Powstanie klaster kosmiczny na Podkarpaciu

W dniu 27 stycznia br., w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym Województwa Podkarpackiego G2A Arena, został podpisany list intencyjny, który daje zielone światło dla utworzenia klastra kosmicznego na Podkarpaciu i realizacji projektu Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi. Przy podpisaniu obecni byli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Aktywów Państwowych.

List intencyjny podpisali: Województwo Podkarpackie, firma EXATEL S.A., Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza oraz Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu.

W wydarzeniu samorząd województwa reprezentował marszałek Władysław Ortyl i wicemarszałek Piotr Pilch i członek zarządu Anna Huk. Obecni byli również: Marcin Ociepa – Sekretarz Stanu, Ministerstwo Obrony Narodowej, Maciej Małecki – Sekretarz Stanu, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Nikodem Bończa-Tomaszewski – Prezes Zarządu EXATEL, Rafał Magryś –Wiceprezes Zarządu EXATEL S.A., Piotr Koszelnik – Rektor Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza w Rzeszowie, Dorota Dejniak – Prorektor ds. dydaktycznych Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu.

– To historyczny moment – powiedział tuż po podpisaniu listu marszałek województwa, Władysław Ortyl, dodając, że Podkarpacie to jedyny region, który jako inteligentną specjalizację ma  lotnictwo i kosmonautykę.

– Jesteśmy też w sieci NEREUS, zajmującej się sprawami kosmonautyki na poziomie europejskim. Na Podkarpaciu funkcjonuje też oddział Polskiej Agencji Kosmicznej, co stanowi dla nas ważny wyróżnik – mówił marszałek Ortyl.

(Wideo: Mateusz Romankiewicz)

Pierwszym zadaniem interesariuszy listu będzie współpraca w przygotowaniu, w ramach Krajowego Planu Odbudowy, wniosku aplikacyjnego dotyczącego stworzenia Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi. Będzie on tworzony przy współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej, które będzie jednym z beneficjentów wypracowanych technologii. Efektem projektu będzie stworzenie pierwszej polskiej konstelacji satelitów obserwacyjnych. Podpisany dokument określa ramy współpracy w zakresie budowy i utrzymania klastra kosmicznego na terenie województwa podkarpackiego oraz wsparcia budowy Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi.

Obecni na podpisaniu przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Aktywów Państwowych podkreślali, że celem inicjatywy jest wzmocnienie potencjału gospodarczego kraju w obszarze technologii kosmicznych oraz technik satelitarnych. Mówili także, że projekt zwiększy bezpieczeństwo kraju i pozwoli aktywnie uczestniczyć w strukturach NATO-wskich.

Marcin Ociepa – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pogratulował województwu podkarpackiemu podjęcia takiej inicjatywy: "Po raz kolejny potwierdza sią, że Podkarpacie jest wiodącym polskim samorządem, że Exatel jest liderem w wielu obszarach aktywności gospodarczej i innowacyjności. To jest dobra wiadomość, że mamy w Polsce i samorządy i podmioty, które rozumieją wyzwania przyszłości. A kwestia kosmosu jest kwestią krytyczną dla bezpieczeństwa NATO, dla rozwoju badań, przemysłu."

Maciej Małecki, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, mówił z kolei, że pandemia pokazała jak ważna jest stabilna, bezpieczna łączność, a działania które to zapewniają wpisują się w polską rację stanu.

– Kibicujemy tej inicjatywie w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Bezpiecznej łączności wysokiej jakości danych potrzebuje sektor gospodarczy, potrzebuje sektor bankowy, energetyczny, ale także zwykli użytkownicy w codziennym życiu – mówił minister Maciej Małecki.

(Wideo: Mateusz Romankiewicz)

Podpisanie listu intencyjnego jest także zgodne z ogłoszoną w 2020 roku strategią firmy EXATEL. Zakłada ona silny rozwój kompetencji polskiego operatora telekomunikacyjnego w zakresie łączności satelitarnej, o czym mówił na konferencji wiceprezes spółki: – Cieszę się, że możemy trafić do województwa podkarpackiego. My nie robimy czegoś na ugorze, tylko tutaj jest miejsce, które ma takie inteligentne specjalizacje z których może wyrosnąć już coś konkretnego – podkreślał Rafał Magryś, wiceprezes zarządu EXATEL.

(Wideo: Mateusz Romankiewicz)

Realizowane na Podkarpaciu przedsięwzięcia pozwolą wykorzystać potencjał przemysłowy oraz badawczo – naukowy i będą sprzyjać budowie kompetencji krajowego przemysłu kosmicznego. Mówili o tym rektorzy uczelni, które podpisały list intencyjny, zapewniając, że jest to dla nich duże wyróżnienie i mobilizacja do udanej współpracy.

(Wideo: Mateusz Romankiewicz)

Klaster będzie aktywnie korzystał z wiedzy europejskich organizacji takich jak Sieci Regionów Europejskich Wykorzystujących Technologie Kosmiczne NEREUS, ESA Business Incubation Centres, EURISY, EARSC, SME4Space czy EUROSPACE. Województwo podkarpackie od 2017 roku jest członkiem NEREUS, a także realizuje wraz z partnerami ESA BIC POLAND.

(fot. Anna Magda)

Projekt Satelitarny System Obserwacji Ziemi oraz klaster kosmiczny będą mieć wpływ na wzrost gospodarczy w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych, pozwolą również wzmocnić suwerenność i bezpieczeństwo kraju w zakresie obrazowania jego terytorium. Przyczynią się też do tworzenia miejsc pracy i nowych usług w zakresie obserwacji satelitarnej Ziemi. Wzmocnią również sektor startupów bazujących m.in. na analizie danych satelitarnych poprzez zwiększenie dostępności do nich. Projekt będzie  oddziaływał na systemy wprowadzające cyfrowe zmiany w społeczeństwie, gospodarce i administracji publicznej.

Monika Konopka