Relacja z I Ogólnopolskiego Konwentu Szybowników i Paralotniarzy z Niepełnosprawnością Konin 2025

21 listopada br. w Koninie odbył się I Ogólnopolski Konwent Szybowników i Paralotniarzy z Niepełnosprawnością, zorganizowany w Centrum Kultury i Sztuki – Dom Kultury Oskard przez Fundację im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ.

„Kulawe ptaki” też pragną wolności

– To niesamowite, że wspólnie, piloci sprawi i z niepełnosprawnością, możemy oderwać się od ziemi. I wierzcie mi, że w lotnictwie osoba z niepełnosprawnością może pobić rekord osoby sprawnej – zapewnił Sebastian Kawa, 18-krotny mistrz świata w szybownictwie i gość specjalny I Ogólnopolskiego Konwentu Szybowników i Paralotniarzy z Niepełnosprawnością.

I Ogólnopolski Konwent Szybowników i Paralotniarzy z Niepełnosprawnością, to pierwsze z cyklu wydarzeń, których celem jest propagowanie i rozwijanie szybownictwa i paralotniarstwa wśród osób z niepełnosprawnością.

– Konwent to zjazd sympatyków np. pewnej dziedziny sportu. Nasz Konwent jest zatem spotkaniem  osób, które już uprawiają szybownictwo i paralotniarstwo oraz tych, które chciałyby dowiedzieć się o tych dyscyplinach czegoś więcej. Jest to pierwsze tego rodzaju spotkanie w Polsce i cieszymy się, że wśród gości, którzy przyjęli zaproszenie jest tak wielu uznanych, światowych mistrzów latania – przypomniała na początku Konwentu, prowadząca to wydarzenie Paulina Malinowska-Kowalczyk, dziennikarka sportowa, jedna z najbardziej wpływowych Polek z niepełnosprawnością.

– Tegoroczny Konwent jest szczególny. W tym roku świętujemy 10-lecie realizacji projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA. Unikalnego, autorskiego aeroprojektu Fundacji PODAJ DALEJ, w którym szkolimy, od zera, pilotów szybowcowych i paralotniarzy z niepełnosprawnością. Przez 10 lat, przez ponad 14 tysięcy godzin zajęć teoretycznych, a także ćwiczeń na ziemi i w powietrzu, pod okiem profesjonalnych instruktorów, z użyciem najnowszych technik takich jak np. symulatory lotu, przeszkoliliśmy 104 osoby z niepełnosprawnością. Wśród nich 27 osób uzyskało już licencje szybowcowe (9 osób) i paralotniowe świadectwa kwalifikacji (18 osób). W przyszłości pragniemy rozwinąć projekt o zajęcia modelarskie dla dzieci i młodzieży oraz o szkolenia… balonowe. Pragniemy też, aby Konwenty stał się cyklicznym wydarzeniem edukacyjnym, sprzyjającym dyskusji, wymianie doświadczeń i spostrzeżeń, a także nawiązywaniu nowych znajomości i relacji zawodowych – powiedział Karol Włodarczyk, wiceprezes Fundacji PODAJ DALEJ i koordynator projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA oraz podziękował Państwowemu Funduszowi Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za 10 lat współfinansowania i współtworzenia projektu oraz wszystkim jego uczestnikom, instruktorom, współprowadzącym zajęcia asystentom i wolontariuszom za zaangażowanie w projekt.

Szybowcowa… wędka

– O lataniu marzyłem od dziecka. Ale choć mieszkałem koło lotniska, to marzenie „omijało mnie”. Dopóki nie znalazłem projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA. Latanie jest dla mnie formą rehabilitacji, sportem i przełamywaniem słabości – powiedział otwierając Konwent, Waldemar Woźniak, pierwszy przeszkolony w projekcie licencjonowany pilot szybowcowy w niepełnosprawnością.

