Francuskie honory dla weterana

Pułkownik Stanisław Zawadzki, kombatant II wojny światowej, który w 1962 roku jako zastępca dowódcy grupy organizacyjnej formował dywizję rakietową w Bytomiu, został odznaczony przez konsula Republiki Francuskiej Alexisa Chahtahtinskiego Medalem Wdzięczności Narodu Francuskiego (Medaille de reconnaisance de la Nation) oraz Krzyżem Kombatanckim (Croix du Combattant).

Uroczystość odbyła  się 22 lutego w sali tradycji 34 dywizjonu rakietowego OP w Bytomiu. Wyróżnionemu pogratulowali dowódca dywizjonu podpułkownik Jerzy Flis i prezydenta Bytomia Damian Bartyla. W uroczystości wzięła udział rodzina 89-letniego pułkownika Zawadzkiego oraz byli dowódcy 1. Brygady Rakietowej OP. Pod tablicą upamiętniającą majora Bernarda Montalegre, bohatera Polski i Francji z okresu plebiscytu na Górnym Śląsku, złożyli oni wiązanki kwiatów oddając hołd majorowi Montalegre.

Stanisław Zawadzki urodził się w Siedliskach nad Sanem, w województwie podkarpackim, w rodzinie o wojskowych tradycjach. Jego ojciec Piotr w 1915 roku został zmobilizowany do armii austriackiej i walczył w I wojnie światowej. Ponownie zmobilizowany w 1921 roku brał udział w wojnie polsko – bolszewickiej. W 1928 roku wyjechał do Francji, zatrudnił się w kopalni węgla w La Mure, po czym w 1937 roku sprowadził tam na stałe rodzinę. Stanisław Zawadzki jako 16-latek poszedł do pracy. W 1942 roku zaczął działać we francuskim ruchu oporu. Brał udział w akcjach propagandowych, dywersyjnych i zaopatrywaniu partyzantów w żywność. W kwietniu 1944 roku uciekł z łapanki przeprowadzonej w La Mure. Trafił do grupy partyzanckiej na granicy francusko – włoskiej. Po wyzwoleniu Francji w październiku 1944 roku wstąpił do tworzącej się z Polaków kompanii byłych członków Ruchu Oporu. Ostatecznie znalazł się w 4 kompanii 29 Zgrupowania Piechoty Polskiej przy 1 Armii Francuskiej, a po zakończeniu wojny brał udział w okupacji Niemiec do 4 listopada 1945 roku.

Następnie wrócił do Polski, wstąpił do wojska i został skierowany do szkoły oficerskiej, którą ukończył jako chorąży. W latach 1947 – 1951 był wykładowcą w Technicznej Szkole Wojsk Lotniczych w Warszawie, a później w Zamościu. Służąc w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie był jednym z inicjatorów nadania szkole imienia kapitana Franciszka Żwirki i inżyniera Stanisława Wigury - legend lotnictwa polskiego.

W  latach 1959 – 1961 służył w dowództwie korpusu we Wrocławiu. W 1962 roku trafił do grupy formującej dywizję rakietową w Bytomiu, na stanowisko zastępcy dowódcy. Do rezerwy przeszedł w 1969 roku. Zaangażował się w działalność kombatancką. Wstąpił do Związku Kombatantów, był prezesem Zarządu Miejskiego ZBOWiD w Bytomiu, a 1989 roku prezesem Zarządu Miejskiego Związku Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych w Bytomiu. Od 1998 roku był wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego ZKRPi BWP w Katowicach.

Pułkownik w stanie spoczynku Stanisław Zawadzki odznaczony jest Brązowym Medalem „Zasłużony Na Polu Chwały’’, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Commemorative Francaise de la Guerre, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim OOP i Krzyżem Komandorskim OOP. W 2007 roku został Honorowym Obywatelem Miasta Bytomia.

Tekst: kapitan Piotr Szwajkowski
Zdjęcia: mł. chor. Waldemar Różycki