Co warto wiedzieć o licencji JAR–FCL?

Ważność licencji i uprawnień: Posiadacz licencji nie może korzystać z przywilejów wynikających z jakiejkolwiek licencji bądź uprawnienia wydanego przez państwo członkowskie JAA, jeśli nie będzie utrzymywał swoich kwalifikacji zgodnie z odpowiednimi wymaganiami podanymi w JAR-FCL [(patrz JAR-FCL 1.101(a)(4)] (patrz IEM FCL 1.025).

Przypis redakcji: Do wymiany licencji w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego, zabierz ze sobą: aktualną licencję, świadectwo operatora w służbie radiokomunikacyjnej lotniczej, badania lotniczo-lekarskie, książkę lotów (do odbicia dwie ostatnie strony) oraz świadectwo ukończenia kursu teoretycznego

Ważność licencji i uznanie uprawnienia

Przedłużenie licencji/uprawnienia w licencji JAR-FCL musi nastąpić przed upływem terminu ważności licencji/uprawnienia w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę ważności wskazaną w dokumencie. Przekroczenie tego terminu skutkuje koniecznością przeprowadzenia procedury wznawiającej licencję/uprawnienie. W licencji ICAO lub licencji krajowej jest możliwe dokonanie jej przedłużenia w okresie do 3 miesięcy po upływie terminu ważności.

Przy wydawaniu, uznawaniu lub wznawianiu uprawnienia, Władza Lotnicza może przedłużyć ważność uprawnienia do końca miesiąca, w którym wygasłaby jego ważność, i ta data staje się datą ważności uprawnienia.

Ważność licencji określona jest przez ważność uprawnień w niej zawartych oraz ważność świadectwa lekarskiego (patrz IEM FCL 1.025) [i , z odniesieniem o korzystaniu z radiołączności w JAR-FCL 1.010(4), ważnym wpisem o znajomości języka].

Licencja będzie wydawana na okres nie dłuższy niż 5 lat. W tym okresie licencja może być wydana ponownie w następujących przypadkach:
a. po pierwszym wydaniu lub wznowieniu ważności uprawnienia;
b. gdy ust. XII licencji został zapełniony i brak jest miejsca na dalsze wpisy;
c. z jakichkolwiek przyczyn administracyjnych lub
d. przy przedłużaniu ważności uprawnienia, jeśli Władza Lotnicza uzna to za stosowne.

Wpisy o ważnych uprawnieniach będą przeniesione do nowo wydanej licencji.

Posiadacz licencji powinien wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie licencji do Władzy Lotniczej.

Licencja ICAO, krajowa i JAR-FCL

W przypadku gdy licencja, uprawnienie, upoważnienie lub świadectwo nie zostało wydane zgodnie z wymaganiami JAR-FCL, mówi się wtedy o licencji ICAO lub licencji krajowej. Nie można pełnić obowiązków członka załogi lotniczej, cywilnego samolotu zarejestrowanego w państwie członkowskim JAA, dopóki nie posiada się ważnej licencji i uprawnienia - właściwego ze względu na charakter pełnionych czynności, wydanego zgodnie z postanowieniami JAR-FCL. Dla określonych rodzajów operacji i lotów specjalnego przeznaczenia o charakterze niezarobkowym, takich jak np. loty próbne, Władza Lotnicza może, zamiast stosownego uprawnienia na typ samolotu wydanego zgodnie z JAR-FCL 1, wydać posiadaczowi licencji pilota oddzielne, specjalne upoważnienie. Takie upoważnienie pozostaje ważne tylko w okresie wykonywania tego określonego zadania.

Zgodnie z przepisami JAR-FCL, licencja musi być wydana przez:
- państwo członkowskie JAA lub
- inne Państwo członkowskie ICAO, pod warunkiem, że zostanie uznana za ważną zgodnie z zasadami minimalnych wymagań w celu uznania licencji pilota wydanej przez państwo nie będące członkiem JAA (zał. nr. 1 do JAR – FCL 1.015).
- posiadacz krajowej licencji/uprawnienia/upoważnienia pilota motoszybowca może pilotować motoszybowce turystyczne zgodnie z przepisami krajowymi.
- posiadacz ograniczonej krajowej licencji pilota turystycznego może pilotować, zgodnie z przepisami krajowymi, samoloty zarejestrowane w państwie wydania tej licencji w przestrzeni powietrznej tego państwa.
- posiadacz licencji, uprawnienia lub upoważnienia nie może korzystać z przywilejów innych, niż przyznane mu w tej licencji, uprawnieniu lub upoważnieniu.

