Notam – co tam? Cz. II

Komentarze internautów po I części artykułu wskazują na potrzebę zrozumiałego opisania depeszy NOTAM, tak aby korzystanie z niej nie stanowiło dla pilota problemu.

Trzeba się też mocno i honorowo uderzyć w piersi - większość z nas instruktorów nie przywiązuje wagi do egzekwowania od ucznia zapoznania się z aktualnie obowiązującymi NOTAMAMI. Moim zdaniem wynika to głównie z rutyniarskiego podejścia instruktora do lotu po znanej sobie trasie i na znane lotnisko. BŁĄD – tutaj przecież nie chodzi o nas (tak naprawdę powinniśmy nie tylko świecić przykładem, ale też posiadać wiedzę z NOTAM-ów przed przelotem) - chodzi o przyszłego licencjonowanego pilota, który w przyszłości będzie musiał sam podjąć decyzję o wykonaniu lotu w przestrzeni powietrznej i na dane lotnisko. W przestrzeni jest coraz ciaśniej, a i lotnisk przybywa. Tym samym brak informacji przed lotem z depeszy NOTAM lub nieumiejętność jej odczytania może drogo kosztować.

Tyle samokrytyki - trzeba to zmienić. Zatem, do dzieła. Trzeba na początek przebrnąć przez zapisy Załącznika 15, trochę nudne ale trudno.

Uwaga: w ramkach wyjaśnienia dodatkowe do tekstu Załącznika 15

ZAŁĄCZNIK 15
do Konwencji o międzynarodowym
lotnictwie cywilnym

SŁUŻBY
INFORMACJI LOTNICZEJ

Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO)

ROZDZIAŁ 5. NOTAM.

5.1 Wydawanie
5.1.1 NOTAM należy sporządzać i rozsyłać bezzwłocznie, każdorazowo, gdy podane w nim informacje: mają charakter krótkotrwały; dotyczą zmian o szczególnym znaczeniu operacyjnym wprowadzanych na stałe, opisują czasowe zmiany o charakterze długotrwałym, które można opublikować w formie krótkiej informacji bez dużej ilości tekstu i/lub grafiki.

Uwaga 1. Zmiany o ważnym znaczeniu operacyjnym, dotyczące okoliczności wymienionych w dodatku 4 część 1, wydawane są w ramach cyklu AIRAC, który został omówiony w rozdziale 6.

Zmiana AIRAC jest wydawana tylko wtedy, gdy zachodzi konieczność wprowadzenia bardzo istotnej zmiany w AIP, np. wprowadzenia nowej drogi lotniczej, wprowadzenia nowej procedury podejścia do lądowania na lotnisku itp. Zmiany te wydaje się w ściśle określonym cyklu dat. Nie stosuje się ich do wprowadzania zmian mniej ważnych, do tego celu służą „Zmiany zwykłe”. Zmiany AIRAC są anonsowane poprzez wydanie TIGGER NOTAM. Oba rodzaje „Zmian” są oznaczone kolejnymi numerami. Jeżeli zmiany czy uzupełnienia AIP są na tyle pilne, że nie można odłożyć ich publikacji do czasu wydania najbliższej „Zmiany” to zostaje wydany NOTAM PERM. Na podstawie takiego NOTAM-u dokonuje się poprawek ręcznych. NOTAM PERM jest zwykle kasowany w dniu wejścia w życie „Zmiany AIP”, która wprowadza informacje poprzednio opublikowane NOTAM-em.

Najogólniej, w cyklu tym publikuje się dane wyłącznie bardzo istotne z punktu widzenia infrastruktury lotniczej. Informacje operacyjnie ważne powinny być opublikowane na tyle wcześnie, aby możliwe było zapoznanie się z nimi i dokonanie zmian w dokumentach wydawanych przez użytkowników statków powietrznych, agencje lub wydawnictwa pracujące dla lotnictwa. Zachowanie cyklu publikacji pozwala użytkownikom przestrzeni powietrznej zapoznać się z ważnymi zmianami na długo przed ich wprowadzeniem. Informacje wydawane w tym cyklu mają dotrzeć do użytkownika na 28 dni przed wprowadzeniem zmian, których przedmiotem jest publikacja AIRAC. Informacje o szczególnym znaczeniu operacyjnym (stałe - jako Zmiany do AIP; tymczasowe – jako Suplementy do AIP) są publikowane zgodnie z planem na dany rok kalendarzowy. W dniu ich publikacji wydawany jest NOTAM zawierający krótki opis informacji zamieszczonej w cyklu AIRAC, z odniesieniem do odpowiedniego numeru „Zmiany do AIP” lub numeru Suplementu. NOTAM obowiązuje przez 15 dni, począwszy od odpowiedniej daty ważności AIRAC. Daty cyklu AIRAC w danym roku kalendarzowym są publikowane corocznie w Biuletynie Informacji Lotniczej (AIC).

