"Z daleka ujrzałem dużą piłkę, wiszącą w powietrzu z uczepionym koszem." Historia balonu "Sanok"

Czy wiecie, że w latach 30. Sanok stał się drugim w kraju ośrodkiem baloniarstwa? Za sprawą tamtejszego przemysłu i produkowanej tam tkaniny do szycia balonów powstał unikatowy balon wolny WBS-1600 nazwany SP-ATN „Sanok” – wówczas jedyny w Polsce balon o pojemności 1600 m3.

– Wryło mi się w pamięć spotkanie z balonem wolnym "Sanok". Już z daleka ujrzałem na swej wysokości dużą piłkę, wiszącą w powietrzu z uczepionym u dołu koszem. Zboczyłem z trasy przelotu, chcąc zbliżyć się do „nadmuchanej konkurencji” i zatoczyć dookoła kilka powitalnych okrążeń. Tymczasem balon wzniósł się wyżej, a ja (…) szybko straciłem wysokość. Balon triumfował i zapewne sypał piasek na moją głowę. – opowiadał o sanockim balonie w 1936 roku Bolesław Baranowski – szybownik biorący udział w Szybowcowych Mistrzostwach Polski w Ustjanowej. (w: „Lotnicze tradycje Bieszczadów” A. Olejko, Krosno 2011, wyd. Ruthenus) 

Ale idea powstania tego balonu narodziła się kilka lat wcześniej.

W odradzającej się spod zaborów Polsce, po 1918 roku stopniowo rozwijał się przemysł. W latach 30. powstały m.in. Zakłady Przemysłu Gumowego w Sanoku, której przyznano ulgi kredytowe na ponad 70 lat, a głównymi odbiorcami ich produktów było polskie wojsko. Fabryka produkowała także wysokiej jakości tkaninę balonową. Nową patentową technologię gumowania tkaniny balonowej wynalazł w laboratorium Wojskowej Wytwórni Balonów w Legionowie inż. J. Rojek.

W 1934 roku do sanockiego klubu balonowego przybył szwajcarski uczony August Piccard, który zainicjował przeprowadzanie doświadczeń laboratoryjnych w górnych warstwach atmosfery.

O tym jak doszło do powstania balonu typu WBS-1600 można przeczytać w artykule Katarzyny Hadały, autorki bloga Lotnicze Podkarpackie, nominowanej w plebiscycie lotniczym Cumulusy. Zapraszamy do lektury na stronie www.lotniczepodkarpackie.pl

Na zdjęciu głównym: Balon wolny WBS-1600 nazwany SP-ATN "Sanok" (fot. Stanisław Potocki, arch. Muzeum Historyczne w Sanoku)