Gorący dzień - krótki pas. Wystartujemy?

Krótkie lądowisko, gorący dzień, wysoka trawa. Dodatkowy pasażer i przesyłka od znajomego. Starczy pasa? Hmmm. Powinno? Czy „powinno” jest ok? Nie warto ryzykować.

Poniższy artykuł dedykujemy przede wszystkim do właścicieli i zarządzających lotniskami/lądowiskami, namawiając tym samym do zakupu kompletnego znaku "1/2". Wystarczy go zamówić, i postawić. Niniejszym również potwierdzamy, że artykuł zawiera lokowanie produktu.

Pytanie do siebie samego

Ile razy na gościnnym lądowisku, zadawaliśmy sobie pytanie czy wystarczy pasa? Z pomocą, służy nam pewna łatwa do zapamiętania metoda, która w dużym uproszczeniu daje możliwość podjęcia decyzji o przerwaniu startu po rozpoczęciu rozbiegu. Oczywiście nie chodzi literalnie o prędkość decyzji V₁.

Ogólnie rzecz ujmując (z wyjątkiem dróg startowych ze znaczącym gradientem do dołu lub śliskich, np. oblodzonych pasów), droga hamowania jest krótsza niż długość rozbiegu.

Zasada kciuka mówi:
Jeśli podczas startu po osiągnięciu połowy pasa nie będziesz miał/miała 70% prędkości startu (Take off speed), PRZERWIJ START! Podczas startu, powtarzamy w głowie 50/70.

Uwaga! Założenie 50/70 nie uwzględnia wysokości przeszkód ani nie gwarantuje gradientu wznoszenia. Dlatego zawsze przed lotem sprawdź osiągi samolotu w instrukcji operacyjnej.

Take off speed rozumiany jest tutaj jako prędkość oderwania i jest nieco większą wartością prędkości rotacji Vr (Skybrary: Vr is defined as the speed at which the rotation of the aircraft should be initiated to takeoff attitude). Jeśli Vr inicjuje proces startu, to zakładamy, że oderwanie następuje, chwilę po nim i odbywa się z nieco większą prędkością. Dla kategorii A samolotów, mówi się o tej prędkości V_LOF.

Dlaczego warto pamiętać o metodzie 50/70?

Istnieje wiele powodów. Choć wiadomo, bo jest to w przepisach (wymagana do startu odległość powinna być przemnożona przez 1,15 dla suchej trawy i dodatkowe 1,15 dla mokrej) oraz dane te powinny znajdować się w instrukcji samolotu, a pilot powinien się zapoznać z tymi informacjami z uwzględnieniem temperatury ciśnienia i wyważenia,  to de facto trudno jest ocenić jaki wpływ na opory toczenia będzie miało podłoże, np.: „wysoka” trawa. Bo co znaczy wysoka trawa? Kolejny to latanie na benzynie samochodowej. Jeśli woda w zbiorniku wymieszała się z alkoholem, sprawność układu napędowego może się obniżyć. Dodatkowym czynnikiem może być lokalny wiatr, mogący się nieco różnić, od tego który jest podany lub tego który widzimy na rękawie po drugiej stronie pasa. Oczywiście zasadę stosujemy w lotnictwie ogólnym.

Uwaga! Zasada 50/70 jest tylko rekomendacją. Na przykład, przy krótszych lotniskach, to jest około 150-300m i bardzo wydajnych ultralekkich konstrukcjach, zasady mogą być nieco inne. Być może dla Twojego samolotu, w połowie pasa, powinieneś być już w powietrzu. 

To obowiązkiem pilota jest zrozumienie, co ma się wydarzyć w połowie drogi startowej, aby kontynuować start. Dlatego pilocie/pilotko, potraktuj ten znak, jak go zobaczysz, adekwatnie do warunków, sprzętu, umiejętności, doświadczenia i swoich potrzeb.

Zarządcy lotnisk i lądowisk mogą pomóc pilotom i zwiększyć bezpieczeństwo wykonywanych operacji lotniczych prostym i niedrogim sposobem. W sklepie dlapilota.pl  mamy dostępny znak „Oznaczenie połowy drogi startowej – znak ½ (dwustronny)” (LINK)

Znak należy postawić poza linią krawędziową drogi startowej, najlepiej w bezpiecznej odległości, na przykłąd na zewnętrznej krawędzi pasa startowego. 

Najlepiej, ale niekoniecznie postawić dwa znaki po obu stronach drogi startowej, tak aby był dobrze widoczny przez pilota "lecącego" na obu kierunkach.

Podwójny znak ½, z podstawką ma na celu ułatwienie decyzji o kontynuowaniu startu. Znak jes zalecany przez Federalną Administrację Lotnictwa USA (FAA) na lotniskach i lądowiskach i można go łatwo wymontować z podstawy na czas koszenia.