PAŻP będzie wyznaczać strefy geograficzne dla dronów

Wchodząca właśnie w życie nowelizacja prawa lotniczego podniesie poziom bezpieczeństwa operacji dronowych w polskiej przestrzeni powietrznej. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej otrzymała uprawnienia, które spowodują zwiększenie nadzoru nad sektorem BSP, szczególnie w zakresie kontroli miejsc wyłączonych z możliwości dokonywania operacji.

W oparciu o zmienione przepisy prawa lotniczego PAŻP dostała kompetencje organu odpowiedzialnego w Polsce za wprowadzania stref geograficznych dotyczących lotów bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Chodzi tu o włączenie do systemu prawnego formalnej możliwości określania miejsc w przestrzeni powietrznej, w których nie będzie mógł pojawić się żaden dron. PAŻP wprowadza takie ograniczenia na wniosek uprawnionych podmiotów i w określonych ustawą okolicznościach związanych z bezpieczeństwem lub ochroną obiektów lub z własnej inicjatywy, ale wyłącznie w celu zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu lotniczym. Szczegółowe ramy do realizacji tego uprawnienia zostaną opracowane w ramach rozporządzenia wykonawczego do ustawy i określą rodzaje stref geograficznych, elementy wniosku o wyznaczenie strefy, jak również sposób i tryb jego rozpatrywania. W ten sposób przestrzeń powietrzna nad Polską będzie mogła być znacznie skuteczniej nadzorowana pod kątem prowadzenia operacji BSP.

Dodatkowo w nowelizacji przepisów prawa lotniczego uwzględniony został obowiązek zgłaszania   zamiaru wykonywania operacji z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego do PAŻP przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego, czyli aplikacji DroneTower, która  została wyprodukowana i wprowadzona na rynek przez PAŻP. Jest to wygodne narzędzie informatyczne, stale rozwijane z uwzględnieniem napływających pomysłów środowiska dronowego dostępne z poziomu telefonu lub tabletu, przy użyciu którego można dokonać check-inu przed startem, komunikować się ze służbami ruchu lotniczego (TWR i FIS) i uzyskać zobrazowanie przestrzenne, czyli natychmiastowe informacje o przestrzeni powietrznej.

Zmiany w przepisach są tym bardziej ważne, ze polski rynek BSP rozwija się bardzo dynamicznie. Według danych Urzędu Lotnictwa Cywilnego na koniec 2024 roku w Polsce było zarejestrowanych prawie 303 tys. operatorów BSP. Oznacza to, że w ub.r roku widoczny był dalszy mocny wzrost nie tylko liczby operatorów (36%), ale także zainteresowania użytkowników BSP wykonywaniem operacji oraz systemami PAŻP. W ciągu 12 miesięcy systemy te odnotowały 814 413 operacji BSP, dla których utworzono check-in, co oznacza blisko 22% wzrost rok do roku. Już pierwsze tygodnie 2025 roku pokazują znaczący wzrost w stosunku do analogicznego okresu 2024 r. co zapowiada kolejne rekordową liczbę lotów w 2025 roku.    

W 2024 roku użytkownicy dronów w Polsce zyskali również rekordową liczbę nowych narzędzi wspierających zarówno proces planowania i składania misji, jak i zgłaszania oraz wykonywania lotu. W tym czasie Ośrodek Bezzałogowych Statków Powietrznych Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oddał do użytku pilotom BSP kilkanaście nowych, cyfrowych usług zintegrowanych w jeden ekosystem dronowy dostępny na stronie www.drony.gov.pl. Kolejne udogodnienia i systemy są opracowywane i wytwarzane, a wiele z nich zostanie oddanych użytkownikom jeszcze w 2025 roku.

Największą zmianą systemową jaka miała miejsce w 2024 roku było uruchomienie Krajowego Systemu Informacji Dronowej (KSID – www.drony.gov.pl), który zdigitalizował szereg procesów administracyjnych, a użytkowników, poza zebraniem w jednym miejscu podstawowych informacji o ich kompetencjach i flocie BSP, wyposażył także w dodatkowe narzędzie - Kreator misji KSID. Przez pół roku działania systemu KSID około 112 tysięcy użytkowników założyło konta, a prawie 65 tysięcy ukończyło szkolenia (A1/A3, A2 i Planowanie misji). Ponad 45 tysięcy użytkowników zaliczyło egzamin A1/A3, a blisko 2 tysiące egzamin STS.

Drugim przełomowym momentem roku dla użytkowników było z pewnością wprowadzenie aplikacji mobilnej DroneTower, która pozwala w łatwy i szybki sposób zgłosić zamiar wykonania lotu BSP. W kolejnych miesiącach aplikacja była rozwijana i łącznie w sklepach online za darmo pojawiły się jej 3 nowe wersje, oferujące wiele funkcjonalności i poprawiające doświadczenie korzystania z aplikacji, takich jak: lista operatorów, strefy nieobowiązujące czy historia check-in.          

„W 2025 roku nie zwalniamy tempa – w planach mamy zarówno wypuszczenie nowych systemów, jak i dalszą rozbudowę istniejących rozwiązań o kolejne funkcjonalności. Jedną z pierwszych nowości, jaka pojawiła się już w pierwszych dniach stycznia jest możliwość zapraszania w KSID użytkowników przez operatora. Funkcjonalność ta pomyślnie przeszła kilkumiesięczne testy w grupie użytkowników zewnętrznych. W 2025 roku planujemy także wprowadzić system dedykowany do wyznaczania stref geograficznych, w oparciu o znowelizowane przepisy prawa lotniczego – powiedział Maciej Włodarczyk, Kierownik Ośrodka Rozwoju Systemów UTM i Operacji Bezzałogowych Statków Powietrznych w PAŻP.

Efektem opracowywanych zmian będzie także wyłączenie w bieżącym roku dotychczasowego kreatora misji dostępnego w systemie PansaUTM (www.utm.pansa.pl), o czym użytkownicy zostaną poinformowani z odpowiednim wyprzedzeniem. Oznaczać to będzie przejście w pełni na planer misji, dostępny w  KSID. Jest to zaawansowane narzędzie, które oferuje użytkownikom nie tylko intuicyjną obsługę i wskazówki systemowe, ale także natychmiastową automatyczną akceptację większości planów lotów, a na dodatek w odniesieniu do lotów BVLOS (poza zasięgiem wzroku) znacząco skrócono czas minimalnego wyprzedzenia złożenia misji z 3 dni roboczych do 6 godzin.