Komunikat w spr. uznawania dokumentów stwierdzających posiadane kwalifikacje wydane skoczkom (...)

Po wejściu w życie ustawy z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1015), tj. po dniu 18 września 2011 r., zgodnie z literalną wykładnią przepisu art. 95 ust. 4a i 4b ustawy, świadectwa kwalifikacji oraz inne dokumenty stwierdzające posiadane kwalifikacje skoczków spadochronowych wydane przez właściwe organy lub uprawnione podmioty państw obcych (tj. zarówno państw trzecich, jak i państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członków Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)) wymagają uznania przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Wykładnia celowościowa znowelizowanych przepisów art. 95 ust. 4a i 4b, pozwala w ocenie Urzędu na stwierdzenie, że skoczek spadochronowy legitymujący się obcym dokumentem może wykonywać skoki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności uznawania tego dokumentu, w sytuacji gdy wykonuje je na sprzęcie spadochronowym dopuszczonym do użytku wg przepisów kraju wydania tych uprawnień (vide: pkt 6.1.6. Załącznika Nr 4 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 kwietnia 2005 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków (Dz. U. Nr 107, poz. 904 z późn. zm.)).

Zastosowanie odmiennej interpretacji prawnej zdaje się być sprzeczne z celem ustawodawcy i prowadzi de facto do uniemożliwienia stosowania wskazanych przepisów w praktyce. Dodatkowo wiąże się z ogromnymi utrudnieniami techniczno-administracyjnymi w zakresie uznawania w przypadku skoczków spadochronowych z obcymi uprawnieniami przebywającymi na terytorium RP czasowo, w celu wzięcia udziału np. w pokazach lotniczych. Nie ma bowiem żadnej możliwości przeprowadzenia uznania obcego dokumentu uprawniającego do wykonywania skoków spadochronowych, gdzie dodatkowym wymaganiem sine qua non do wydania świadectwa uznania jest posiadanie orzeczenia lotniczo-lekarskiego, osobom przebywającym w Polsce kilka dni. Wykładnia literalna wskazanych przepisów prowadzi zatem do absurdalnych konsekwencji, które z pewnością nie były celem racjonalnego ustawodawcy.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż obowiązkiem uznawania dokumentów stwierdzających posiadane kwalifikacje skoczków spadochronowych wydanych przez właściwe organy lub uprawnione podmioty państw obcych objęci będą jedynie skoczkowie spadochronowi zamierzający wykonywać skoki spadochronowe przy użyciu obcych uprawnień, wykonujący skoki na terytorium Polski, na spadochronach dopuszczonych do użytku na podstawie polskich przepisów.

Zgodnie z pkt. 6.1.6. ppkt 1 załącznika nr 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 kwietnia 2005 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań używania tych statków (Dz. U. Nr 107, poz. 904, z późn. zm.), skoczek spadochronowy może, posiadając obcą licencję, wykonywać w Polsce skoki ze spadochronem m. in. gdy spadochron ten posiada kartę sprzętu spadochronowego i dopuszczenie do skoków wydane na podstawie przepisów tego rozporządzenia. Wpis dopuszczający spadochron do skoków może zostać oczywiście dokonany przez polskiego mechanika spadochronowego, jednakże w takiej sytuacji spadochron zostaje dopuszczony do użytkowania na podstawie przepisów polskich, a nie na podstawie przepisów kraju wydania dokumentu uprawniającego skoczka do wykonywania skoków.

W myśl pkt 8.4.1. załącznika nr 4 ww. rozporządzenia, funkcję karty sprzętu spadochronowego wspomnianej powyżej może wprawdzie pełnić instrukcja, metryka lub inny dokument dostarczony przez producenta (pack card) zawierający informacje wymagane dla odpowiedniej karty sprzętu spadochronowego, ale po dokonaniu w nim niezbędnych wpisów, poświadczeń i dopuszczeń oraz odnotowaniu w wykazie sprzętu dopuszczonego do skoków, który to wykaz mechanik spadochronowy ma obowiązek prowadzić na podstawie pkt 9.19 ppkt 2 ww. rozporządzenia. Z powyższego jednoznacznie wynika, że po dokonaniu przez polskiego mechanika spadochronowego wpisu w pack card spadochron jest dopuszczony do skoków na podstawie przepisów polskich. Co za tym idzie, wykonywanie skoków na takim spadochronie przez skoczka posiadającego obcy dokument, wymaga uzyskania świadectwa uznania zgodnie z art. 95 ust. 4a i 4b ustawy.

