Zmarł pilot doświadczalny Anatolij Kwoczur

Jak poinformował Portalmilitarny.pl, w dniu 14 kwietnia zmarł Anatolij Kwoczur – legendarny radziecki i rosyjski pilot-oblatywacz i lotnik pokazowy, który zasłynął występami na całym świecie.

Anatolij Nikołajewicz Kwoczur urodził się 16 kwietnia 1952 r. w rodzinie agronoma we wsi Mazurówka w Mohylowie-Podolskim w obwodzie winnickim Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Studiował w Wyższej Wojskowej Szkole Lotniczej im. W. M. Komarowa w Jejsku, którą ukończył w 1973 roku.

Służbę rozpoczął jako pilot stacjonujący w Grupa Wojsk Radzieckich w Niemczech. Jako wyróżniający się lotnik w 1977 roku został przeniesiony do rezerwy w stopniu majora i skierowany do Szkoły Pilotów Doświadczalnych im. A.W. Fiedotowa w mieście Żukowskij pod Moskwą. Ukończył ją w 1978 roku, rozpoczynając pracę pilot-oblatywacz w zakładach lotniczych w Komsomolsku nad Amurem. Został tam przydzielony do testów samolotu myśliwsko-bombowego Su-17 (w Polsce znanego pod oznaczeniem eksportowym Su-20/22). Następnie studiował w Moskiewskim Instytucie Lotniczym, który ukończył w 1981 roku.

Następnie Kwoczur trafił do Biura Projektowego Mikojana, biorąc udział w testach 80 samolotów. Wyróżnił się podczas w testów samolotów myśliwskich MiG-29 i MiG-31 oraz przeznaczonego dla nich uzbrojenia. Brał też udział w testach myśliwca pokładowego MiG-29K, w ramach których jako pierwszy pilot wykonał nocny start z pokładu lotniskowca „Admirał Kuzniecow”.

Był jednym z nielicznych lotników radzieckich regularnie biorących udział w pokazach na Zachodzie. W 1988 roku w Farnborough po raz pierwszy zademonstrował manewr akrobacyjny „dzwon”. Następnego roku, podczas słynnego paryskiego Międzynarodowego Salonu Lotniczego i Kosmicznego na lotnisku Le Bourget z jego udziałem doszło do jednego z najbardziej widowiskowych wypadków lotniczych w historii lotnictwa. Miał on miejsce 8 czerwca, kiedy pilotowany przez niego MiG-29 podczas wykonywania ewolucji na małej wysokości zderzył się z ptakiem. Natychmiast doszło do utraty ciągu prawego silnika. Doświadczonemu pilotowi udało się skierować samolot z dala od widowni i katapultować zaledwie 2,5 sekundy przed rozbiciem się maszyny. Kwoczur przyziemił zaledwie 30 metrów od płonącego wraku samolotu. Był to początek legendy doskonałych foteli wyrzucanych K-36.

W 1991 roku Kwoczur rozpoczął pracę w Instytucie Badań nad Lotami (LII) jako pilot doświadczalny, a następnie kierownik laboratorium ergonomii.  W 1992 roku otrzymał tytuł Bohatera Federacji Rosyjskiej. Dużą sławę dało mu kierowanie stworzonym w 1992 roku zespołem akrobacyjnym, znanym jako Zespół Pilotów Doświadczalnych, w skład którego wchodzili także piloci Władimir Łoginowski i Aleksander Garnajew.

W 1996 roku został zastępcą szefa Instytutu do Spraw Obronnych. Brał udział w pracach dotyczących wyposażenia samolotów rodziny Su-27 i Su-30, ergonomii, metod walki powietrznej, nawigacji i tankowania w locie. W ramach tych ostatnich w 1995 roku wziął udział w dalekodystansowych lotach demonstracyjnych samolotów Su-27PD i Su-27PU wyposażonych w sondę do tankowania w locie. Wielokrotnie wykonywał loty ultradalekiego zasięgu, tj. trwające ponad 10 godzin z kilkoma tankowniami w locie.

W 1995 roku w drodze na pokazy w Paryżu dał pokaz na myśliwcu Su-27 w Dęblinie.  Z kolei w 1997 roku można było podziwiać go w Bydgoszczy.

W 1999 roku ukończył Akademię Gospodarki Narodowej i Administracji Publicznej. W latach 2005–2006 kierował Centrum Testów Lotniczych Instytutu Badań nad Lotami.

Anatolij Kwoczur uczestniczył w badaniach i testach ponad 90 statków powietrznych i ich wersji. Posiadał 11 rekordów świata na samolocie Su-27. Jego łączny nalot to 4800 godzin w tym 3500 podczas lotów testowych. Miał pięcioro dzieci. Jego syn Anatolij (ur. 1986 r.) był wyróżniającym się członkiem rosyjskiej kadry narodowej w spadochroniarstwie, zdobywcą Pucharu Świata i dwukrotnym rekordzistą świata, obecnie jest pilotem samolotu pasażerskiego Airbus A320.

Anatolij Kwoczur po długiej chorobie zmarł 15 kwietnia 2024 roku, jeden dzień przed swoimi 72. urodzinami.

Na zdjęciu głównym: Anatolij Kwoczur odbiera gratulacje po pod locie myśliwcem MiG-29, lotnisko Instytutu Badań nad Lotami w Zukowskim pod Moskwą, 1988 rok (fot. portalmilitarny.pl)

Więcej informacji na stronie: portalmilitarny.pl