Kosmiczne zdjęcie na 2 miliardy pikseli

Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) zaprezentowało gigantyczną fotografię dwóch mgławic wykonaną teleskopem VST. Zdjęcie ma około 2 miliardy pikseli i jest jedną z największych fotografii opublikowanych jak dotąd przez ESO.

Zdjęcie obejmuje fragment nieba, na którym widać mgławice NGC 6334 oraz NGC 6357. Te kosmiczne obłoki gazu i pyłu są bardziej znane pod nazwami wywodzącymi się od kształtów, które przypominają. Pierwsza z nich to Mgławica Kocia Łapa – jej najjaśniejsze fragmenty przypominają odcisk łapy kota. Z kolei druga nosi nazwę Mgławica Homar, ze względu na takie rozmieszczenie materii w części mgławicy, które przypomina szczypce tego skorupiaka.

Mgławica Kocia Łapa (NGC 6334) znajduje się około 5500 lat świetlnych od nas. Jako pierwszy dostrzegł ją brytyjski naukowiec John Herschel w 1837 roku, podczas ekspedycji na Przylądek Dobrej Nadziei w Afryce. Przy czym Herschel miał możliwość dostrzec jedynie najjaśniejsze fragmenty mgławicy, dopiero później, gdy zaczęto stosować fotografię, poznano prawdziwe kształty mgławicy i nadano jej obrazową nazwę.

Również Mgławicę Homar (NGC 6357) po raz pierwszy dostrzegł John Herschel. Odległość do tego obiektu wynosi około 8000 lat świetlnych. Mgławica ma również alternatywną nazwę: Mgławica Wojny i Pokoju, wynikającą z obrazu tego obiektu na falach w zakresie podczerwonym, w którym jeden z jej fragmentów przypomina gołębia, a drugi czaszkę.

Zdjęcie obejmujące obie mgławice to złożenie obrazów z 256-megapikselowej kamery OmegaCAM. Cała mozaika ma razem 49511 x 39136 pikseli. Kamera pracujące na teleskopie VST o średnicy 2,6 metra, który znajduje się w Obserwatorium Paranal w Chile.

Różne struktury to obszary gazu, głównie wodoru, który jest pobudzany do świecenia przez światło od jasnych, młodych gwiazd emitujących intensywne promieniowanie ultrafioletowe. Mgławice tego typu zwane są emisyjnymi. Wiele gwiazd z Mgławicy Kocia Łapa, która jest jednym z najaktywniejszych miejsc powstawania gwiazd, jest ukrytych przed naszych wzrokiem w obłokach pyłu. Dopiero obserwacje w zakresie fal podczerwonych są w stanie dotrzeć nieco głębiej do wnętrza mgławicy. Tego typu badania prowadzi teleskop VISTA, sąsiadujący w Obserwatorium Paranal z teleskopem VST. (PAP)

cza/ agt/