Podczas Konwentu odbyły się dwa panele dyskusyjne, które poprowadził kolejny znany dziennikarz, sprawozdawca i komentator sportowy z niepełnosprawnością Krzysztof Głombowicz. Pierwszy z paneli poświęcono szybownikom, a drugi paralotniarzom. W rozmowie dotyczącej szybowcowego modułu projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA wzięli udział: Sebastian Kawa, najbardziej utytułowany szybownik świata oraz dwaj inicjatorzy szkoleń szybowcowych i paralotniowych dla osób z niepełnosprawnością: Adam Czeladzki – wicemistrz Polski i dwukrotny wicemistrz Europy w szybownictwie, pierwszy w Polsce wykwalifikowany instruktor szybowcowy z niepełnosprawnością i Jędrzej Jaxa-Rożen, paralotniarz i pierwszy polski wyszkolony pilot szybowcowy z paraplegią (porażeniem dwukończynowym). To właśnie oni, 10 lat temu, przedstawili Fundacji PODAJ DALEJ swoją ideę i przekonali  ją do realizacji „skrzydlatego projektu”.

– Szczególne podziękowania należą się Zuzannie Janaszek-Maciaszek, prezesce Fundacji PODAJ DALEJ za jej ogromną wiarę w człowieka i jego możliwości – podkreślił Adam Czeladzki.

Z kolei Sebastian Kawa dodał, że bez „wędki” czyli wspierania finansowego projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA przez PFRON, osób z niepełnosprawnością nie byłoby stać na naukę i uprawianie szybownictwa – sportu, w którym piloci z niepełnosprawnością osiągają takie same lub wyższe rekordy, niż piloci sprawni.

Kolejny gość panelu, Dariusz Łukawski, szef wyszkolenia w projekcie ROZWIŃ SKRZYDŁA przyznał, że w Polsce nikt wcześniej nie szkolił osób z niepełnosprawnością na profesjonalnych pilotów szybowcowych i opowiedział jakie oprzyrządowanie należy wprowadzić w układzie sterowniczym, aby pilot z niepełnosprawnością mógł pilotować szybowiec.

W panelu szybowcowym wzięli udział także uczestnicy projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA: ppłk rez. pil. dr. inż. Tomasz Czerwiński, były pilot samolotów odrzutowych, pierwszy Dowódca Eskadry wykonującej loty na samolocie M-346 „Bielik” i dowódca zespołu akrobacyjnego „Biało-Czerwone Iskry”, Bartosz Mrozek – sportowiec i mówca motywacyjny oraz Krystyna Borkowska, specjalistka ds. dostępności i audiodeskrypcji oraz asystentka w projekcie ROZWIŃ SKRZYDŁA.

– Nie rozumiem komentarzy, że osoby z niepełnosprawnością nie powinny uprawiać sportów niebezpiecznych lub ekstremalnych. One mają takie same potrzeby („zastrzyków adrenaliny” też), jak osoby sprawne, tylko więcej trudności, aby takie sporty uprawiać. Kiedy opowiadam o szybownikach i paralotniarzach z niepełnosprawnością, często słyszę niedowierzanie: pewnie latają w tandemie, albo ktoś im pomaga te szybowce i paralotnie pilotować. Dlatego potrzebne są takie projekty ROZWIŃ SKRZYDŁA, aby pokazać, że i osoby z niepełnosprawnością mogą być samodzielnymi, w pełni profesjonalnymi pilotami – powiedziała podczas Konwentu Krystyna Borkowska.

Paralotniowy… „kosmetyk życia”

„(…) Michał na czworakach zsuwa się z fotela kierowcy i „przechodzi” na tył swojego vana. Wspina się na wysunięty z luku bagażowego elektryczny wózek inwalidzki. Z trudem wymawiając słowa pyta ze śmiechem, czy ktoś mu pomoże jeść, bo w przykurczonych dłoniach nie utrzyma łyżki… Kilka godzin później tymi samymi dłońmi steruje tańczącą w powietrzu paralotnią (…)” – to fragment historii jednego z uczestników projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA, Michała Woźniaka, paralotniarza z mózgowym porażeniem dziecięcym.

