20 lat Portu Lotniczego Katowice w Unii Europejskiej. Dynamiczny rozwój ruchu pasażerskiego, cargo i infrastruktury

W środę 1 maja 2024 roku obchodzić będziemy 20 rocznicę wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Jest to jeden z najważniejszych momentów w historii katowickiego lotniska, o czym świadczą liczne dane.

Rozwój ruchu pasażerskiego i cargo

W 2003 roku, czyli w ostatnim pełnym roku Polski poza strukturami Unii Europejskiej, na katowickim lotnisku obsłużono 257 tys. pasażerów. Już w 2004 roku zanotowano w Katowicach efekt „otwartego nieba”, ponieważ liczba podróżnych wzrosła do 622 tys. W 2005 roku pierwszy raz w historii portu obsłużono milion pasażerów w skali roku kalendarzowego, zamykając pierwszy pełny rok członkostwa Polski w Unii Europejskiej wynikiem 1,09 mln pasażerów. Dla porównania aktualna prognoza wskazuje, że w 2024 roku w Katowice Airport zostanie odprawionych ponad 6 mln pasażerów, czyli prawie 10 razy tyle, co dwie dekady temu. Od początku maja 2004 roku do końca kwietnia 2024 roku z siatki połączeń Katowice Airport skorzystało w sumie 57,3 mln pasażerów, a statki powietrzne wykonały w tym czasie 596 tys. startów i lądowań.

Największy wpływ na rozwój ruchu pasażerskiego w Katowice Airport w trakcie 20 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej miały zagraniczne niskokosztowe linie lotnicze, które mogły pojawić się w Pyrzowicach dzięki unijnej zasadzie otwartego nieba. Pierwszą linią niskokosztową, która zadebiutowała w Katowice Airport, był Wizz Air. Nastąpiło to 19 maja 2004 roku. Według szacunkowych danych przez niemal 20 lat Wizz Air przewiózł z i do Pyrzowic prawie 25,5 mln pasażerów. 1 listopada 2007 roku w Pyrzowicach zadebiutował drugi niskokosztowy przewoźnik, czyli irlandzki Ryanair. Od tego momentu do końca kwietnia 2024 roku na trasach regularnych samoloty Ryanaira przewiozły z i do Pyrzowic ponad 6,1 mln pasażerów. Dwaj przewoźnicy tradycyjni obecni w Katowice Airport jeszcze przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, czyli PLL LOT oraz Lufthansa, od 1 maja 2004 roku obsłużyli na rejsach regularnych odpowiednio 1,5 mln i 2,5 mln pasażerów.

Katowice Airport zawsze należało do czołówki polskich portów lotniczych w przewozach czarterowych, a od kilku lat jest krajowym liderem w tym segmencie. Na przestrzeni minionych 20 lat ruch czarterowy z dynamicznie tutaj rósł. Od 1 maja 2004 roku w ramach siatki połączeń czarterowych w Pyrzowicach odprawiono 134 tys. pasażerów. Według aktualnej prognozy w 2024 roku będzie ich 22 razy tyle, czyli około 3 mln. Od maja 2004 roku do końca kwietnia 2024 roku w segmencie przewozów czarterowych obsłużono na katowickim lotnisku 20,6 mln podróżnych.

Dwie dekady członkostwa Polski w Unii Europejskiej z perspektywy katowickiego lotniska, to nie tylko dynamiczny wzrost liczby podróżnych, ale także cargo lotniczego. W 2004 roku przez katowickie lotnisko przeszło 5 038 ton cargo. Prognozy wskazują, że w 2024 roku po raz kolejny Katowice Airport przekroczy barierę 40 tys. ton frachtu obsłużonego rocznie. Przez 20 lat obecności Polski w strukturach UE w katowickim terminalu towarowym odprawiono w sumie ok. 330 tys. ton frachtu lotniczego.

Wynik finansowy oraz inwestycje

Od maja 2004 roku do końca kwietnia 2024 roku skumulowany przychód Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA wyniósł 2,26 mld złotych, zysk netto 222 mln zł, a EBIDTA 811 mln zł. W trakcie dwóch dekad członkostwa Polski w Unii Europejskiej GTL SA zrealizowało w Katowice Airport ponad 60 inwestycji na łączną kwotę 1,18 mld złotych, z tego około 200 mln zł stanowiło dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, głównie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Najważniejsze inwestycje zrealizowane w Katowice Airport w latach 2004-2024 to: budowa nowej drogi startowej o długości 3 200 metrów, budowa terminali pasażerskich B i C, stworzenie nowoczesnej strefy do obsługi cargo lotniczego, budowa centrum obsługi technicznej statków powietrznych z trzema hangarami, a także rozbudowa i modernizacja płyt postojowych oraz dróg kołowania.

W 2004 roku powierzchnia wszystkich nawierzchni lotniskowych w Katowice Airport (droga startowa, drogi kołowania, płyty postojowe) wynosiła 30 ha, w połowie 2024 roku było to już 88,5 ha. Dwadzieścia lat temu powierzchnia wszystkich obiektów kubaturowych na katowickim lotnisku (terminale pasażerskie, terminal cargo i strefa hangarowa) wynosiła ok. 17,7 tys. m kw., w 2024 roku jest to około 69 tys. m kw.

„Rozwój Katowice Airport jest świetnym przykładem pozytywnego wpływu wstąpienia Polski do Unii Europejskie. Port jest teraz w zupełnie innym, o wiele lepszym, miejscu niż dwie dekady temu. Dzięki unijnej zasadzie otwartego nieba podróże lotnicze stały się łatwiejsze i o wiele bardziej dostępne. Z kolei środki finansowe z Unii Europejskiej, szczególnie w pierwszej dekadzie członkostwa, pomogły w dynamicznym rozwoju infrastruktury katowickiego lotniska i sprostaniu wymogom rosnącego ruchu pasażerskiego i cargo. Minione dwie dekady to także bardzo dobry czas z perspektywy kondycji finansowej GTL SA i to pomimo trwającej dwa lata pandemii koronawirusa. Przez 20 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej załoga GTL SA udowodniła, że infrastruktura lotniskowa może być zarządzana i rozwijana w sposób rentowny i efektywny z korzyścią dla mieszkańców i gospodarki województwa śląskiego oraz akcjonariuszy portu” – mówi Artur Tomasik, prezes Zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego SA.

„Przed nami kolejne wyzwania związane z realizacją programu inwestycyjnego Katowice Airport na lata 2024-2028. Wierzę, że wiedza i doświadczenie, które nasz zespół zebrał przez ostatnie 20 lat rozwijania katowickiego lotniska zaprocentują, i po raz kolejny sprawnie osiągniemy ambitne cele, które sobie postawiliśmy. Pomoże nam w tym także wsparcie ze strony Unii Europejskiej, ponieważ jeden z naszych projektów, czyli budowa multimodalnego węzła przeładunku towarów i paliwa w oparciu o bocznicę kolejową, otrzymał dofinansowanie w wysokości do 50% kosztów kwalifikowanych w ramach instrumentu finansowego Łącząc Europę – Military Mobility. Cieszy nas fakt, że Unia Europejska ciągle wspiera rozwój infrastruktury katowickiego lotniska, a tym samym przyczynia się do wzmacniania polskiej branży lotniczej” – dodaje Artur Tomasik.