłane uwagi w niezwłocznym terminie przedstawimy propozycję zmiany rozporządzenia w sprawie klasyfikacji statków powietrznych. O sposobach rozwiązania kolejnych propozycji będziemy informować i konsultować ze środowiskiem poprzez punkt kontaktowy wyznaczonych w ramach SITK RP - KSLITK…….

Grzegorz Brychczyński
 V-ce Przewodniczący 
Krajowej Sekcji Lotniczej i Technik Kosmicznych

Czytaj również:
Konsultacje społeczne w sprawie lotnictwa ultralekkiego