Rocznica zakończenia pierwszych Międzynarodowych Zawodów Samolotów Turystycznych Challenge 1929

Dziś przypada 94. rocznica zakończenia Międzynarodowych Zawodów Samolotów Turystycznych "Challenge" 1929. Zawody odbywały się w dniach 4-16 sierpnia 1929 roku w Paryżu.

Były to pierwsze z serii prestiżowych międzynarodowych zawodów samolotów turystycznych Challenge. Pomysłodawcą zorganizowania zawodów samolotów turystycznych był Aeroklub Francji, a inspiracją do tego był Międzynarodowy Konkurs Samolotów Lekkich przeprowadzony we Francji w 1928 roku. Inicjatywa zorganizowania zawodów została zaaprobowana przez Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) i aerokluby kilku państw europejskich. Organizacja pierwszych zawodów została powierzona Francji. Otwarcie zawodów nastąpiło 4 sierpnia 1929 roku. Zawody składały się z dwóch osobno punktowanych konkurencji: prób technicznych samolotów oraz lotu okrężnego wokół Europy.

W zawodach wzięło udział 55 samolotów (z 82 zgłoszonych), w składzie ekip z 6 państw: Niemiec (24 załogi), Włoch (12 załóg), Francji (9 załóg), Wielkiej Brytanii (5 załóg), Czechosłowacji (3 załogi) i Szwajcarii (2 załogi). W składzie niektórych ekip brali udział zawodnicy spoza krajów uczestniczących w konkursie, w tym w ekipie niemieckiej startował Kanadyjczyk John Carberry. W zawodach natomiast jeszcze nie brała udziału Polska. Wśród pilotów była jedna kobieta Winifred Spooner (druga Mary Bailey ostatecznie leciała poza konkursem).

W zawodach wzięły udział popularne samoloty turystyczne i sportowe końca lat 20. Samoloty te miały w większości otwarte kabiny; prezentowały różne układy konstrukcyjne: dolnopłata (większość), dwupłata lub górnopłatu. Z powodu późnego ogłoszenia opracowanego przez Aeroklub Francji regulaminu zawodów (pod koniec 1928 roku) oraz z racji, że była to pierwsza impreza tego typu, uczestniczące państwa nie opracowały jeszcze specjalnych konstrukcji samolotów na zawody, jak to miało miejsce w latach późniejszych. Jedynie czeska Avia BH-11B „Antilopa” została dostosowana przez dodanie możliwości składania skrzydeł. Najliczniejszymi typami samolotów były niemieckie BFW M.23b (8 maszyn) oraz Klemm (6 samolotów Klemm L.25Ia, z tego 2 w ekipie szwajcarskiej i 2 samoloty L.26).

Pierwszym etapem zawodów był próby techniczne. W przeciwieństwie do kolejnych zawodów Challenge, nie były one jeszcze zbytnio rozbudowane i składały się jedynie z oceny poziomu technicznego konstrukcji samolotów biorących udział („solidności”), próby zużycia paliwa oraz prób szybkiego uruchomienia silnika i składania skrzydeł.

Drugim etapem zawodów Challenge w 1929 roku był lot okrężny wokół Europy o długości 5942 km. Odbywał się on na trasie: Paryż – Bazylea – Genewa – Lyon – Marsylia – St. Raphael – Turyn – Mediolan – Wenecja – Zagrzeb – Belgrad – Bukareszt – Turnu Severin – Budapeszt – Wiedeń – Brno – Praga – Wrocław (Breslau) – Warszawa – Poznań – Berlin – Hamburg – Amsterdam – Bruksela – Paryż. Głównymi lotniskami etapowymi były: Belgrad, Warszawa i Paryż. W etapie tym punktowana była regularność przelotów (przelot co najmniej 1 etapu dziennie i nienocowanie poza lotniskami etapowymi), utrzymanie wyznaczonej średniej prędkości przelotowej i brak napraw samolotu. Za lot okrężny można było uzyskać 119 pkt.

Łącznie 31 załóg ukończyło lot okrężny z 47 startujących. Jedynie dwóch zawodników uzyskało za lot maksymalną liczbę 119 pkt: Fritz Morzik (BFW M.23b) i John Carberry (RK-25). Na trzecim miejscu znalazł się Anglik Hubert Broad (DH-60G) z wynikiem 109 pkt, za nim Niemiec Wolf von Dungern (BFW M.23b, 106,5 pkt), pięciu zawodników włoskich na Romeo Ro-5 i Fiatach AS.1 (99-104 pkt) oraz Angielka Winifred Spooner (99 pkt). Dopiero na dalszych miejscach znajdowali się zawodnicy, którzy uzyskali wysokie oceny w próbach technicznych (F. Klepš – 94 pkt, H. Wirth – 81,75 pkt, R. Lusser – 97,75 pkt).

Po locie okrężnym, 16 sierpnia nastąpiło zamknięcie zawodów i podsumowanie punktów. Zwycięstwo w zawodach Challenge 1929 odniósł niemiecki pilot Fritz Morzik na samolocie BFW M.23b z wynikiem 138,5 pkt. Na drugim miejscu znalazł się Anglik Hubert Broad (DH-60G) z wynikiem 135,25 pkt.