Badania nad sokołem wędrownym inspiracją dla nowych technologii lotniczych

Naukowcy BAE Systems i uczelni City, University of London ujawnili jak badania naukowe nad lotem sokołów tworzą inspiracje do opracowywania nowych technologii dla statków powietrznych, mogących przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa w powietrzu. Stworzone rozwiązania będą mogły zostać wdrożone do użycia w ciągu kolejnych 20 lat.

Naukowcy rozwijają kilkanaście koncepcji, na podstawie badań wykonanych w zakresie tego, jak sokół wędrowny, najszybszy ptak na świecie, jest w stanie kontrolować swój lot i pozostawać w powietrzu przy prędkościach rzędu 330 km/h, nawet przy silnym wietrze.

Rozwijane technologie obejmują między innymi „upierzenie sensoryczne" – wydrukowane trójwymiarowo „włosowate" włókna, które działałyby jak czujniki na powierzchni poszycia płatowca, tworząc system wczesnego ostrzegania przed przeciągnięciem.

Podobne, jednak gęściej rozmieszczone, włókna polimerowe mogłyby posłużyć do zmiany kierunku przepływu strug powietrza bardzo blisko poszycia samolotu, co z kolei pozwoliłoby na ograniczenie oporu występującego w warstwie przyskrzydłowej. Opór aerodynamiczny nadal pozostaje bowiem czynnikiem, który w ostatecznym rozrachunku spowalnia lot statków powietrznych.

Kolejną technologię opracowano, inspirując się zdolnością sokołów do ustabilizowania swojego położenia po ostrym pikowaniu lub lądowaniu poprzez nastroszenie piór.

Małe, elastyczne lub umieszczone na zawiasach na powierzchni płatowca klapki mogłyby pozwolić na szybką zmianę konfiguracji skrzydła, czy też na bezpieczniejsze lądowania przy niższych prędkościach. Dodatkowy margines bezpieczeństwa uzyskiwany wskutek zastosowania wyżej wymienionego rozwiązania mógłby pozwolić na zmniejszenie wymiarów samolotów przyszłości, możliwe byłoby także zwiększenie udźwigu paliwa. Ponadto, badania wykonane do tej pory wykazały, że tego typu klapy mogą potencjalnie zmniejszyć także poziom hałasu generowanego przez statki powietrzne.

Profesor Cristoph Bruecker z katedry Inżynierii Lotniczej City stwierdził: "Sokół wędrowny to najszybszy ptak na świecie. Podczas polowania jest zdolny do nurkowania pod niesamowicie ostrym kątem, z wielką prędkością. Badania były wysoce fascynujące, jestem pewien tego, że pozwolą one na wprowadzenie rzeczywistych innowacji i uzyskanie nowych korzyści w sektorze lotniczym".

Profesor Clyde Warshop, specjalista zajmujący się kontrolą przepływu aerodynamicznego w dziale BAE Systems, pracującym nad samolotami wojskowymi, z siedzibą w Filton w Bristolu i Warton w Lancashire, dodał: "Pracując z profesorem Cristophem Brueckerem i jego zespołem w City, zbadaliśmy to, jak unikalne zdolności sokołów wędrownych moglibyśmy przenieść na samoloty. Bioinspiracja nie jest koncepcją nową; wiele technologii, z których codziennie korzystamy, jest coraz częściej inspirowanych przez naturę".

BAE Systems to lider sektora technologicznego, wspierający rozwój innowacji poprzez inwestycje w obszarze badań i rozwoju, w tym w projekty partnerskie realizowane we współpracy z rządem, uniwersytetami i małymi i średnimi przedsiębiorstwami. W 2016 roku firma zainwestowała 1,4 mld GBP w badania i rozwój, w tym 206 mln GBP ze środków własnych.