Proekologiczne działania PAŻP coraz bardziej skuteczne

Odpowiednie zarządzanie ruchem lotniczym pozwala na zmniejszenie oddziaływania operacji powietrznych na środowisko. Dbając o bezpieczeństwo statków powietrznych, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej już od wielu lat kładzie jednocześnie nacisk na kwestie środowiskowe. W swojej sferze odpowiedzialności PAŻP dokłada wszelkich starań, aby podejmowane działania operacyjne przyczyniały się do wymiernych rezultatów w postaci zmniejszenia zużycia paliwa przez statki powietrzne i, co za tym idzie, zredukowania emisji dwutlenku węgla.

Nadrzędnym celem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej jest zapewnienie bezpiecznego, płynnego i efektywnego ruchu lotniczego. Tam, gdzie jest to możliwe, Agencja wdraża zarazem metody ograniczające negatywny wpływ operacji lotniczych na środowisko. Działania w obszarze ochrony środowiska są wielowątkowe i przynoszą wymierne efekty. Wykorzystywane przez PAŻP rozwiązania wpływają na zmniejszenie emisji CO2 do powietrza. Każdego dnia PAŻP zapewnia zrównoważony rozwój usług nawigacyjnych przy jednoczesnym minimalizowaniu negatywnego wpływu operacji lotniczych na otaczające nas środowisko.

„Zielone podejście” coraz popularniejsze

Od października 2009 roku jedną ze standardowych technik lotu wykonywanych przez załogi statków powietrznych dolatujących do Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie jest „zielone podejście”, czyli CDA (Continuous Descent Approach), zapewniane przez kontrolerów ruchu lotniczego.

CDA to przyjazna dla środowiska technika prowadzenia operacji lotniczej polegająca na umożliwieniu kapitanowi statku powietrznego wykonanie płynnego zniżania do lądowania, najlepiej już z wysokości przelotowej. W myśl CDA kontroler ruchu lotniczego w miarę możliwości operacyjnych daje załodze swobodę w rozliczeniu zniżania i profilu podejścia do lądowania tak, by statek powietrzny mógł zniżać z minimalnym ciągiem silników i unikał lotu na stałej wysokości. Stosowanie CDA minimalizuje tym samym zużycie paliwa i ogranicza hałas lotniczy, a zarazem pozwala zmniejszyć emisję zanieczyszczeń do powietrza. Według wskaźnika przyjętego w European Aviation Environmental Report 2019 organizacji Eurocontrol CDA pozwala zaoszczędzić do 46 kg paliwa lotniczego podczas jednej operacji, co oznacza tym samym, że do środowiska trafi do 145 kg dwutlenku węgla mniej. Wahania tych wartości zależne są od typu samolotu i wysokości, na jakiej rozpoczęto tego typu zniżanie.

Od momentu wdrożenia w Warszawie „zielone podejście” przynosi wymierne korzyści przewoźnikom i środowisku, a jego pozytywne skutki dało się odczuć już dekadę temu - podczas fazy testów w Warszawie. W drugiej połowie 2009 roku w ciągu zaledwie czterech miesięcy prób operacyjnych wykonano tą techniką 800 lądowań. Pozwoliły one wówczas zaoszczędzić do 37 ton paliwa co oznaczało, że aż do 116 ton CO2 mniej dostało się do powietrza.

Dziś „zielone podejście” jest techniką stosowaną coraz częściej nie tylko w Warszawie, ale także na innych polskich lotniskach kontrolowanych. Na samym tylko Lotnisku Chopina w 2018 roku na 93 119 lądowań aż 42,65% (Dane PRU – Performance Review Unit) stanowiły podejścia CDA. Operacje te pozwoliły przewoźnikom na zaoszczędzenie do 1 828 ton paliwa – tym samym aż do 5 759 ton mniej dwutlenku węgla trafiło do powietrza.

CDA jest równocześnie umożliwione także podczas lądowania na innych polskich lotniskach. Dokumentacja lotnicza dla poszczególnych lotnisk w sposób mniej lub bardziej rozbudowany opisuje procedury płynnego podejścia do lądowania obowiązujące na danym lotnisku. Wskaźnik udziału operacji CDA, czyli stosunek „zielonych podejść” do ogółu lądowań, waha się na największych pod względem ilości operacji lotniczych lotniskach w Polsce od 33,98% w Poznaniu do aż 49,28% w Krakowie, co w porównaniu zwłaszcza z europejskimi hubami transportowymi można uznać za dobry wynik. W 2018 roku stosowanie procedury CDA na sześciu polskich lotnisk o największym ruchu, czyli w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Katowicach, we Wrocławiu i w Poznaniu, pozwoliło zmniejszyć potencjalną emisję dwutlenku węgla do powietrza łącznie o aż do 11 466 ton. To mniej więcej tyle samo, ile ważyłaby setka pustych egzemplarzy samolotu Boeing 787-8 Dreamliner.

