Z serii "Spotkania przy samolocie": North American P-51 Mustang

W dniu 15 września 2024 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o amerykańskim samolocie myśliwskim P-51 Mustang, który był dziełem amerykańskiej firmy lotniczej North American. Powstał w 1940 roku na zmówienie złożone przez Brytyjską Komisję ds. Zakupów, w celu uzupełnienia zapotrzebowania na myśliwce dla RAF. Wszedł też na uzbrojenie amerykańskiego lotnictwa, gdzie zrobił wielką karierę. Należał do grupy najlepszych i najbardziej wszechstronnych myśliwców II wojny. Miał nowoczesną konstrukcję, wykorzystującą najnowsze zdobycze w dziedzinie aerodynamiki i napędów lotniczych. Pierwsze seryjne latały na silniku amerykańskim, kolejne na napędzie brytyjskiej firmy Rolls-Royce. Konstrukcja samolotu podlegała kilku znaczącym zmianom, poprawiającym znacznie właściwości użytkowe samolotu. Samolot miał dobre właściwości pilotażowe i bardzo wytrzymałą konstrukcję. Na tych samolotach walczyli również piloci polskich dywizjonów myśliwskich. Mustang miał ogromny wpływ na zwycięskie zakończenie II wojny światowej przez Aliantów. Uczestnicy spotkania poznają historię jego powstania i rozwoju oraz konstrukcję tego wspaniałego samolotu.

North American P-51 Mustang to amerykański jednosilnikowy myśliwiec okresu drugiej wojny światowej zaprojektowany na zlecenie RAF-u, produkowany w zakładach North American Aviation (NAA) w Stanach Zjednoczonych (zakłady w Kalifornii i Teksasie) oraz w znacznie mniejszej liczbie przez Commonwealth Aircraft Corporation w Australii. Używany był przez USA i ich sojuszników zarówno podczas drugiej wojny światowej, jak i wojny koreańskiej (jako samolot szturmowy). Udana konstrukcja z 1940 roku sprawiła, że ostatni projekt samolotu bojowego opartego na P-51 zamknięto dopiero w 1986 roku kończąc tym samym 46 lat rozwoju jednej konstrukcji. Obecnie wiele z tych maszyn znajduje się w rękach prywatnych. Latają one podczas pokazów i zawodów sportowych. Ogółem wyprodukowano 15-16 tys. mustangów.

Pierwszym odbiorcą P-51 był RAF. Maszyna o numerze AG345 w brytyjskim malowaniu odbyła dziewiczy lot 23 kwietnia 1941 (pozostała ona jednak w USA w celu przeprowadzenia dalszych prób). Pierwszymi jednostkami bojowymi przezbrojonymi w Mustangi Mk. I były podporządkowane Army Co-Operation Command dywizjony: 26. z Gatwick i 2. z Sawbridgeworth.

Pierwszy lot bojowy odbył pog. G. Dawson z 26. dywizjonu, który 10 maja 1942 dokonał nalotu na Berck, gdzie zbombardował hangary i ostrzelał pociąg. Pierwsze zwycięstwo mustang odniósł 19 sierpnia 1942 podczas rajdu na Dieppe. Wzięło w nim udział 39. Skrzydło AC-OC w którego skład wchodziły 26. i 238. dywizjony RAF oraz 400. i 414. RCAF. W czasie tej operacji ppor. Hollis Hills zestrzelił Focke-Wulf Fw 190A, zaś dwa miesiące później mustangi jako pierwsze alianckie myśliwskie pojawiły się na niebie III Rzeszy, atakując statki i śluzy na kanale Dortmund-Ems.

W latach 1942-1943 wprowadzono mustangi do służby rozpoznawczej. Maszyny te zmodyfikowano, usuwając karabiny z kadłuba, dodając w jego tyle po dwie kamery, zaś zamki pod skrzydłami przystosowano do przenoszenia 415-litrowych zbiorników paliwa.

Na przełomie 1943 i 1944 RAF otrzymał Mustangi Mk. III. Brytyjskie mustangi brały wówczas udział w patrolowaniu Morza Północnego, eskortowały bombowce w nalotach na Niemcy, atakowały cele naziemne we Włoszech, a następnie także w Europie Zachodniej. Były to również podstawowe samoloty myśliwskie w systemie obrony „anti-diver” zwalczającym pociski V-1.

W 1945 RAF otrzymał kilkadziesiąt sztuk Mustangów MK. IV i Mk. IVA. Ostatni lot bojowy brytyjskie mustangi wykonały 9 maja 1945 nad Austrią i Czechami. W okresie od sierpnia 1946 do stycznia 1947 RAF zwróciła Amerykanom większość maszyn otrzymanych w ramach Lend-Lease, pozostawiając jedynie kilkadziesiąt Mustangów Mk. IV i Mk. IVA, które pozostały w służbie do maja 1947.

Po drugiej wojnie światowej wszystkie mustangi USAAF wróciły do USA, gdzie część zezłomowano, część przekazano ANG, gdzie stanowiły wyposażenie 22 spośród ogólnej liczby 27 skrzydeł myśliwskich, pozostałe zaś sprzedano innym państwom, a także użytkownikom prywatnym. W związku z tym, że ANG preferowała głównie wersję P-51B/C, eksportowano głównie późniejsze modele.

Podczas wojny koreańskiej dywizjony ANG używały mustangów oznaczanych wówczas jako RF-51, głównie jako maszyn szturmowych. Co ciekawe, nowsze maszyny F-51H znajdujące się na wyposażeniu USAF nie wzięły udziału w walce.