Awaryjne lądowanie samolotu na autostradzie pod Rzeszowem – raport końcowy PKBWL

Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy z poważnego incydentu, który miał miejsce 7 czerwca 2018 r. Tego dnia, samolot Tecnam P 2008 (znaki rejestracyjne SP-WBA), wykonał awaryjne lądowanie na autostradzie A-4 przebiegającej po południowej stronie lotniska w Rzeszowie.

W streszczeniu raportu 1477/18 czytamy:

W dniu 07.06.2018 r. około godziny 5:30 na lotnisko w Jasionce przybył pilot z zamiarem wykonania lotów treningowych (zadanie III ćwiczenie 20). Wcześniej w dniu 25.05.2018 r. pilot wykonał 10 lotów jednak ze względu na półroczną przerwę w lotach pilot postanowił wykonać jeszcze kilka lotów z pilotem bezpieczeństwa. Pilot bezpieczeństwa – instruktor przybył na lotnisko około 5:40. Wspólnie wyhangarowali samolot, pilot wykonał przegląd przedlotowy, a pilot bezpieczeństwa zadzwonił po straż ochrony lotniska, aby otworzyła bramę wjazdową na lotnisko.


W trakcie wykonywania przeglądu przedlotowego pominięta została czynność zlewania paliwa z odstojników. Po wypchnięciu samolotu za bramę pilot odsłuchał ATIS i poprosił wieżę o zgodę na uruchomienie silnika i wykonanie lotu w przestrzenie kontrolowanej lotniska. Po uruchomieniu silnika i podgrzaniu oleju pilot wykonał próbę silnika, która przebiegła poprawnie. Pilot poprosił o zgodę na kołowanie do pasa 27 i pozwolenie na start. Po wykonaniu jednej strefy i lotu po kręgu nad lotniskowym pilot z konwojera wystartował do kolejnego lotu po kręgu.

Pilot zgłosił do kontrolera pozycję z wiatrem w prawym kręgu i dostał pozwolenie na lądowanie z kolejnością „dwa”. Aby zachować separację z poprzedzającym go samolotem rozciągnął krąg na kierunku „z wiatrem” (rys. 2). Po wykonaniu trzeciego zakrętu pilot zredukował obroty silnika, wychylił małe klapy, włączył awaryjną pompę paliwa, podgrzew gaźnika, włączył reflektor do lądowania i przełączył zbiornik paliwa. Po czwartym zakręcie na wysokości około 1300 ft pilot wychylił pełne klapy i zgłosił „prostą do lądowania”.


Chwilę później jak to określił pilot „stwierdziłem zafalowanie silnika na słuch, bez zmiany obrotów następnie nastąpiło zatrzymanie śmigła”. Pilot ocenili, że samolot nie doleci do progu pasa 09. Początkowo podjął decyzję o lądowaniu obok autostrady jednak ostatecznie wspólnie z pilotem bezpieczeństwa podjęli decyzję o lądowaniu na autostradzie A4, na której o tej porze dnia ruch był niewielki. Pilot bezpieczeństwa na częstotliwości wieży nadał komunikat „mayday, mayday, mayday”. Samolot wylądował na autostradzie nie ulegając żadnemu uszkodzeniu. Po zatrzymaniu się samolotu załoga poinformowała wieżę oraz ośrodek szkolenia o bezpiecznym lądowaniu i opuściła kabinę. Następnie zepchnęła samolot do zatoczki aby nie utrudniał ruchu drogowego (rys.3).

Do przyjazdu wozów bojowych Lotniskowej Służby Ratownicze załoga kierowała ruchem i ostrzegała kierowców samochodów jadących autostradą o zaistniałej sytuacji ośrodek szkolenia powiadomił PKBWL o zdarzeniu. Ustalono, że z samolotu zostaną zdemontowane skrzydła i zostanie on przetransportowany na teren użytkownika gdzie po przybyciu przedstawiciela PKBWL zostanie poddany oględzinom.

Ustalenia komisji

1.W dniu poprzedzającym zdatrzenie w trakcie intensywnego opadu deszczu samolot stał na płycie przed hangarem.
2.Pilot wykonywał lot treningowy na zad.III ćwicz.20 z insruktorem-pilotem bezpieczeństwa.
3.Pilot oraz pilot bezpieczeństwa posiadali uprawnienia do wykonania lotu.
4.Samolot był sprawny i posiadał ważną dokumentacje techniczną.
5.Dopuszczalny ciężar samolotu był przekroczony o 37,04 kg. Nie miało to wpływu na zaistnienie wypadku.
6.Pilot nie wykonał pełnej listy kontrolnej w trakcie przeglądu samolotu przed dniem lotnym.
7.Łączność z wieżą była zachowana w trakcie całego lotu i była czytelna.
8.Silnik samolotu zatrzymał się po przełączeniu zbiorników paliwa, kiedy samolot znalazł się na prostej do lądowania.
9.Samolot wylądował awaryjnie na autostradzie A4. W trakcie lądowania nie uległ uszkodzeniu
10.W paliwie znajdującym się w instalacji paliwowej silnika stwierdzono obecność wody.
11.W lewym zbiorniku paliwa stwierdzono obecność znacznej ilości wody, w prawym obecność wody była śladowa.
12.Stwierdzono nieszczelność na połączeniu lewego wskaźnika paliwa ze zbiornikiem.
13.Stan świecy zapłonowej wykręconej z czwartego cylindra był dobry.
14.Po przepłukaniu zbiorników paliwa przy drugiej próbie uruchomienia silnik zaczął pracować. Wykonano pełną próbę silnikaz wynikiem pozytywnym.

Przyczyny poważnego incydentu

Nie wykonano pełnego przeglądu samolotu przed dniem lotnym – pominięto zlanie paliwa z odstojników oraz wzrokową ocenę jego jakości.

Czynniki sprzyjające zaistnieniu zdarzenia

W Ośrodku Szkolenia nie przestrzegano procedury wykonania pełnego przeglądu samolotu przed dniem lotnym oraz brakowało procedury postepowania z paliwem zlewanym z odstojników w trakcie tego przeglądu.

Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa:

Komisja nie wydała żadnych zaleceń dotyczących bezpieczeństwa.

Pełny Raport Końcowy 1477/18 dostępny jest tutaj (LINK)