Jaka jest najstarsza linia lotnicza w Afryce?

Określenie najstarszej linii lotniczej w regionie może być trudne. Z KLM, niekwestionowaną najstarszą linią lotniczą na świecie, zadanie jest łatwe, ponieważ nigdy nie zmieniła swojej nazwy, ani nie przeszła żadnych większych zmian poza fuzją z Air France w 2003 r.

Ale większość linii lotniczych nie ma takiego luksusu. Zostały przemianowane, przekształcone, scalone, rozdzielone, zamknięte i ponownie otwarte, aż do momentu, gdy linia sukcesji staje się trudna do naśladowania. Wiele z najstarszych afrykańskich linii lotniczych jest tego najlepszym przykładem.

Jaka jest więc najstarsza linia lotnicza w Afryce? Ze względu na burzliwą historię kontynentu nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

Najwcześniejsze usługi lotnicze w Afryce były prowadzone na początku XX wieku w imieniu rządów kolonialnych i były zwykle obsługiwane przez firmy europejskie. Dopiero w latach 60. nowo niepodległe afrykańskie narody zaczęły tworzyć własne linie lotnicze, z których niektóre działają do dziś.

Ale ten obraz – powszechna narracja, prezentowana w wielu popularnych przedstawieniach historii Afryki – nie jest do końca kompletna.

Rzućmy okiem na Egyptair. Został założony w 1932 roku, rozpoczął działalność w 1933 roku i lata do dziś. Jednak jego historia jest dość złożona. Początkowo nazywał się Misr Airwork, został przemianowany, zreorganizowany i kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk. W 1949 roku firma została znacjonalizowana i przemianowana na Misrair; w 1957 r., po utworzeniu przez Egipt i Syrię Zjednoczonej Republiki Arabskiej (UAR), linia lotnicza została połączona z Syrian Airways i przekształciła się w United Arab Airlines, po czym została ponownie zreformowana po upadku UAR i ostatecznie w 1971 r. została przemianowana na Egyptair.

Podobną historię przemian można znaleźć, przyglądając się bliżej South African Airways (SAA), pozornie drugiej najstarszej afrykańskiej linii lotniczej. Powstała w 1934 roku, ale jej historia sięga znacznie głębiej. Jej utworzenie było wynikiem nacjonalizacji przez rząd Republiki Południowej Afryki Union Airways, prywatnej linii lotniczej, która rozpoczęła działalność w 1929 roku. SAA odziedziczyła aktywa, personel i sieć Union Airways, odzwierciedlając przejście od Misr Airwork do Misrair.

Czy zatem SAA można nazwać najstarszą afrykańską linią lotniczą? Jest jeszcze co najmniej jeden kandydat do tego tytułu, a jego historia sięga jeszcze dalej.

W 1927 roku w Bulawayo powstała firma pod nazwą Rodesian Aviation Syndicate. Brytyjska kolonia w Południowej Rodezji była świadkiem kilku prób wdrożenia usług lotniczych na początku lat dwudziestych, ale inicjatywy te nie powiodły się. Pomimo imponująco brzmiącej nazwy, Rhodesian Aviation Syndicate był osobistą inicjatywą z jednym samolotem – starym Airco DH.6 – który latał czarterowymi lotami przez kilka tygodni, zanim został uszkodzony podczas awaryjnego lądowania.

W kolejnych latach Syndykat nabył więcej samolotów, został przemianowany na Rhodesian Aviation Company, zanim w latach 30. stał się Rhodesian and Nyasaland Airways (RANA). W 1946 r. RANA została skonsolidowana z Southern Rhodesia Air Services i stała się Central African Airways (CAA).

Kiedy kolonie brytyjskie obsługiwane przez CAA uzyskały niepodległość, firma została między nimi podzielona. W latach 60. jej aktywa i trasy zostały podzielone między Zambia Airways, Air Malawi i Air Rhodesia. Z tych trzech tylko Zambia Airways przetrwały do ​​połowy lat dziewięćdziesiątych.

W grudniu 2021 r. z pomocą Ethiopian Airlines wskrzeszono Zambia Airways. Chociaż jej rozdrobniona historia oznacza, że ​​nie może twierdzić, że jest najstarszą afrykańską linią lotniczą, jej korzenie sięgają roku 1927, poprzedzając zarówno Egyptair, jak i poprzednika SAA, Union Airways.

Możliwe też, że w Afryce jest więcej linii lotniczych, których rodowód można powiązać z kolonialnymi usługami lotniczymi i małymi prywatnymi firmami z lat 20. XX wieku. Ale czy zakwalifikowaliby się do pozycji najstarszych linii lotniczych w Afryce?

W każdym razie pytanie, która linia lotnicza jest najstarszą w Afryce, pozostaje w większości bez odpowiedzi.