W obowiązującym stanie prawnym dopuszczenie spadochronu do skoków przez polskiego mechanika spadochronowego jest dopuszczeniem spadochronu na podstawie przepisów polskich. Nie ma bowiem normy prawnej, która stanowiłaby, że polski mechanik spadochronowy, dopuszczając spadochron do użytkowania, nie podlega wymaganiom ww. rozporządzenia.
Przyjęcie interpretacji, że posiadacz obcego dokumentu, który posiada w pack card wpis polskiego mechanika spadochronowego dopuszczający spadochron do użytkowania, powinien mieć możliwość wykonywania w Polsce skoków bez wymogu uznawania posiadanego dokumentu, nie znajduje uzasadnienia. Taka interpretacja prowadziłaby do tego, że całkowicie bezsensownym i zbędnym byłby stawiany w ustawie wymóg posiadania polskiego świadectwa kwalifikacji oraz prowadzenia szkolenia do takiego świadectwa, jak również wymóg uznawania obcych dokumentów.

Zgodnie z brzmieniem art. 96 ust. 1 pkt 5 i art. 95 ust. 2 pkt 6 w zw. z art. 94 ust. 3 zdanie drugie ustawy, świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego może być wydane osobie, która m. in. odpowiada wymaganiom w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej, określonym na podstawie art. 95 ust. 5 ustawy, potwierdzonym orzeczeniem o braku przeciwwskazań do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego.
Zgodnie natomiast z art. 110 w zw. z art. 94 ust. 3 zdanie drugie ustawy, posiadanie orzeczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania funkcji członka personelu lotniczego jest jednym z niezbędnych warunków wydania decyzji o wydaniu lub przedłużeniu ważności świadectwa kwalifikacji.

Przepis § 22 ust. 6 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 września 2003 r. w sprawie licencjonowania personelu lotniczego (Dz. U. Nr 165, poz. 1603, z późn. zm.), precyzuje natomiast, że warunkiem uznania obcej licencji oraz korzystania z niej jest posiadanie orzeczenia lotniczo-lekarskiego.
Powyżej wskazane przepisy regulują zatem kwestie wymogu posiadania orzeczenia lotniczo-lekarskiego w przypadku ubiegania się o polskie świadectwo kwalifikacji skoczka spadochronowego oraz w przypadku ubiegania się o uznanie dokumentu stwierdzającego posiadane kwalifikacji skoczka spadochronowego wydanego przez właściwy organ państwa obcego.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż tak długo jak posiadacz obcego dokumentu uprawniającego do wykonywania skoków spadochronowych, nie wystąpi z wnioskiem o wydanie polskiego świadectwa kwalifikacji, nie będzie mu stawiany wymóg posiadania orzeczenia lotniczo-lekarskiego 3 klasy. Wymóg ten nie będzie go dotyczył również w sytuacji wykonywania skoków spadochronowych w Polsce na podstawie posiadanego dokumentu obcego, jeśli skoki te będzie wykonywał na spadochronie dopuszczonym do skoków wg przepisów kraju wydania dokumentu uprawniającego go do wykonywania skoków. W takiej bowiem sytuacji posiadany przez skoczka spadochronowego dokument uprawniający do wykonywania skoków, wydany przez właściwy organ obcego państwa, nie wymaga uznania przez Prezesa ULC.

O całkowitym zwolnieniu skoczków spadochronowych z obowiązku poddawania się badaniom lotniczo-lekarskim będzie można mówić dopiero po stosowanej nowelizacji art. 105 ustawy.