Przejdź do treści
Źródło artykułu

Z serii "Spotkania przy samolocie": Grumman F4F Wildcat

W dniu 14 lutego 2021 r. (niedziela), o godzinie 12.00 Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na kolejne spotkanie prowadzone przez Jana Hoffmanna.

Zaproszenie na opowieść o historii lotnictwa kierowane jest zarówno do młodzieży, jak i dorosłych.

Prowadzone będą rozmowy o samolocie F4F Wildcat firmy Grumman – myśliwcu pokładowym US Navy z czasów II wojny światowej. Uczestnicy spotkania poznają historię jego powstania i rozwoju oraz konstrukcję.

F4F Wildcat powstał w drugiej połowie lat 30-tych. Pierwszy samolot tego typu, zaprojektowany jako następca produkowanego również w zakładach Grumman myśliwca F3F, miał być podobnie jak swój poprzednik dwupłatowcem. Kiedy US Navy zamówiła jednak prototyp samolotu konkurencji (jednopłatowy Brewster XF2A-1 Buffalo), firma postanowiła zmienić koncepcję samolotu na jednopłatowy średniopłat. Nowy prototyp - XF4F-2, po raz pierwszy wzniósł się w powietrze 2 września 1937 roku. Samolot posiadał chowane przednie podwozie i 14-cylindrowy silnik Pratt & Whitney R-1830-66 Twin Wasp (1050 KM) napędzający trójłopatowe śmigło o zmiennym skoku.

Podczas testów, na skutek przegrzewającego się silnika, samolot uległ poważnemu uszkodzeniu podczas awaryjnego lądowania, co było jednym z powodów zamówienia przez marynarkę konkurencyjnego Brewstera F2A Buffalo. Dowództwo marynarki nie było jednak w pełni przekonane do samolotu Buffalo, w związku z czym postanowiono zamówić w zakładach Grumman kolejny prototyp myśliwca, oznaczony XF4F-3. Rozbity prototyp gruntownie przebudowano i po wielu zmianach powstał samolot nazwany G-36 (XF4F-3).

W XF4F-3 zamontowano silnik P&W XR-1830-76 Twin Wasp o mocy 1217 KM wyposażony w dwustopniową sprężarkę, zmieniono też nieco konstrukcję skrzydeł i kadłuba. Osiągi nowego prototypu wywarły dobre wrażenie na dowództwie US Navy i w sierpniu 1939 roku zamówiono 78 egzemplarzy seryjnych F4F-3. W 1941 samolot po raz pierwszy nazwano oficjalnie Wildcat.


Samoloty General Motors FM-2 Wildcat podczas operacji na Marianach, 24 czerwca 1944 r.
(fot. U.S. Navy/Domena publiczna/Wikimedia Common)

Seryjne Wildcaty były uzbrojone w 4 karabiny maszynowe 12,7 mm (po dwa w każdym skrzydle). W późniejszych egzemplarzach dodano samouszczelniające się zbiorniki paliwa i kuloodporną osłonę pilota. Używany początkowo silnik R-1830-76 zastąpiono później mniej zawodnym R-1830-86. Samolot posiadał 2 okienka w podłodze kokpitu, które miały poprawiać widoczność w dół. Wciągane przednie podwozie było obsługiwane ręcznie przez pilota. US Navy kupiła w sumie 285 samolotów F4F-3.

W związku z problemami związanymi z silnikiem P&W R-1830-76, dyrekcja firmy Grumman postanowiła "na wszelki wypadek" zbudować 2 prototypy XF4F-5 z silnikiem Wright R-1820-40 Cyclone. Kierowana podobnymi przesłankami US Navy zamówiła z kolei prototyp XF4F-6 wyposażony w silnik Pratt & Whitney R-1830-90 Twin Wasp z dwubiegową sprężarką. Pomimo mniejszej mocy na dużych wysokościach, US Navy zamówiła 95 myśliwców XF4F-6 oznaczając je F4F-3A.

W marcu 1940 r. Grumman otrzymał zamówienie na montaż w ostatnich seryjnych F4F-3 składanych skrzydeł pozwalających załadować na lotniskowiec więcej samolotów. Ponieważ skrzydła składane w górę nie mieściły się w hangarach amerykańskich lotniskowców opracowano nowatorską metodę składania skrzydeł do tyłu. Nowe myśliwce, wyposażone w nowe skrzydła, grubszy pancerz, dodatkowe 2 karabiny maszynowe w skrzydłach, oraz mogące przenosić pod każdym skrzydłem 220-litrowy dodatkowy zbiornik paliwa oznaczano F4F-4. US Navy otrzymała w sumie 1169 sztuk F4F-4.


Grumman F4F Wildcat na pokładzie lotniskowca USS Enterprise, 10 kwietnia 1942 r.
(fot. US Navy Employee/Domena publiczna/Wikimedia Commons)

Grumman F4F Wildcat, który odegrał dużą rolę w początkowym okresie wojny na Pacyfiku. F4F powstrzymał japońską ofensywę na tym obszarze działań wojennych i przyczynił się do pokonania Cesarstwa Japońskiego. Wykorzystywany był również przez Brytyjczyków nad obszarami morskimi wokół Europy. Pierwsze wzięły udział w walkach Martlety z jednostek lotnictwa Royal Navy stacjonujące w Europie (pierwsze zestrzelenie 25 grudnia 1940 roku - bombowiec Junkers Ju 88). Samoloty te były używane zarówno z baz lądowych Royal Navy (m.in. w Afryce Północnej) jak i z lotniskowców (głównie eskortowych, gdzie doceniane były małe rozmiary myśliwca) osłaniających konwoje do Związku Radzieckiego. Martlety brały udział w zajęciu Madagaskaru oraz w lądowaniu w Maroku i Algierii w ramach operacji Torch, gdzie walczyły obok Wildcatów US Navy.

F4F Wildcat stał się podstawowym myśliwcem na pokładach lotniskowców amerykańskich. W grudniu 1941 roku, w chwili wybuchu wojny z Japonią, Wildcat wziął na siebie cały ciężar walk powietrznych. Zastąpiony potem przez nowocześniejsze samoloty, dalej był w produkcji do 1945 roku na potrzeby lotniskowców eskortowych do obrony konwojów.

Muzeum Lotnictwa Polskiego bardzo prosi o zgłoszenie w kasie chęci uczestnictwa w spotkaniu, gdyż wszyscy słuchacze będą mogli wykupić specjalne bilety wstępu.

FacebookTwitterWykop
Źródło artykułu

Nasze strony