Raport końcowy PKBWL: „W trakcie zakrętu w prawo wykonywanego na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty…”
Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy z wypadku szybowca ASG-29E (znaki rejestracyjne SP-3818), do którego doszło 15 czerwca 2022 r. na lotnisku w Lubinie (EPLU).
W raporcie 2022/3010 czytamy:
Dnia 15 czerwca 2022 r. na lotnisku w Lubinie (kod ICAO: EPLU) odbywały się loty szybowcowe w ramach 12. Wiosennego Obozu Przelotowego (dalej: 12. WOP) organizowanego przez Aeroklub Zagłębia Miedziowego. Starty do lotów odbywały się z pasa trawiastego na kierunku 13. O godzinie 12:03 do lotu wystartował szybowiec ASG-29E o znakach rozpoznawczych SP-3818. Pilot planował wykonać przelot treningowy – dowolny. Po holu za samolotem, pilot wyczepił szybowiec na wysokości około 600 m i rozpoczął lot termiczny krążąc nad lasami po północno-wschodniej stronie lotniska. W krążeniu uzyskał dodatkowo 80 m wysokości, a następnie zaczął ją wytracać.
Około godziny 12:30, kiedy szybowiec znajdował się w rejonie pierwszego zakrętu na wysokości około 200 m, pilot rozpoczął próbę uruchomienia silnika dolotowego, która się nie powiodła. Pilot wykonywał lot z wiatrem po prawym kręgu. W trakcie zakrętu do lądowania w prawo, na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty. Uderzył w ziemię prawym skrzydłem, a następnie przednią częścią kadłuba. Przemieszczając się po ziemi o 50 m, szybowiec obrócił się w prawo o około 180° w stosunku do kierunku lotu (wykonał cyrkiel) i zatrzymał się. W wyniku zderzenia pilot odniósł poważne obrażenia ciała, a szybowiec uległ znacznemu uszkodzeniu.
O wypadku powiadomiono służby ratownicze, które po przyjeździe udzieliły pilotowi pierwszej pomocy i przetransportowały go do szpitala w Lubinie.

Zdjęcie szybowca po zdarzeniu [źródło: Dariusz Deptuła]
Informacje o szczątkach i zderzeniu
W trakcie zakrętu w prawo wykonywanego na małej wysokości szybowiec został przeciągnięty i zahaczył prawym skrzydłem o ziemię. Według relacji świadków, po zetknięciu z ziemią skrzydło wygięło się, a następnie szybowiec przemieszczając się w lewo, uderzył kadłubem o ziemię przy prędkości około 95,2 km/h (wg zapisu rejestratora GPS). W wyniku zderzenia z ziemią uszkodzeniu uległy skrzydła szybowca i przednia dolna część kadłuba, klapka podwozia została wyrwana, odpadła owiewka kabiny, złamana została belka ogonowa oraz uszkodzony został statecznik pionowy i poziomy. W trakcie demontażu szybowca nie udało się zdemontować końcówki prawego skrzydła. Prawdopodobnie w trakcie kontaktu prawego skrzydła z ziemią sworzeń mocujący końcówkę ze skrzydłem został zniekształcony.
Na miejscu zdarzenia ustalono, że:
- po zderzeniu z ziemią szybowiec przemieścił się o około 50 m;
- dźwignia podwozia w kabinie szybowca była w położeniu „schowane”;
- klapy znajdowały się w położeniu „2” – kąt wychylenia ujemny;
- zawór paliwa był otwarty;
- dźwignia wysuwania i uruchamiania silnika znajdowała się w pozycji ON;
- w zbiornikach balastowych nie było wody;
- w zbiorniku paliwa znajdowało się 8 l paliwa;
- paliwo w filtrze było czyste.

Położenie masztu w locie: po lewej – w szybowcu, który uległ wypadkowi, po prawej – prawidłowe położenie [źródło: Dariusz Deptula, Internet]
Ustalenia komisji
1) Pilot posiadał uprawnienia do wykonania lotu.
2) Szybowiec miał dokumenty niezbędne do wykonywania lotów.
3) Szybowiec był ubezpieczony.
4) Szybowiec był wyposażony w pomoce nawigacyjne.
5) W trakcie zdarzenia radio było sprawne, ale pilot nie prowadził korespondencji.
6) Szybowiec był wyposażony w rejestratory lotu.
7) Po zderzeniu szybowiec przemieścił się o około 50 m.
8) Dźwignia podwozia w kabinie szybowca była w położeniu „schowane”.
9) Klapy znajdowały się w położeniu „2”.
10)Zawór paliwa był otwarty.
11)Dźwignia wysuwania i uruchamiania silnika znajdowała się w pozycji ON.
12)W zbiornikach balastowych nie było wody.
13)W zbiorniku znajdowało się 8 litrów paliwa.
14)Paliwo w filtrze było czyste.
15)Pilot miał prawidłowo zapięte pasy bezpieczeństwa.
16)Przed lotami pilot wykonał przegląd szybowca.
17)Pilot rozpoczął proces uruchamiania silnika na zbyt małej wysokości.
18)Pilot działając w deficycie czasu, zbyt szybko i nieprawidłowo wykonał procedurę uruchomienia silnika.
19)Pilot nie skonfigurował szybowca do lądowania.
20)W wyniku zdarzenia pilot odniósł poważne obrażenia ciała.
21)W wyniku zdarzenia szybowiec został znacznie uszkodzony.

Zapis przebiegu lotu i możliwe sposoby bezpiecznego podejścia do lądowania [źródło: PKBWL]
Przyczyny wypadku
1) Brak decyzji o przerwaniu lotu i wykonaniu lądowania po nieudanej próbie nabrania wysokości w kominie termicznym.
2) Rozpoczęcie uruchamiania silnika dolotowego na zbyt małej wysokości co w końcowej fazie lotu spowodowało działanie pilota w deficycie czasu.
3) Próba wykonania zakrętu o 180° na zbyt małej wysokości.
Czynniki sprzyjające
Nie ustalono.

Zapis lotu na podstawie odczytanego pliku IGC [źródło: GPS pilota]
Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa:
Nie sformułowano.
Raport Końcowy 2022/3010 dostępny jest tutaj (LINK)



Komentarze