Obsługa naziemna w kategorii 1

W związku z wątpliwościami podmiotów wykonujących obsługę naziemną na lotniskach użytku publicznego oraz zarządzających lotniskami użytku publicznego, dotyczącymi możliwości zamówienia u innego agenta obsługi naziemnej - przez agenta obsługi naziemnej posiadającego zezwolenie administracyjno-prawne na obsługę naziemną w zakresie kategorii 1 - wykonanie czynności obsługi naziemnej na rzecz użytkownika portu lotniczego, Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego poinformował, że:
zgodnie z art. 176 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 100, poz. 696, z późn. zm.) obsługa naziemna w portach lotniczych obejmuje m. in. wykonywanie czynności z zakresu kategorii 1 usług obsługi naziemnej zatytułowanej „ogólne usługi administracyjno-gospodarcze wykonywane w interesie użytkowników”.

Zgodnie z pkt 1 załącznika do rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych (Dz. U. Nr 83, poz. 695), kategoria 1 „Ogólne usługi administracyjno-gospodarcze wykonywane w interesie użytkowników portów lotniczych” obejmuje:

1.1. reprezentację i kontakty z władzami lokalnymi lub innymi instytucjami, regulowanie płatności w imieniu użytkownika portu lotniczego oraz zapewnienie pomieszczeń biurowych dla jego przedstawicieli;

1.2. kontrolę załadowania, przyjmowanie wiadomości i telekomunikację;

1.3. obsługę, przechowywanie i administracje urządzeń ładunkowych;

1.4. inne czynności nadzoru przed, w czasie i po zakończeniu lotu oraz inne czynności administracyjne na żądanie użytkownika portu lotniczego.

Niezależnie od czynności wskazanych w pkt 1.1. – 1.3. ww. załącznika do rozporządzenia w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych, agent obsługi naziemnej posiadający stosowne zezwolenie administracyjno-prawne w zakresie kategorii 1.4. może wykonywać inne czynności nadzoru przed, w czasie i po zakończeniu lotu oraz inne czynności administracyjne na żądanie użytkownika portu lotniczego, przykładowo zweryfikować prawidłowość wykonanych przez innych agentów obsługi naziemnej zleconych tym agentom czynności obsługi naziemnej.

Zgodnie z art. 177 ustawy Prawo lotnicze obsługa naziemna na danym lotnisku użytku publicznego powinna być zorganizowana na zasadach niedyskryminacji żadnego z uprawnionych agentów obsługi naziemnej, w zakresie realizacji przysługujących im uprawnień, zaś użytkownicy portu lotniczego powinni mieć możliwość wyboru określonego agenta spośród agentów obsługi naziemnej.

W świetle ww. przepisów agent obsługi naziemnej - posiadający stosowne zezwolenie administracyjno-prawne w zakresie kategorii 1.1. - ma prawo zamówić u innego agenta obsługi naziemnej wykonanie czynności obsługi naziemnej określonej kategorii, na rzecz określonego użytkownika portu lotniczego. Agent obsługi naziemnej, który zamówił u innego agenta obsługi naziemnej wykonanie czynności obsługi naziemnej określonej kategorii, na rzecz określonego użytkownika portu lotniczego, ma prawo w imieniu użytkownika portu lotniczego uregulować płatności związane z zamówioną usługą. Nieuprawniona jest jakakolwiek dyskryminacja, przy realizacji zleceń przez agentów u których zamówiono wykonanie czynności obsługi naziemnej określonej kategorii, na rzecz określonego użytkownika portu lotniczego, ze względu na podmiot który dokonał takiego zamówienia.

Zgodnie z § 38 rozporządzenia MI w sprawie obsługi naziemnej w portach lotniczych, agent obsługi naziemnej posiadający zezwolenie Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego zobowiązany jest prowadzić swoje przedsiębiorstwo w sposób gwarantujący prawidłowość funkcjonowania i eliminowanie zakłóceń na terenie portu lotniczego, w tym zobowiązany jest zapewnić ciągłość wykonywania obsługi naziemnej w zakresie objętym posiadanym zezwoleniem.

Zgodnie zaś z art. 68 ustawy Prawo lotnicze, zarządzający lotniskiem obowiązany jest w szczególności prowadzić eksploatację lotniska w sposób zapewniający bezpieczeństwo lotów oraz sprawność obsługi użytkowników lotniska.

Nieuprawniona odmowa wykonania czynności obsługi naziemnej zamówionej przez agenta obsługi naziemnej posiadającego zezwolenie administracyjno-prawne w zakresie kategorii 1.1., na rzecz określonego użytkownika portu lotniczego czy też uwarunkowanie zgody na wykonanie tego typu czynności od okoliczności nieuzasadnionych prawnie może rodzić konsekwencje w postaci zakłóceń na terenie portu lotniczego czy też wpłynąć na zaburzenie ciągłości wykonywania obsługi naziemnej na danym lotnisku użytku publicznego przez agenta posiadającego zezwolenie administracyjno-prawne. Może tym samym rzutować na sprawność obsługi użytkowników portu lotniczego oraz bezpieczeństwo.

Mając na uwadze, iż celem ww. regulacji jest ochrona dóbr najwyższych, jakimi są zdrowie i życie ludzkie, zarówno agenci obsługi naziemnej, jak i zarządzający lotniskami użytku publicznego, zobowiązani są bezwzględnie przestrzegać obowiązujących ich w tym zakresie przepisów prawnych.

Zgodnie z art. 175 ust. 4 pkt 4 ustawy Prawo lotnicze, zezwolenie na wykonywanie usług obsługi naziemnej, cofa się gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków określonych w ustawie Prawo lotnicze.

Zgodnie z art. 175 ust. 4 d ustawy Prawo lotnicze zarządzający lotniskiem, w sytuacji, gdy podmiot wykonujący obsługę naziemną nie przestrzega obowiązujących go zasad sprawnego funkcjonowania portu lotniczego, może m. in. złożyć do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego wniosek o cofnięcie zezwolenia, o którym mowa w art. 173 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo lotnicze, lub zmienić jego zakres.

Zgodnie z art. 72 ust. 2 ustawy Prawo lotnicze, w przypadku gdy zarządzający rażąco naruszył przepisy niniejszej ustawy, Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, w drodze decyzji administracyjnej, wzywa go do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w określonym terminie. Po bezskutecznym upływie tego terminu Prezes Urzędu cofa zarządzającemu zezwolenie na zarządzanie lotniskiem użytku publicznego lub wykreśla lotnisko z rejestru lotnisk.