96 lat Aeroklubu Krakowskiego

Dziś jest dla członków Aeroklubu Krakowskiego szczególny dzień. Dokładnie 96 lat temu w lokalu Stowarzyszenia Studentów Akademii Górniczej w Krakowie – 30 stycznia 1928 roku – powstał Aeroklub Krakowski.

Inicjatorem jego powołania i pierwszym prezesem został por. pil. dr Tadeusz Halewski. Na początku aeroklub miał dwie sekcje: ogólną, której zadaniem było propagowanie i upowszechnianie wiedzy oraz techniczną, która prowadziła szkolenia praktyczne.

Wokół Aeroklubu skupiło się liczne grono młodzieży, nie tylko akademickiej. W pierwszym roku zorganizowano dwa kursy teoretyczne dla 60 osób i jeden pilotażowy dla 8 osób.

W 1928 roku Aeroklub był gospodarzem pierwszego zjazdu delegatów aeroklubów akademickich. Od 1 października 1929 roku koronną własną imprezą samolotową był Lot Południowo-Zachodniej Polski – od roku 1934 – im. Franciszka Żwirki, trzykrotnego zwycięzcy tej imprezy. W 1931 roku Kraków był organizatorem I Kongresu Lotniczego, na którym omawiano założenia rozwojowe lotnictwa sportowego. W Aeroklubie dokonano reorganizacji, zmieniono Statut i nazwę na „Aeroklub Krakowski”. Pięciolecie Aeroklubu uczczono organizacją II Kongresu Lotniczego. Rok później członkowie aeroklubu – Jerzy Bajan i Gustaw Pokrzywka, wygrali IV Challenge 1934 w Warszawie.

Krakowscy lotnicy startowali z powodzeniem w wielu zawodach krajowych i zagranicznych: samolotowych, szybowcowych, balonowych i modelarskich.

Znaczącym etapem działalności wychowawczej było utworzenie w 1936 roku Harcerskiej Eskadry Lotniczej im. mjr. Idzikowskiego przy aeroklubie w Krakowie oraz plutonu tej eskadry w Zakopanem.

Wiosną 1938 roku odbył się w Krakowie teoretyczny kurs pilotażu szybowcowego dla nowych członków. Latem tego roku odbyło się praktyczne szkolenie pilotów szybowcowych w Szkole Szybowcowej Krakowskiego Okręgu Wojewódzkiego LOPP w Bodzowie.

W obrębie Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego, przy trakcie Tyniec-Kraków znajduje się wzniesienie – Góra Kostrzewska. W 1936 roku zaadaptowano go na zaplecze szybowiska Szkoły Szybowcowej Krakowskiego Okręgu Wojewódzkiego LOPP.

Rozwija się również modelarstwo lotnicze. W latach trzydziestych krakowscy modelarze odnieśli kilka sukcesów w skali ogólnopolskiej.

W roku 1935 Aeroklub Krakowski liczył 147 członków, w tym 63 pilotów samolotowych, wśród nich trzy kobiety. Pierwszą kobietą, która w latach trzydziestych ukończyła szkolenie i latała samodzielnie była Karolina Iwaszkiewiczówna. Drugą była Jadwiga Pitulanka.

Po wyzwoleniu w 1945 roku zorganizowane grupy młodych ludzi zabezpieczały poniemiecki sprzęt lotniczy. Sekcja Lotnicza Studentów Wydziałów Politechniki zorganizowała szkolenie na przedwojennym szybowisku w Bodzowie, gdzie reaktywowano Szkołę Szybowcową, której kierownikiem i instruktorem został Marian Markowski.

W kwietniu 1946 roku przeniesiono szkolenie lotnicze na przedwojenne prywatne lotnisko ks. Radziwiłła w Balicach, dokąd sprowadzono poniemiecki barak przeznaczony na hangar. 2 maja 1946 roku wznowiono oficjalnie działalność Aeroklubu Krakowskiego, którego prezesem został inż. Eugeniusz Tor.

29 czerwca 1947 roku Liga Lotnicza podpisała z Aeroklubem RP deklarację o wzajemnej współpracy.

W 1949 roku Aeroklub przejął lotnisko na Pasterniku wraz z hangarem.

W roku 1952 Aeroklub przeniósł się na lotnisko w Pobiedniku Wielkim.

Po 1956 roku w nowych warunkach w Aeroklubie PRL, którego Aeroklub Krakowski był jednostką organizacyjną, piloci i działacze lotnictwa z entuzjazmem podejmowali działalność w lotnictwie sportowym.

W 1957 roku w Warszawie powstało Polskie Towarzystwo Astronautyczne, którego oddział w tym samym roku powołano w Krakowie.

