Zachodniopomorskie: poniemiecki lotniczy hangar militarnym zabytkiem

Wybudowany przez Niemców w latach 30. XX wieku w Rogowie hangar lotniczy został wpisany do zachodniopomorskiego rejestru zabytków – poinformowało w piątek Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. O taki wpis muzeum zabiegało od grudnia 2011 r.

Dyrektor kołobrzeskiego muzeum Paweł Pawłowski podał w komunikacie, że wojewódzki konserwator zabytków podejmując decyzję uznał, iż hangar jest „prawdopodobnie jedynym przykładem tego typu obiektów w Polsce, co może stanowić znaczące źródło do prowadzenia naukowych i dydaktycznych badań”.

Konserwator zabytków podkreślił też, że hangar „stanowi jedyny i unikatowy zachowany na terenie województwa przykład zastosowania technologii żelbetowej do wzniesienia skomplikowanej konstrukcji wielkoprzestrzennego obiektu architektury kubaturowej z wyraźnym wskazaniem na jego funkcję”.

Obiekt był częścią wojskowego niemieckiego kompleksu lotniczego, na który składało się trawiaste lotnisko lądowe oraz baza lotnictwa morskiego, wykorzystującą do startów i lądowań jezioro Resko Przymorskie.

Bazę zbudowano w latach 1935–1937. Hangar o kubaturze 65 tys. m sześć. i powierzchni 10 tys. m kw. powstał w technologii strunobetonu, polegającej na zalaniu betonem naciągniętych podobnie do strun fortepianu elementów metalowych, które po osiągnięciu przez beton odpowiedniej wytrzymałości, zostają zwolnione. Taki sposób budowy pozwala uzyskać sprężystość i trwałość konstrukcji.

Niemcy korzystali z bazy do marca 1945 r. Potem stacjonowały w niej kolejno: 4. Dywizja Piechoty Wojska Polskiego, 32. Smoleńska Dywizja Kawalerii Armii Czerwonej, 32. Pułk Piechoty Wojska Polskiego oraz wyposażony w rakiety pułk artylerii przeciwlotniczej.

Baza funkcjonowała do roku 1998. Następnie teren przekazano Agencji Mienia Wojskowego. W 2005 r. wykupiła go gmina Trzebiatów i przekazała w zarządzanie Fundacji na Rzecz Ochrony Zabytków Militarnych i Propagowania Sportów Lotniczych Fort-Rogowo.

Od 2010 r. fundacja współpracuje z Muzeum Oręża Polskiego, a hangar pełni rolę magazynu eksponatów lotniczych kołobrzeskiej placówki.

Fundacja ma również własną, udostępnianą zwiedzającym kolekcję militariów, na którą składa się m.in. kilkanaście jeżdżących amerykańskich ciężarówek z okresu zimnej wojny i czasów współczesnych, czołg Sherman, radziecki zestaw rakietowy ziemia–ziemia „Łuna”.

Fundacja - jak poinformował w piątek PAP jej prezes, Mirosław Huryn - na renowację i utrzymanie obiektu w Rogowie wydała dotychczas 1,3 mln zł. Huryn podkreślił, że wpisanie hangaru do rejestru zabytków to bardzo dobra wiadomość, bo otwiera możliwość starania się o pieniądze z funduszy unijnych i norweskich na prace renowacyjne. (PAP)

sibi/ hes/