– Pewnego dnia, Paweł Trzęsowski powiedział mi, że trzeba przeegzaminować kilka osób, które szkolił – wspominał podczas panelu paralotniowego Leszek Mańkowski, egzaminator Urzędu Lotnictwa Cywilnego. – Pojechałem na startowisko, zobaczyłem Michała z jego spastycznymi ruchami mimowolnymi i … „wymiękłem”. Nie wierzyłem, że on w ogóle gdzieś poleci, a poleciał i zaświadczenie otrzymał. To jest tak nieprawdopodobne, że do tej pory chętnie oglądam zdjęcia z tego egzaminu, aby przypomnieć sobie swoje emocje.

Do konwentowego panelu paralotniowego organizatorzy wydarzenia zaprosili także: wspominanego Pawła Trzęsowskiego, instruktora paralotniowego, jedynego w Polsce szkoleniowca osób z niepełnosprawnościami, dla którego, jak sam przyznał: projekt ROZWIŃ SKRZYDŁA jest jedną z ważnych części jego życia; oraz uczestników projektu ROZWIŃ SKRZYDŁA: Anitę Sikorę i Piotra Małka oraz asystenta osób z niepełnosprawnością Dominika Banasia.

– Dzięki lataniu obudziłam się do nowego życia. Latanie jest dla mnie „kosmetykiem życia”, bo daje mi wolność, siłę i spokój – wspominała Anita Sikora, która na paralotniach zaczęła latać podczas leczenia choroby onkologicznej.

Nagrody „od serca” i skrzydlate premiery

Z okazji jubileuszu 10-lecia programu ROZWIŃ SKRZYDŁA, Fundacja przyznała statuetki Przyjaciela Fundacji osobom, które w szczególny sposób przyczyniły się do realizacji tego projektu, czyli: przedstawicielom Aeroklubu Stalowolskiego, partnera projektu (statuetki odebrali: Piotr Banaczyk, wiceprezes Zarządu Aeroklubu oraz Anna Duda, dyrektorka Aeroklubu) oraz instruktorzy: Paweł Trzęsowski i Dariusz Łukawski. Aby w szczególny sposób podziękować realizatorom projektu, własne nagrody wręczyli im niepełnosprawni uczestnicy programu.

Podczas Konwentu odbyła się także premiera filmu dokumentalnego w reżyserii Pawła Pachulskiego pt. „Kulawe ptaki. Na skrzydłach wolności” (obejrzyj tutaj: Kulawe ptaki – na skrzydłach wolności) oraz koncert barda Sławomira Pilarskiego (paralotniarza z niepełnosprawnością), z towarzyszeniem zespołu Raróg, którzy odśpiewali piosenkę pt. „Kulawe ptaki”, będącą oficjalnym hymnem szybowników i paralotniarzy z niepełnosprawnością (posłuchaj tutaj piosenki „Kulawe ptaki”, jeżeli chcesz dowiedzieć się skąd wzięła się ta nazwa).

Konwentowi towarzyszyła także wystawa plakatów z portretami Bohaterów jubileuszowej publikacji pt. „Skrzydlata Generacja” przygotowanej przez zespół: Magdalena Gajda (koncepcja i teksty), Agnieszka Chojnacka (projekt graficzny i skład) oraz Marika Sypniewska (zdjęcia). W publikacji znalazły się nie tylko historie Bohaterów wystawy (dostępne także na: www.genniezaleznosci.pl), ale także wiele ciekawostek o szybownictwie i paralotniarstwie oraz wskazówki dla osób z niepełnosprawnością w jaki sposób mogą wziąć udział w projekcie ROZWIŃ SKRZYDŁA.

Partnerem wydarzenia: I Ogólnopolski Konwent Szybowników i Paralotniarzy z Niepełnosprawnością było Centrum Kultury i Sztuki – Dom Kultury Oskard, a Darczyńcą wydarzenia: Fundacja Polskich Portów Lotniczych.