INFORMACJE ROZPOWSZECHNIANE ZA POMOCĄ CYKLU AIRAC

l. Ustanowienie, wycofanie i planowanie znaczących zmian (w tym także prób operacyjnych) dotyczących następujących elementów:

l.l Granic (poziomych i pionowych), przepisów i procedur odnoszących się do:

a) rejonów informacji powietrznej,

b) obszarów kontrolowanych,

c) stref kontrolowanych lotnisk,

d) obszarów ze służbą doradczą,

e) tras ATS,

f) stałych stref niebezpiecznych, zakazanych i ograniczonych (włącznie z rodzajami i okresami aktywności, jeśli są znane) oraz stref identyfikacyjnych obrony powietrznej (ADIZ),

g) stałych przestrzeni, tras lub ich części, w których występuje prawdopodobieństwo przechwycenia.

1.2 Lokalizacji, częstotliwości, znaków wywoławczych, identyfikatorów, znanych nieregularności
i okresowych przeglądów pomocy radionawigacyjnych oraz urządzeń łączności i dozorowania.

1.3 Procedur oczekiwania i podejścia, procedur dolotu i odlotu, procedur ograniczenia hałasu i wszelkich innych stosowanych procedur ATS.

1.4 Poziomów przejściowych, wysokości przejściowych i minimalnych wysokości sektorowych.

1.5 Urządzeń i procedur meteorologicznych, łącznie z nadawaniem komunikatów meteorologicznych.

1.6 Dróg startowych i zabezpieczeń przerwanego startu.

1.7 Dróg kołowania i płyt postojowych.

1.8 Procedur naziemnych na lotnisku (włączając w to procedury stosowane w warunkach ograniczonej widzialności).

1.9 Świateł podejścia i drogi startowej.

1.10 Minimów operacyjnych lotniska, jeśli są opublikowane przez Państwo.

Uwaga 2. Informacje o charakterze krótkotrwałym, zawierające dużą ilość tekstu i/lub grafiki, należy publikować jako Suplement do AIP (patrz rozdział 4, punkt 4.4)

Suplementy do AIP
Tymczasowe długotrwałe zmiany (sześć miesięcy i dłużej) oraz informacje uzupełniające o znaczeniu operacyjnym, zawierające tekst i rysunki są publikowane jako kolejno numerowane Suplementy do AIP. Są one drukowane na papierze żółtym, w celu odróżnienia ich od innych stron. Przechowywane są wraz ze stronami, których dotyczą w odpowiednich rozdziałach zbioru. Suplementy wydawane są wyłącznie w cyklu AIRAC. Mają one własną listę kontrolną stron, informację o ważności oraz stronę tytułową. Każdy Suplement ma własny i niepowtarzalny numer. Numeracja zaczyna się od 01, w każdym roku kalendarzowym, i jest łamana przez rok, np. 09/99, przy numerze podany jest rozdział, którego dotyczy, np. 04/98 (RAC). Jeżeli treść Suplementu dotyczy ograniczeń, to jego strony „tekstowe” zawierają następujące informacje:

czas obowiązywania ograniczeń, których dotyczy publikacja;
zawartość Suplementu;
granice boczne i pionowe ograniczeń;
władze odpowiedzialne za organizację przedsięwzięcia.

Oprócz opisu tekstowego zawarte są schematy lub mapy przedstawiające wielkość ograniczeń, zastępczą organizację ruchu lub wprowadzoną procedurę.

Wymagania dotyczące Suplementów do AIP- rozdział 4 Załącznika 15
4.4.1 Czasowe zmiany o charakterze długotrwałym (3 miesiące lub dłużej) oraz informacje dotyczące zmian krótkotrwałych, zawierające dużą ilość tekstu i/lub grafiki, powinny być publikowane jako Suplementy do AIP.

Uwaga. Zasady stosowania Suplementów do AIP, wraz z przykładami, są zawarte w Aeronautical Information Services Manual (Doc 8126).

4.4.2 Każdemu Suplementowi do AIP przydziela się kolejny, połączony z rokiem kalendarzowym, numer seryjny.

4.4.3 Strony zawierające Suplementy do AIP powinny być przechowywane w AIP tak długo, jak długo zawarte tam informacje
lub ich część pozostają ważne.

4.4.4 W przypadku błędu w Suplemencie do AIP lub zmiany okresu jego obowiązywania, powinien zostać wydany w jego miejsce nowy Suplement do AIP.

Uwaga. W przypadku braku odpowiedniej ilości czasu na dystrybucję Suplementu do AIP, zastosowanie mają wymagania dotyczące NOTAM.