Trzydziestolecie Aeroklubu uczczono wznowieniem przerwanych przez wojnę Samolotowych Zawodów Lotu Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki. Zawody rozegrano w Krakowie w dniach 29.09 – 4.10.1958 roku. Startowało 8 załóg na samolotach Junak-3 i Jak-18.

W końcu lat 50-tych i początku 60-tych do hangaru na lotnisko Rakowice-Czyżyny decyzją Ministerstwa Komunikacji zwożono cenny i unikalny sprzęt lotniczy, który przekazano w czasowe użytkowanie Aeroklubowi Krakowskiemu.

W 1963 roku Zarząd Główny Aeroklubu PRL powołał Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego przy Aeroklubie Krakowskim.

W okresie 23 sierpnia do 12 września 1964 roku przygotowano wielką wystawę lotniczą, która stała się zalążkiem pierwszego w Polsce Muzeum Lotnictwa. Powstałe w Krakowie Muzeum Lotnictwa i Astronautyki stało się centralną lotniczą instytucją o charakterze naukowo-badawczym oraz kulturalno-oświatowym.

W roku 1963 powołano Klub Seniorów Lotnictwa przy Aeroklubie Krakowskim.

Rok 1972 to czterdziesta rocznica pięknego zwycięstwa Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Challeng 1932 w Berlinie, a zarazem smutna rocznica ich tragicznej śmierci w Cierlisku Dolnym. Dla uczczenia ich pamięci dzielnych lotników w dniach 18-25 września 1972 roku przeprowadzono samolotowy Rajd o Memoriał Żwirki i Wigury na trasie Kraków-Ostrawa. Aeroklub Krakowski reprezentowała załoga: Edward Popiołek i Krzysztof Lenartowicz.

W 1973 roku zapoczątkowała swoje wieloletnie sukcesy Sekcja Modelarska Aeroklubu Krakowskiego. Pierwsze zawody rakiet amatorskich zostały rozegrane w Krakowie. Do dzisiaj Sekcja Modelarska jest jedną z najbardziej aktywnych sekcji Aeroklubu Krakowskiego, organizatorem licznych zawodów krajowych i międzynarodowych, a jej członkowie są w posiadaniu wielu rekordów światowych i krajowych.

W 1977 roku krakowscy piloci na zawodach zorganizowanych w Austrii zdobyli wicemistrzostwo świata. Światowe sukcesy osiągane przez pilotów Aeroklubu Krakowskiego trwają niezmiennie do dzisiaj.

Kolejne sukcesy nasi piloci odnieśli w lataniu precyzyjnym w Wielkiej Brytanii (1981), a Krzysztof Lenartowicz zdobył tytuł indywidualnego mistrza Świata i Europy w Szwecji (1982), w Norwegii (1983) i Irlandii (1984).

Kolejne lata to sukcesy braci Mariana, Wacława i Krzysztofa Wieczorków, którzy wielokrotnie triumfowali w Samolotowych Mistrzostwach Świata i Europy. Należy podkreślić, że rodzina braci Wieczorków tworzy najlepszą załogę w historii sportu samolotowego Aeroklubu Krakowskiego.

W roku 2007 na Greckiej wyspie Rodos, Aeroklub Krakowski otrzymał od międzynarodowej organizacji lotniczej FAI dyplom d’Honneur za długoletnią działalność i osiągnięcia sportowe.

W roku Jubileuszu 80-lecia Aeroklubu Krakowskiego na mistrzostwach Świata w Austrii (2008) Wacław Wieczorek i Michał Wieczorek zdobyli wicemistrzostwo świata.

Na rodzimym terenie, w Toruniu zostają rozegrane XIX Mistrzostwa Świata w Lataniu Precyzyjnym. Pilot Aeroklubu Krakowskiego Krzysztof Wieczorek zwycięża zawody i tym samym zdobywa trzeci z rzędu tytuł Mistrza Świata (Toruń, Polska 2009, wcześniej Dania 2004, Francja 2006)

Michał Wieczorek zostaje Mistrzem Świata w Lataniu Precyzyjnym i tym samym potwierdza, że krakowscy lotnicy są najlepsi na świecie. Zawody rozegrano w Republice Południowej Afryki (2011).

– Jesteśmy dumni mogąc się pochwalić, że już tak długo nasza organizacja skupia w sobie i kształci miłośników awiacji. Z upływem lat zmieniają się ludzie, pojawiają się nowe twarze, lecz niezależnie od czasu, w którym przyszło nam latać, wszystkich nas łączy ta sama pasja i ten sam lotniczy duch – mówią członkowie Zarządu Aeroklubu Krakowskiego.

– Z okazji tego szczególnego dnia, życzymy wszystkim Przyjaciołom i Sympatykom Aeroklubu Krakowskiego wielu podniebnych przygód oraz wszelkiej lotniczej pomyślności!