Raport końcowy PKBWL: „W trakcie zakrętu w prawo wykonywanego na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty…”

Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy z wypadku szybowca ASG-29E (znaki rejestracyjne SP-3818), do którego doszło 15 czerwca 2022 r. na lotnisku w Lubinie (EPLU).

W raporcie 2022/3010 czytamy:

Dnia 15 czerwca 2022 r. na lotnisku w Lubinie (kod ICAO: EPLU) odbywały się loty szybowcowe w ramach 12. Wiosennego Obozu Przelotowego (dalej: 12. WOP) organizowanego przez Aeroklub Zagłębia Miedziowego. Starty do lotów odbywały się z pasa trawiastego na kierunku 13. O godzinie 12:03 do lotu wystartował szybowiec ASG-29E o znakach rozpoznawczych SP-3818. Pilot planował wykonać przelot treningowy – dowolny. Po holu za samolotem, pilot wyczepił szybowiec na wysokości około 600 m i rozpoczął lot termiczny krążąc nad lasami po północno-wschodniej stronie lotniska. W krążeniu uzyskał dodatkowo 80 m wysokości, a następnie zaczął ją wytracać.

Około godziny 12:30, kiedy szybowiec znajdował się w rejonie pierwszego zakrętu na wysokości około 200 m, pilot rozpoczął próbę uruchomienia silnika dolotowego, która się nie powiodła. Pilot wykonywał lot z wiatrem po prawym kręgu. W trakcie zakrętu do lądowania w prawo, na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty. Uderzył w ziemię prawym skrzydłem, a następnie przednią częścią kadłuba. Przemieszczając się po ziemi o 50 m, szybowiec obrócił się w prawo o około 180° w stosunku do kierunku lotu (wykonał cyrkiel) i zatrzymał się. W wyniku zderzenia pilot odniósł poważne obrażenia ciała, a szybowiec uległ znacznemu uszkodzeniu.

O wypadku powiadomiono służby ratownicze, które po przyjeździe udzieliły pilotowi pierwszej pomocy i przetransportowały go do szpitala w Lubinie.

Informacje o szczątkach i zderzeniu

W trakcie zakrętu w prawo wykonywanego na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty i zahaczył prawym skrzydłem o ziemię. Według relacji świadków, po zetknięciu z ziemią skrzydło wygięło się, a następnie szybowiec przemieszczając się w lewo, uderzył kadłubem o ziemię przy prędkości około 95,2 km/h (wg zapisu rejestratora GPS). W wyniku zderzenia z ziemią uszkodzeniu uległy skrzydła szybowca i przednia dolna część kadłuba, klapka podwozia została wyrwana, odpadła owiewka kabiny, złamana została belka ogonowa oraz uszkodzony został statecznik pionowy i poziomy. W trakcie demontażu szybowca nie udało się zdemontować końcówki prawego skrzydła. Prawdopodobnie w trakcie kontaktu prawego skrzydła z ziemią sworzeń mocujący końcówkę ze skrzydłem został zniekształcony.

Na miejscu zdarzenia ustalono, że:

• po zderzeniu z ziemią szybowiec przemieścił się o około 50 m;
• dźwignia podwozia w kabinie szybowca była w położeniu „schowane”;
• klapy znajdowały się w położeniu „2” – kąt wychylenia ujemny;
• zawór paliwa był otwarty;
• dźwignia wysuwania i uruchamiania silnika znajdowała się w pozycji ON;
• w zbiornikach balastowych nie było wody;
• w zbiorniku paliwa znajdowało się 8 l paliwa;
• paliwo w filtrze było czyste.

Ustalenia komisji

1) Pilot posiadał uprawnienia do wykonania lotu.
2) Szybowiec miał dokumenty niezbędne do wykonywania lotów.
3) Szybowiec był ubezpieczony.
4) Szybowiec był wyposażony w pomoce nawigacyjne.
5) W trakcie zdarzenia radio było sprawne, ale pilot nie prowadził korespondencji.
6) Szybowiec był wyposażony w rejestratory lotu.
7) Po zderzeniu szybowiec przemieścił się o około 50 m.
8) Dźwignia podwozia w kabinie szybowca była w położeniu „schowane”.
9) Klapy znajdowały się w położeniu „2”.
10)Zawór paliwa był otwarty.
11)Dźwignia wysuwania i uruchamiania silnika znajdowała się w pozycji ON.
12)W zbiornikach balastowych nie było wody.
13)W zbiorniku znajdowało się 8 litrów paliwa.
14)Paliwo w filtrze było czyste.
15)Pilot miał prawidłowo zapięte pasy bezpieczeństwa.
16)Przed lotami pilot wykonał przegląd szybowca.
17)Pilot rozpoczął proces uruchamiania silnika na zbyt małej wysokości.
18)Pilot działając w deficycie czasu, zbyt szybko i nieprawidłowo wykonał procedurę uruchomienia silnika.
19)Pilot nie skonfigurował szybowca do lądowania.
20)W wyniku zdarzenia pilot odniósł poważne obrażenia ciała.
21)W wyniku zdarzenia szybowiec został znacznie uszkodzony.

Przyczyny wypadku

1) Brak decyzji o przerwaniu lotu i wykonaniu lądowania po nieudanej próbie nabrania wysokości w kominie termicznym.
2) Rozpoczęcie uruchamiania silnika dolotowego na zbyt małej wysokości co w końcowej fazie lotu spowodowało działanie pilota w deficycie czasu.
3) Próba wykonania zakrętu o 180° na zbyt małej wysokości.

Czynniki sprzyjające

Nie ustalono.

Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa:

Nie sformułowano.

Raport Końcowy 2022/3010 dostępny jest tutaj (LINK)