Odstępstwo dotyczące etapu 2, etapu 3 oraz alternatywny sposób spełnienia wymagań do etapu 9 SORA

Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego zgłosił do Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) odstępstwo (LBSP/SPEC/O/2024-04) dotyczące etapu nr 2, etapu nr 3 oraz alternatywny sposób spełnienia wymagań etapu nr 9 do analizy ryzyka według metodologii SORA (zgodnie z akceptowalnymi metodami spełnienia wymagań (AMC) do rozporządzenia UE 2019/947).

Etap nr 2:
Wdrożenie metody ilościowej ma na celu ułatwienie operatorom jak i nadzorowi określenie początkowej klasy ryzyka na ziemi (iGRC). W związku z tym wyznaczenie iGRC może odbywać się przy zastosowaniu metodyki w wersji SORA 2.5, wydanie z 8.11.2022 r.

Etap nr 3:
W przypadku gdy początkowa klasa ryzyka na ziemi jest zbyt wysoka istnieje możliwość obniżenia ryzyka biorąc pod uwagę trzy potencjalne środki ograniczające ryzyko, które zostały opisane w Załączniku B do wersji SORA 2.5:

strategiczne środki ograniczające ryzyko mające na celu ograniczenie liczby osób zagrożonych uderzeniem bezzałogowego statku powietrznego (strategiczne środki ograniczające ryzyko na ziemi (M1(A));
wykonanie operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) unikając lotów nad ludźmi (M1(B));
środki ograniczające ryzyko mające na celu zmniejszenie skutków uderzenia bezzałogowego statku powietrznego w ziemię w sytuacji utraty kontroli nad operacją.

Zgodnie z powyższym w celu zachowania spójności, zmianie podlega punkt 3.8 w szablonie zezwolenia na operację, który dotyczy środków ograniczających ryzyko na ziemi.

Etap nr 9:
W odniesieniu do sekcji 2.5.3 lit. c w etapie 9 SORA, określono w jakich przypadkach należy zastosować wzmocnione zabezpieczenie bezzałogowego statku powietrznego przed opuszczeniem granic operacji:

w przypadku obecności dużego zgromadzenia osób (~20 000 osób lub więcej), w odległości 1 km od przestrzeni operacyjnej, chyba że zatwierdzono już operację nad zgromadzeniami osób; wnioskodawca wdrożył procedury sprawdzające ten fakt przed każdą operacją; lub
w przypadku, gdy obszary przyległe są obszarami zaludnionymi, gdzie:
- zastosowano środek ograniczający ryzyko M1 o średniej lub wysokiej solidności, chyba że środek ograniczający ryzyko ma zastosowanie również do obszarów przyległych,
- operacja jest prowadzona nad kontrolowanym obszarem naziemnym; lub
wysokość przestrzeni operacyjnej przekracza 150 m AGL, jeśli przyległa przestrzeń powietrzna to ARC-d; przed rozpoczęciem operacji wymagane jest uzyskanie zgody ATC lub właściwego organu; lub
z użyciem BSP o wymiarze typowym przekraczającym 3 m rozpiętości w środowisku lotniska.

Wnioski o zezwolenie na operację z uwzględnieniem odstępstw dotyczących etapu nr 2, etapu nr 3 oraz alternatywnego sposobu spełnienia wymagań etapu nr 9 do SORA (wersja 2.0) można składać do ULC w formie tradycyjnej albo w formie elektronicznej poprzez platformę ePUAP.

Odstępstwo obowiązuje od 1 lipca 2024 r. do 2 marca 2025 r. Alternatywny sposób wymagań obowiązuje bezterminowo lub do momentu transpozycji SORA 2.5 do przepisów UE przez EASA (planowany termin – do końca 2024r.).

Opisane powyżej odstępstwo i alternatywny sposób spełnienia wymagań jest opcjonalny ale ma za zadanie uprościć i ułatwić operatorom wykonywanie operacji w kategorii szczególnej. Operator może zatem składać wnioski o operację załączając do niego ocenę ryzyka operacyjnego sporządzoną również przy użyciu SORA w wersji 2.0 – na dotychczasowych zasadach.