Obchody rocznicy zdobycia lotniska Ławica

6 stycznia przypada 101. rocznica zdobycia przez powstańców wielkopolskich niemieckiego lotniska w podpoznańskiej wsi Ławica. Zdobyte rankiem 6 stycznia 1919 roku lotnisko było ostatnim bastionem oporu Niemców w pobliżu wyzwolonego miasta. Zdarzenie to miało istotny wpływ na przebieg powstania, ale i rozwój polskiego lotnictwa.

Majątek zdobyty na lotnisku oraz w niemieckiej hali sterowcowej na Winiarach umożliwił stronie polskiej rozpoczęcie prac nad organizacją własnego lotnictwa. Źródła historyczne podają, że powstańcy przejęli sprzęt lotniczy wart nawet 200 milionów marek niemieckich, w tym kilkadziesiąt gotowych do startu samolotów, zakonserwowane części kilkuset kolejnych maszyn, spore zapasy broni i amunicji.

Zdobycie lotniska oceniane jest jako najbardziej brawurowa akcja w trakcie powstańczych zmagań, zaś przejęty sprzęt lotniczy - za największy łup wojenny w dziejach polskiego oręża.

Zdobycie lotniska i sprzętu było też bardzo istotne dla powodzenia powstania wielkopolskiego; niemieckie samoloty przemalowano na polskie barwy i już następnego dnia odbył się pierwszy, kontrolny lot nad Poznaniem. W trakcie kolejnych walk w różnych częściach Wielkopolski polskie lotnictwo wspomagało powstańców z powietrza.

Stacja Lotnicza Ławica, Port Lotniczy Poznań-Ławica im. Henryka Wieniawskiego oraz OSP Kwiatowe zapraszają na uroczyste obchody 101. rocznicy zdobycia lotniska Ławica.

5 stycznia zaplanowano piknik historyczny, który odbędzie się w Poznaniu przy ul. Bukowskiej 285, przy pomniku Powstańców Wielkopolskich. Początek o godzinie 12:00. Po uroczystościach pod pomnikiem zaprezentują się Grupy Rekonstrukcji Historycznej. Odbędzie się także inscenizacja "Zdobycie Ławicy".

6 stycznia o godzinie 6:30 odbędzie się apel "W hołdzie Zdobywcom Ławicy". Miejsce apelu to Wzgórze Berlińskie przy strzelnicy (dojazd ul. Prusimska-Przytoczna). Po apelu zaplanowano spotkanie przy ogniskach rekonstruktorów i mieszkańców.

Więcej onformacji na stronie wydarzenia.

Początki lotniska w Poznaniu

Stacja Lotnicza Poznań, czyli pruskie lotnisko wojskowe w Ławicy pod Poznaniem, powstała w roku 1913. Obiekt miał wzmocnić stacjonujący w mieście V Korpus Armii, lecz idea zakupu samolotu oraz wybudowania lotniska narodziła się w redakcji lokalnego dziennika Posener Tageblatt. Inicjatywę zbiórki pieniędzy na ten cel, popartą przez władze miasta i prowincji, realizował Komitet prowincjonalny. Do sukcesu przedsięwzięcia z pewnością przyczyniło się duże zainteresowanie lokalnej społeczności nowymi zagadnieniami związanymi z lotnictwem. Oficjalne otwarcie odbyło się 26 sierpnia 1913 roku – cesarz Wilhelm II odebrał paradę V Korpusu Armii, na którą przybyło tysiące mieszkańców miasta. Na powierzchni ok. 300 hektarów Stacja Lotnicza Poznań obejmowała trawiaste pole wzlotów, koszary, warsztaty oraz trzy hale, w których docelowo mogło stacjonować trzydzieści maszyn. Jednym z nich był samolot Poznań, ufundowany w ramach zbiórki zorganizowanej przez Posener Tageblatt.

(fot. Archiwum Portu Lotniczego Poznań Ławica)

Przed I Wojną Światową, a także w czasie jej trwania, na lotnisku funkcjonowała szkoła pilotów, obserwatorów i mechaników, poza tym naprawiono tu samoloty i składowano sprzęt lotniczy. Po wojnie, kiedy zabór pruski pozostał w obrębie rzeszy Niemieckiej, lotnisko odegrało kluczową rolę w Powstaniu Wielkopolskim .

Po wybuchu walk w dniu 27 grudnia 1918 roku miasto znalazło się w rękach polskich, lecz poważne zagrożenie stanowiła jednostka wojskowa stacjonująca w Ławicy. Po odrzuceniu przez dowództwo zapasowego Oddziału Lotniczego propozycji warunkowej kapitulacji, polski sztab podjął decyzję o przejęciu zbrojnym. Walka rozpoczęła się w nocy z 5 na 6 stycznia 1919 roku – oddział liczący 350-400 powstańców, wspierany przez dwie armaty, zdobył lotnisko po dwudziestu minutach szturmu. Polacy przejęli teren lotniska oraz cenny sprzęt – trzydzieści sprawnych samolotów bojowych i szkoleniowych, amunicję oraz części zapasowe. Do dwóch nieudanych niemieckich nalotach, stacja lotnicza Poznań-Ławica, jako pierwsza powstańcza jednostka lotnicza, zaczęła odtąd odgrywać bardzo ważną rolę w rozwoju lotnictwa polskiego. Już od momentu przejęcia podjęto szereg inicjatyw zmierzających do utworzenia cywilnego portu lotniczego. (Źródło: airport-poznań.com.pl)

Opracowano na podstawie „Na Podniebnych Szlakach – Port Lotniczy Poznań-Ławica – Tradycja i współczesność 1913-2001”, autorstwa dr Andrzeja Zarzyckiego; Wydawnictwo i Drukarania UNI_DRUK s.c, rok 2001.