"Pamiętnik znaleziony w Katyniu" - jedyna kobieta, która zginęła w Katyniu była pilotem

18 września 2018 r. odbędzie się premiera książki pt. "Pamiętnik znaleziony w Katyniu" autorstwa Marii Nurowskiej, wydanej nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka.

"Pamiętnik znaleziony w Katyniu" to zbeletryzowana biografia pilotki Janki Lewandowskiej, która jako jedyna kobieta była więziona w Kozielsku i została zamordowana w Katyniu. Córka generała Dowbor-Muśnickiego, głównodowodzącego w Powstaniu Wielkopolskim, wychowana w tradycji wolnościowej, wyruszyła na wojnę 3 września 1939 roku, a 17 września wraz z kolegami dostała się do sowieckiej niewoli i została internowana w obozie w Kozielsku. Przybyła tam, jako cywil, ale została promowana na podporucznika pilota. Generał Henryk Minkiewicz, który objął dowództwo w obozie, powiedział, że stała się przykładem odwagi i wsparcia dla innych jeńców w Kozielsku. Nazywano ją nawet Matką Boską Kozielską. Zamordowana została w Katyniu 22 kwietnia, w dniu swoich 32. urodzin.

W rozmowie z portalem dlapilota.pl, autorka powieści „Pamiętnik znaleziony w Katyniu”, Maria Nurowska wspominała, iż pomysł na książkę o pilot Janinie Lewandowskiej pojawił się gdy miała 12 lat. Wtedy to, przyjaciel jej ojca, z którym służył on w legionach, opowiadał, że podczas pobytu w Kozielsku uwięziona była także jedyna kobieta, która okazała się  wspaniałą i odważną osobą. I to właśnie była Janina Lewandowska. Niestety nie znał dalszych jej losów bowiem jako podoficer przeniesiony został do łagru i w ten sposób ocalił życie.

„Bardzo mi to zapadło w pamięć. Człowiek ten opowiadał, że kobieta pilot nazywała się Janina Lewandowska, nie wiedział jednak, że to była córka generała Dowbor-Muśnickiego, ale to co o niej mówił bardzo mnie zaciekawiło. Potem w latach 90-tych postanowiłam napisać o Jance i ogłosiłam w radio, że poszukuję osób, które miały kontakt z rodziną generała. Po tym apelu zgłosiła się do mnie P. Franciszka, która była gospodynią w domu generała i udało mi się nagrać jej opowieść o tej rodzinie.


Była rówieśniczką Janki, więc obie się sobie zwierzały, nawet gdy były już osobami dorosłymi, więc dla mnie była to kopalnia wiadomości. Niestety nie mogłam zdobyć wystarczających dokumentów o Kozielsku i dlatego zrezygnowałam z opisania jej historii. Wróciłam teraz po latach, bo już miałam w głowie tytuł „Pamiętnik znaleziony w Katyniu” i nawet się trochę bałam czy ktokolwiek w to uwierzy, że taki dokument mógłby istnieć. I nagle w Internecie odkryłam książkę „Pamiętniki znalezione w Katyniu” wydaną w 1990 r. w Londynie. I to był już wystarczający materiał, który pozwolił mi na napisanie tej książki”.

Zachęcając Czytelników portalu dlapilota.pl do sięgnięcia po powieść o J.Lewandowskiej, autorka powiedziała, że tą powieścią chce przywrócić pamięć o Jance, bo była naprawdę niezwykłą osobą. Przykładem tego jest fakt, że w 1930 r. wygrała konkurs skoków w Paryżu skacząc na spadochronie z 5 tys. metrów.

Jak wyglądała codzienność Janiny Lewandowskiej w obozowych realiach?

Jako jedyna kobieta w obozie, Janina mogła się czuć mało komfortowo, co przewidzieli generałowie, którzy nieformalnie stanowili władzę wśród jeńców. Zadecydowali oni, że Janka musi chodzić w mundurze pilota, co ją chroniło przed różnymi zaczepkami ze strony kolegów. Ale ona i tak by sobie dała radę, bo była silną osobowością i wielu z tych, którzy przechodzili różne załamania, otrzymali od niej wsparcie, dlatego też zaczęto ją nazywać Matką Boską Kozielską.

Wątki lotnicze

Opis wątków lotniczych pojawiających się w powieści był konsultowany ze specjalistami, tj. z Maciejem Laskiem (byłym przewodniczącym PKBWL) i dodatkowo również emerytowanym pilotem Andrzejem Wiejakiem. Historię męża Janiny Lewandowskiej pisarka odtworzyła przeszukując dostępne archiwa i odkrywając m.in., że 1 września został on zestrzelony, a dwa dni później ranny zdołał dotrzeć do Poznania, gdzie ok 12.00 wszedł do mieszkania Janki. Jednak ona o 8.00 wyszła z domu na wojnę i przez to już nigdy się nie zobaczyli. W dalszych latach wojny Mieczysław Lewandowski latał w Dywizjonie 307 w Anglii i tam się osiedlił po wojnie.

Maria Nurowska jest jedną z najwybitniejszych i najpopularniejszych polskich pisarek. Wydała ponad trzydzieści książek, m.in. "Hiszpańskie oczy", "Listy miłości", "Miłośnicę" - fabularyzowaną biografię Krystyny Skarbek, opowieść o Ryszardzie Kuklińskim - "Mój przyjaciel zdrajca", "Księżyc nad Zakopanem", a w ostatnich latach "Drzwi do piekła", "Dom na krawędzi", "Wariatkę z Komańczy", "Bohaterowie są zmęczeni" i "Dziesięć godzin". Jej książki zostały wydane w 23 krajach; w Niemczech, we Francji i w Chinach były bestsellerami.

Dwa dni przed premierą książki "Pamiętnik znaleziony w Katyniu", 16 września 2018 r. o godzinie 20:00, Maria Nurowska, Józef Skrzek i Prószyński i S-ka serdecznie zapraszają do Kościoła Św. Krzyża w Warszawie na prapremierowe wykonanie utworu "Requiem dla Janki" na podstawie książki Marii Nurowskiej "Pamiętnik znaleziony w Katyniu", opowieść o pilotce Janinie Lewandowskiej, jedynej kobiecie zamordowanej w Katyniu. Wstęp wolny.

Więcej informacji o tym wydarzeniu można znaleźć (TUTAJ)

A dzień przed premierą książki, 17 września 2018 r., zapraszamy na spotkanie z autorką, Maria Nurowska wybitna pisarka, autorka wielu bestselerów. Spotkanie odbędzie się w księgarni BookBook przy ul. Hożej w Warszawie, w godzinach  18:00 – 21:00. Spotkanie poprowadzi Hanna Zielińska dziennikarka Radio TOK FM.
Więcej o wydarzeniu (TUTAJ)