Upoważnienia/uprawnienia do zadań specjalnych związane z licencją (np. loty IMC, holowanie, wyrzucanie skoczków) mogą być ustanowione przez Władzę Lotniczą zgodnie z obowiązującymi przepisami państwa członkowskiego JAA i mogą być wykorzystywane wyłącznie w przestrzeni powietrznej państwa członkowskiego JAA. Korzystanie z takich upoważnień/uprawnień w przestrzeni powietrznej innego państwa członkowskiego JAA musi być wcześniej uzgodnione, chyba że istnieją odpowiednie umowy bilateralne.

Pilot nie może pełnić obowiązków pilota dowódcy na pokładzie samolotu przewożącego pasażerów, chyba że jako pilot sterujący wykonał w ciągu ostatnich 90 dni 3 cykle, z których każdy zawierał start i lądowanie, na samolocie tego samego typu lub klasy lub na symulatorze tego typu lub klasy samolotu.

Posiadacze licencji wydanych zgodnie z przepisami krajowymi państwa członkowskiego JAA przed 1 lipca 1999 roku lub wydanymi na podstawie szkoleń rozpoczętych przed 1 lipca 1999 roku a zakończonych do 30 czerwca 2002 roku mogą się ubiegać w państwie wydania tej licencji o wydanie odpowiednika tej licencji, określonej w przepisach JAR-FCL 1(samoloty) – na licencję JAR - FCL. Do wydania takiej licencji jej posiadacz musi spełnić wymagania:
(szczegółowe odniesienie do poszczególnych przepisów JAR-FCL 1 zostało zamieszczone w zmianie 7 przepisów JAR-FCL 1 (ostatniej) na stronie 1-A-14);

a. dla licencji ALTL(A) i CPL(A) zdać test z umiejętności w zakresie określonym w przepisach JAR-FCL oraz wykazać się posiadaniem wiedzy wynikającej również z przepisów JAR-OPS (przewóz lotniczy);
b. wyłącznie dla licencji PPL(A) wykazać w sposób satysfakcjonujący Władzę lotniczą posiadaniem dostatecznej wiedzy w części wymagań JAA w zakresie szkolenia teoretycznego oraz praktycznego na licencję pilota turystycznego określonym przepisami JAR-FCL - dlatego istnieje wymóg uzupełnienia szkolenia dla pilotów z licencją ICAO o loty na lotniska kontrolowane.
c. w przypadku lotów IR wykazać się znajomością języka angielskiego zgodnie z postanowieniami JAR-FCL 1.
d. posiadać doświadczenie i spełnić następujące wymagania podane w poniższej tabeli:

Rodzaj posiadanej licencji krajowej	Nalot całkowity (doświadczenie)	Inne wymagania JAA	Równoważna licencja JAR-FCL oraz jej ograniczenia (jeśli występują)	Warunki zniesienia ograniczeń licencji
ATPL(A)	>1500 godz. jako pilot dowódca (PIC) na samolotach z załogą wieloosobową	brak	ATPL(A)	nie dotyczy
ATPL(A)	>1500 godz. jako pilot na samolotach z załogą wieloosobową	brak	ATPL(A) z uprawnieniami dotyczącymi typu ograniczonymi do funkcji drugiego pilota	Wykazać zdolność do pełnienia funkcji pilota dowódcy (PIC), zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku 2 do JAR-FCL 1.240
ATPL(A)	>500 godz. na samolotach z załogą wieloosobową	Wykazać przed Władzą lotniczą umiejętność planowania lotu i obliczania osiągów	ATPL(A) z uprawnieniami dotyczącymi typu ograniczonymi do funkcji drugiego pilota	Wykazać zdolność do pełnienia funkcji pilota dowódcy (PIC), zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku 2 do JAR-FCL 1.240
CPL/IR(A) oraz zdane egzaminy teoretyczne na licencję ICAO ATPL(A) w państwie członkowskim JAA	>500 godz. na samolotach z załogą wieloosobową lub operacjach wielo -pilotowych na samolotach z załogą jednoosobową JAR – FAR 23 w kat. Commuter zgodnie z EU - OPS	Wykazać przed Władzą Lotniczą umiejętność planowania lotu i obliczania osiągów, zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku1 do JAR-FCL 1.470 Spełnić pozostałe wymagania opisane w JAR-FCL1.250(a)	CPL/IR(A) z zaliczoną wiedzą teoretyczną na licencję JAR-FCL ATPL(A)	nie dotyczy
CPL/IR(A)	>500 godz. na samolotach z załogą wieloosobową lub operacjach wielo -pilotowych na samolotach z załogą jednoosobową JAR – FAR 23 w kat. Commuter zgodnie z EU - OPS	Zdać egzamin z wiedzy teoretycznej na licencję JAR-FCL ATPL(A) w państwie członkowskim JAA (patrz tekst poniżej tabeli) oraz spełnić pozostałe wymagania opisane w JAR-FCL1.250(a)(1)(2) - uprawnienia na typ z załogą wieloosobową - warunki	CPL/IR(A) z zaliczoną wiedzą teoretyczną na licencję JAR-FCL ATPL(A)	nie dotyczy
CPL/IR(A)	>500 godz. jako pilot dowódca (PIC) na śmigłowcach z załogą składającą się z jednego pilota	brak	CPL/IR(A) z uprawnieniami ograniczonymi do samolotów z załogą składającą się z jednego pilota	Uzyskać uprawnienia na typ samolotu z załogą wieloosobową, zgodnie z wymaganiami opisanymi w JAR-FCL 1.240 – uprawnienia na typ i klasę
CPL/IR(A)	<500 godz. jako pilot dowódca (PIC) na samolotach z załogą składającą się z jednego pilota	Wykazać przed Władzą Lotniczą umiejętność planowania lotu i obliczania osiągów, zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku 1 do JAR-FCL 1.470 – Przedmioty z zakresu wiedzy teoretycznej – licencja ATPL, CPL, IR	CPL/IR(A) z uprawnieniami ograniczonymi do samolotów z załogą składającą się z jednego pilota
CPL(A)	>500 godz. jako pilot dowódca (PIC) na samolotach z załogą składającą się z jednego pilota	Kwalifikacje do wykonywania lotów w nocy, jeśli mają zastosowanie	CPL(A) z uprawnieniami ograniczonymi do śmigłowców z załogą składającą się z jednego pilota
CPL(A)	<500 godz. jako pilot dowódca (PIC) na samolotach z załogą składającą się z jednego pilota	Kwalifikacje do wykonywania lotów w nocy, jeśli mają zastosowanie; wykazać przed Władzą Lotniczą umiejętność planowania lotu i obliczania osiągów, zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku 1 do JAR-FCL 1.470 -Przedmioty z zakresu wiedzy teoretycznej – licencja ATPL, CPL, IR	CPL(A) z uprawnieniami ograniczonymi do śmigłowców z załogą składającą się z jednego pilota
PPL/IR(A)	≥75 godzin zgodnie z IFR	Kwalifikacje do wykonywania lotów w nocy, jeżeli przywileje do wykonywania lotów w nocy nie są zawarte w uprawnieniach do lotów wg przyrządów	PPL/IR(A) (uprawnienia IR ograniczone do licencji PPL)	Wykazać przed Władzą Lotniczą umiejętność planowania lotu i obliczania osiągów, zgodnie z wymaganiami podanymi w Załączniku 1 do JAR-FCL 1.470 - Przedmioty z zakresu wiedzy teoretycznej – licencja ATPL, CPL, IR
PPL(A)	≥75 godzin na samolotach	Wykazać się umiejętnością posługiwania się pomocami radionawigacyjnymi	PPL(A)

Posiadacze licencji CPL, mający aktualne uprawnienia na typ samolotu z załogą wieloosobową, nie muszą zdawać egzaminu z wiedzy teoretycznej, wymaganej dla uzyskania licencji ATPL(A), jeśli zamierzają wykonywać czynności lotnicze na tym samym typie samolotu. Jeśli ubiegają się o wydanie uprawnienia dotyczące innego typu samolotu z załogą wieloosobową, muszą spełnić wymagania zapisane w polach oznaczonych żółtym kolorem.

Uprawnienia instruktora

Posiadane uprawnienia, upoważnienie lub przywileje krajowe	Doświadczenie	Inne wymagania JAA	Zamiana na uprawnienia JAA
FI(A)/IRI(A)/TRI(A)	zgodnie z wymaganiami JAR-FCL 1 (Samolot) dot. odpowiedniego uprawnienia	wykazać znajomość odpowiednich części JAR-FCL 1 (Samolot) i JAR-OPS jak podano w AMC FCL 1.005 i 1.015	FI(A)/IRI(A)/TRI(A)*

*Instruktorzy z państw członkowskich JAA, spełniający wszystkie podane wyżej wymagania dotyczące zamiany uprawnień, ale ze względu na aktualny proces wdrażania przepisów JAR-FCL w ich państwie wydania licencji nie mogący uzyskać licencji/uprawnień JAR-FCL, mogą być akceptowani jako prowadzący szkolenie w celu uzyskania licencji/uprawnień JAR-FCL.

Opracowano na podstawie przepisów JAR-FCL 1, Samoloty

Grzegorz Skomorowski
unitedsky.eu

Przeczytaj również: Ważność licencji krajowych