PAŻP w trosce o ekologię

Również inne działania operacyjne Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej pozwalają wykazywać oszczędności i chronić środowisko. Łańcuch zależności można sprowadzić do zasady: im dłużej załoga statku powietrznego będzie musiała utrzymywać włączone silniki, tym dłużej samolot będzie emitował zanieczyszczenia do powietrza. Im więc krótsza trasa przelotu, tym większa oszczędność paliwa dla przewoźnika, a zarazem mniejsza emisja dwutlenku węgla i czystsze środowisko. Warto tu wspomnieć o wdrożeniu operacyjnym systemu A-CDM (Airport Collaborative Decision Making) na Lotnisku Chopina w Warszawie, które było możliwe dzięki bliskiej współpracy portu lotniczego i PAŻP. A-CDM pomaga kontrolerom ruchu lotniczego efektywnie zarządzać ruchem statków powietrznych jeszcze na płycie lotniska i wyznaczać optymalny moment uruchomienia silników tak, by jednostki napędowe pracowały na ziemi jak najkrócej. Działanie to jest równoznaczne ze zmniejszeniem zużycia paliwa, redukcją emisji zanieczyszczeń i ograniczeniem poziomu hałasu.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej umożliwia także użytkownikom przestrzeni powietrznej składanie planów lotu na wykonanie operacji w FIR EPWW z pominięciem punktów pośrednich. Oznacza to dla przewoźnika możliwość zaplanowania trasy przelotu w sposób przewidujący lot po najkrótszej możliwej trasie. Tu ponownie działania Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej przynoszą wymierne korzyści. W roku 2018 praca służb PAŻP pozwoliła na zaplanowanie tras przelotów krótszych łącznie o 502 922 mile morskie, co przełożyło się na redukcję zużycia paliwa o 3 520 ton i redukcję emisji CO2 o 11 088 tony.

Zauważyć również należy, że od 8 lutego 2019 roku w polskiej przestrzeni powietrznej funkcjonuje operacyjnie koncepcja Free Route Airspace (FRA), znana jako POLFRA. Daje ona przewoźnikom większą swobodę w przygotowywaniu planów lotu. POLFRA umożliwia planowanie trasy przelotu przez naszą przestrzeń powietrzną bezpośrednio pomiędzy zdefiniowanymi punktami nawigacyjnymi (wlotowym i wylotowym), znajdującymi się na granicy FIR-u, bez konieczności wykorzystania istniejącej sieci dróg lotniczych. Dzięki temu rozwiązaniu loty mogą być planowane trasami bardziej zbliżonymi do rzeczywistych trajektorii, redukując czas przelotu oraz zmniejszając zużycie paliwa.

Bezpieczeństwo przede wszystkim!

Kontrolerzy Ruchu Lotniczego PAŻP pracują tak, by minimalizować negatywny wpływ operacji lotniczych na środowisko. Co zrozumiałe, priorytetem przy tym jest zapewnienie bezpieczeństwa pasażerom i załogom statków powietrznych, znajdujących się nad naszymi głowami. Kiedy jednak pojawia się taka możliwość i bieżąca sytuacja operacyjna na to pozwala, Kontrolerzy Ruchu Lotniczego umożliwiają załogom statków powietrznych – również tych dolatujących do lotnisk – skrócenie zaplanowanej trasy i zarazem dystansu koniecznego do pokonania. Są to dopuszczalne i praktykowane odstępstwa od starannie wypracowanych i koniecznych przepisów porządkujących potoki ruchu lotniczego, mające na względzie troskę o środowisko i dobro pasażerów. Pamiętać należy jednak, że ewentualność skrócenia przewidzianej dokumentacją procedury podejścia zależy w pełni od bieżącej i dynamicznie się zmieniającej sytuacji operacyjnej, ruchowej czy pogodowej.

Dzięki zmniejszeniu liczby pokonanych kilometrów przewoźnicy oszczędzają paliwo, pasażerowie czas, do środowiska trafia mniej zanieczyszczeń, a mieszkańcy okolicy lotniska przez krótszy czas są narażeni na większe natężenie dźwięku. Redukcje i oszczędności te są możliwe tylko dzięki umiejętnej i oddanej pracy Kontrolerów Ruchu Lotniczego Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Wszystkie działania Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej w sferze zarządzania ruchem lotniczym podyktowane są koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi powietrznej, ale też troską o środowisko naturalne i dobro pasażerów oraz osób mieszkających w pobliżu lotnisk. PAŻP dokłada starań, by sprostać potrzebom wszystkich interesariuszy, a odczuwalny wpływ operacji lotniczych na środowisko był jak najmniejszy.