4.4.5 Jeśli Suplement do AIP wydawany jest w celu zastąpienia NOTAM, powinien on zawierać odnośnik do numeru zastępowanego NOTAM.

4.4.6 Wykaz kontrolny aktualnych Suplementów do AIP będzie wydawany w odstępach czasu nie przekraczających 1 miesiąca. Informacja będzie wydawana za pomocą miesięcznego zestawienia obowiązujących NOTAM, wymaganego zgodnie z punktem 5.2.13.3.

4.4.7 Zalecenie. W celu łatwiejszego rozróżnienia, strony zawierające Suplementy do AIP są drukowane na papierze koloru żółtego.

4.4.8 Zalecenie. Strony zawierające Suplementy do AIP powinny być przechowywane na początku tej części AIP, której dotyczą.

5.1.1.1 NOTAM musi być sporządzany i rozpowszechniany z uwzględnieniem następujących informacji:

a) ustanowienie, zamknięcie lub istotne zmiany w użytkowaniu lotniska/heliportu lub dróg startowych;

b) ustanowienie, wycofanie lub istotne zmiany w działaniu służb lotniczych (AGA, AIS, ATS, CNS, MET, SAR itp.);

c) uruchomienie, wyłączenie i znaczące zmiany parametrów operacyjnych urządzeń i służb radionawigacyjnych i łączności powietrze - ziemia, łącznie z: przerwaniem lub wznowieniem pracy, zmianą częstotliwości, zmianą opublikowanych godzin pracy, zmianą znaków identyfikacyjnych, zmianą orientacji (pomoce kierunkowe), zmianą lokalizacji, wzrostem lub spadkiem mocy o 50% lub więcej, zmianą harmonogramu lub treści rozgłaszania, nieregularnością lub niedokładnością w pracy jakichkolwiek urządzeń i służb radionawigacyjnych oraz łączności powietrze – ziemia;

d) ustanowienie, wycofanie lub istotne zmiany dotyczące użycia pomocy wzrokowych;

e) przerwy lub włączenie do pracy głównych elementów systemów oświetlenia lotniska;

f) ustanowienie, wycofanie lub istotne zmiany procedur żeglugi powietrznej;

g) zaistnienie lub usunięcie znacznych niesprawności lub utrudnień na polu manewrowym;

h) zmiany i ograniczenia dostępności paliwa, oleju i tlenu;

i) istotne zmiany dotyczące działania dostępnych środków oraz służb poszukiwania i ratownictwa;

j) wprowadzenie, wycofanie lub przywrócenie do eksploatacji oznakowania przeszkód lotniczych;

k) zmiany w przepisach wymagające podjęcia natychmiastowych działań, np. ustanowienie strefy zakazanej związanej z akcją SAR;

l) obecność zagrożeń dla żeglugi powietrznej, łącznie z przeszkodami, ćwiczeniami wojskowymi, pokazami, zawodami oraz skokami spadochronowymi wykonywanymi poza opublikowanymi miejscami;

m) wzniesienie, usunięcie lub zmiany przeszkód lotniczych w strefach startu/wznoszenia, nieudanego podejścia, podejścia, oraz na pasie startowym;

n) ustanowienie lub wycofanie, łącznie z rozpoczęciem i zakończeniem aktywności, jeśli ma to miejsce, lub zmiany w statusie stref zakazanych, niebezpiecznych lub ograniczonych;

o) ustanowienie lub likwidacja stref, tras lub ich części, w których występuje możliwość przechwycenia i istnieje konieczność prowadzenia stałego nasłuchu w paśmie VHF na częstotliwości alarmowej 121,5 MHz;

p) przydzielenie, wycofanie lub zmiana wskaźników lokalizacji;

q) istotne zmiany w poziomie dostępnego na lotnisku/heliporcie ratownictwa i ochrony przeciwpożarowej. NOTAM powinien być wydawany tylko wtedy, gdy następuje zmiana kategorii, która powinna być wyraźnie podana (patrz Załącznik 14, tom I, rozdział 9 oraz dodatek A, dział 17);

r) występowanie, usunięcie lub istotne zmiany niebezpiecznych warunków spowodowanych śniegiem, topniejącym śniegiem, lodem, materiałem radioaktywnym, toksycznymi chemikaliami, osiadaniem pyłu wulkanicznego lub wodą na polu naziemnego ruchu lotniczego;

s) wybuchy epidemii powodujące wprowadzenie zmiany do opublikowanych wymagań dotyczących szczepień i kwarantanny;

t) prognozy o słonecznym promieniowaniu kosmicznym, jeśli są dostarczane;

***
Może to i za szczegółowo, ale warto przeczytać. W następnych częściach dokończymy informacje z Załącznika 15 i zajmiemy się odczytywaniem NOTAMÓW.