Spotkanie ws. władzy lotniczej dla lotnictwa państwowego

Szef Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego SZ RP, płk pil. Cezary Wasser wraz z delegacją z Sił Powietrznych, uczestniczył 3 i 4 czerwca w spotkaniu roboczym z przedstawicielami francuskiej władzy lotniczej dla lotnictwa państwowego DSAE (Direction de la Securite Aeronautique d'Etat). Wizyta w siedzibie DSAE w Villacoublay była kolejnym krokiem do utworzenia w Polsce władzy lotniczej dla lotnictwa państwowego.

Tematem spotkania było wdrożenie pakietu legislacyjnego europejskiego programu „Jednolita Europejska Przestrzeń Powietrzna" (SES – Single European Sky) do lotnictwa wojskowego i jej wpływ na szkolenie lotnicze państwowych statków powietrznych.

Wdrożenie pakietu legislacyjnego SES wpłynie na lotnictwo państwowe w trzech obszarach:

• obszar regulacji prawnych, pod względem spójności przepisów w zakresie zarzadzania ruchem lotniczym i zasad regulujących wykonywanie lotów państwowych statków powietrznych a przepisami zawartymi w programie SES;

• obszar techniczny, w odniesieniu do wyposażenia statku powietrznego oraz technicznych środków naziemnych zabezpieczających szkolenie lotnicze;

• obszar operacyjny, wpływ nowych przepisów programu SES na szkolenie lotnictwa państwowego i ogólnych utrudnień w wykonywaniu lotów.

Dyrektor major generał Bruno CLERMONT (Director State Aviation Safety Authority DirSAÉ) podkreślił, że jedyną instytucją, która może wdrożyć powyższy program jest niezależna władza lotnicza dla lotnictwa państwowego. Zaznaczył, że powyższa idea sprawdza się nie tylko we Francji, ale także w państwach, które wprowadziły w życie przedmiotową instytucje. Do tych państw należą: Wielka Brytania, Holandia, Włochy Szwecja, Republika Czech, Rumunia). Władza lotnicza dla lotnictwa państwowego to instytucja/urząd, której nadrzędnym celem jest skupienie i wykonywanie funkcji prawodawczej i nadzorczej wobec lotnictwa państwowego.

Przez funkcję prawodawczą należy rozumieć opracowywanie projektów rozporządzeń (delegacji prawnych w Prawie Lotniczym) oraz nowelizowanie rozporządzeń już istniejących. Natomiast funkcja nadzorcza oznacza sprawowanie nadzoru nad prawidłowością wykonywania i przestrzegania ustalonych przepisów i procedur lotniczych.

We Francji, jak i w innych państwach europejskich, przed podjęciem decyzji o powołaniu do życia władzy lotniczej dla lotnictwa państwowego występowało rozproszenie kompetencji i odpowiedzialności pomiędzy rozlicznymi instytucjami, a na domiar tego nie było rozdzielności pomiędzy funkcją prawodawczą, a użytkownikiem przestrzeni powietrznej.

W kontekście wprowadzenia nowego programu Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej Francja zdecydowała w 2009 r. powołać do życia władzę lotniczą dla lotnictwa państwowego (DSAE), która będzie wykonywać swoje funkcje prawodawcze i nadzoru w trzech obszarach:

• zapewnienie służb żeglugi powietrznej z misją utworzenia nowych regulacji, certyfikacja personelu lotniczego oraz zarządzanie przestrzenią powietrzną.

• badanie zdatności do lotu statków powietrznych z misją utworzenia nowych regulacji prawnych i certyfikacja statków powietrznych (wydawanie świadectw zdatności do lotu).

• szkolenie lotnicze i wykonywanie operacji lotniczych z misją doradczą, regulacje i prowadzenie nadzoru.

Podsumowując, obecna sytuacja prawna lotnictwa państwowego w Polsce, wymaga od nas konkretnych działań natury prawnej (zmian w ustawie Prawo Lotnicze) oraz utworzenie instytucji/urzędu, który wprowadziłby nową jakość prawna do lotnictwa państwowego w kontekście zmian jaki niesie program europejski, pt „Jednolita Europejska Przestrzeń Powietrzna", znana bardzie pod nazwą Single European Sky – SES.

Program ten wymaga od instytucji lotniczych w szczególności wojskowych nowej korelacji z przepisami europejskimi i krajowymi. Struktura nowo powstałej instytucji powinna składać się z trzech filarów:

• zdatność do lotu statków powietrznych,

• zarządzanie ruchem lotniczym,

• szkolenie lotnicze i wykonywanie operacji lotniczych.

Nowopowstała instytucja musi opierać się na nowych zasadach:

• zachowanie rozdzielności od użytkownika

• zachowanie niezależności jako władza lotnicza

• zakres działania musi być międzyresortowy, tzn. posiada władzę lotniczą w resorcie MON i MSW.

Tekst i zdjęcia: płk Andrzej Hypta/SSRL SZ RP