CP_FIS – innowacyjne, zwiększające bezpieczeństwo rozwiązanie w Służbie Informacji Powietrznej

28 stycznia weszły w życie nowe procedury awaryjne w Służbie Informacji Powietrznej (FIS). Dzięki nowatorskiemu rozwiązaniu Contingency Plans FIS w przypadku awarii praca informatorów Służby Informacji Powietrznej będzie mogła być nieprzerwanie kontynuowana z utworzonych stanowisk zapasowych. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej jest europejskim liderem we wprowadzaniu tej nowej, zwiększającej bezpieczeństwo technologii. CP_FIS to kolejne rozwiązanie służące bezpieczeństwu ruchu lotniczego.

​​​​​​​​​Służba Informacji Powietrznej dostępna jest na terenie całego kraju. Jej zadaniem jest udzielanie przez radio praktycznych informacji wszystkim pilotom, którzy się do niej zgłoszą, m.in. bieżących danych dotyczących warunków atmosferycznych, nawigacji czy dostępności lotnisk i lądowisk. FIS jest najważniejszą służbą dbającą o bezpieczeństwo lotów w niekontrolowanej przestrzeni powietrznej (klasa G), czyli przestrzeni obejmującej zdecydowaną większość kraju do wysokości 9500 stóp tj. niespełna 2900 metrów.

Z przestrzeni tej korzysta przede wszystkim lotnictwo ogólne (General Aviation), czyli wszystkie loty inne niż rejsowe loty pasażerskie oraz loty wojskowe. Są to zarówno mniejsze samoloty wykonujące loty rekreacyjne, sportowe czy biznesowe jak również paralotnie, szybowce, balony i inne statki powietrzne korzystające z polskiej przestrzeni powietrznej. Skala tego ruchu lotniczego jest olbrzymia. Nawet w 2020 roku, pomimo głębokiego kryzysu jaki wybuchł w światowym lotnictwie, FIS obsłużyła niemal 278 tysięcy operacji lotniczych – o 6,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Dla wszystkich pilotów lotnictwa ogólnego dostępna przez całą dobę Służba Informacji Powietrznej jest kluczowym źródłem ważnych dla ich bezpieczeństwa informacji.

Wdrożony właśnie nowatorski projekt CP_FIS (Contingency Plans FIS) umożliwia FIS uniknięcie przerw w pracy w przypadku wystąpienia awarii technicznych. W sytuacji uniemożliwiającej ciągłość pracy danego ośrodka FIS system ten pozwala na błyskawiczne przekazanie całej łączności do zapasowego stanowiska z którego służba będzie kontynuowała swoją pracę. W przypadku wystąpienia długotrwałej awarii możliwa będzie również tymczasowa relokacja personelu operacyjnego do lokalizacji zapasowej.

Rozwiązanie CP_FIS opiera się na technologii VoIP (Voice over Internet Protocol), czyli udostępniania zasobów radiowych w technologii cyfrowej w oparciu o rozwiązania chmurowe. Zastosowanie tej technologii na tak dużą skalę jest innowacyjnym rozwiązaniem na poziomie europejskim. W innych krajach najczęściej trwają dopiero testy zastosowania technologii VoIP w pracy operacyjnej służb ruchu lotniczego.

Wynikające z wprowadzenia nowej technologii procedury awaryjne weszły w życie 28 stycznia.

Koncepcja przekazywania łączności radiowej opartej na technologii VoIP powstała w Zespole Radiokomunikacji Warszawa we współpracy z firmą Frequentis. Wprowadzenie CP_FIS jest dopiero pierwszym etapem wdrażania przez PAŻP tego rozwiązania w służbach ruchu lotniczego. Docelowo planowane jest stworzenie „chmury” składającej się z 70 ośrodków radiowych zawierających w sumie setki radiostacji łączności ziemia-powietrze. Elastyczny dostęp do całej tej sieci mają mieć przyszłe centra zarządzania ruchem lotniczym które powstaną w Regułach i Poznaniu.

Wprowadzenie technologii VoIP jako bazy dla sieci łączności służb ruchu lotniczego z samolotami jest jednym z wymagań transformacji systemów komunikacji, łączności i dozorowania (CNS) zawartych w European ATM Master Plan 2020. ATM Master Plan to dokument wyznaczający etapy wdrażania i określający ramy współpracy przy wprowadzaniu nowych funkcji zarządzania ruchem lotniczym w Unii Europejskiej.