"Najsłynniejsze pojedynki powietrzne" część 2 – Wtorkowy seans w Kinie Lotnik MLP

Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie serdecznie zaprasza w dniu 6.08.2019 r. o godz. 11:00 i 16:30 na bezpłatną projekcję filmu pt. "Najsłynniejsze pojedynki powietrzne" część 2.

"Najsłynniejsze pojedynki powietrzne" – w tym dwuodcinkowym dokumencie można prześledzić przebieg najsłynniejszych pojedynków powietrznych w historii lotnictwa z okresu drugiej wojny światowej, wojny koreańskiej i wojny w Wietnamie, zobaczymy odwagę i kunszt pilotów w walce twarzą w twarz z przeważającym przeciwnikiem.

Druga wojna światowa, wojna w Korei, Wietnamie i nad Zatoką Perską – w tych konfliktach doszło do niezliczonych walk powietrznych, w których ścierały się ze sobą największe asy lotnictwa. Jedną z wielu takich walk była Bitwa na Łuku Kurskim – rozegrana pomiędzy siłami niemieckimi a radzieckimi na froncie wschodnim podczas II wojny światowej niedaleko miasta Kursk między 5 lipca a 23 sierpnia 1943 roku. Niemiecka ofensywa otrzymała kryptonim „Cytadela”.

Na tygodnie przed operacją „Cytadela” lotnictwo radzieckie przeprowadzało naloty nocne na szlaki komunikacyjne, głównie linie kolejowe na okupowanych terenach. Naloty te wykonywały głównie średnie bombowce Ił-4 i dostarczone od Amerykanów B-25 Mitchell. Na przykład 3 maja 1943 roku 100 bombowców zbombardowało Mińsk, a później Homel, Briańsk i Orszę. Naloty tego rodzaju przeprowadzano jednocześnie z działaniami partyzantów także atakującymi linie kolejowe. Między 6 a 8 maja radzieckie lotnictwo przeprowadziło naloty na 17 lotnisk w obszarze operacyjnym pięciu frontów Armii Czerwonej (głównie Frontu Centralnego i Woroneskiego). Naloty te wykonano za pomocą 112 bombowców, 156 „Szturmowików” i 166 myśliwców z sześciu armii lotniczych, głównie 16. i 2. Armii Lotniczej. Naloty tego typu kontynuowano przez dalsze dwa miesiące.

5 lipca rankiem na południowym odcinku wybrzuszenia kurskiego siły 2. i 17. Armii Lotniczej, liczące 132 „Szturmowiki” i 285 myśliwców, ruszyły do ataku na lotniska VIII Korpusu Lotniczego położone w rejonie Charkowa. Ich zadaniem było zniszczenie niemieckich samolotów zanim wystartują one do uderzenia na pozycje Frontu Woroneskiego. Samoloty 2. Armii Lotniczej startowały z lotnisk w rejonie Kurska i Obojania, a 17. Armii Lotniczej w rejonie Kupiańska. Znajdujący się w Charkowie radar „Freya” wykrył zbliżające się radzieckie samoloty. Niemcy natychmiast poderwali w powietrze myśliwce. Podczas zaciekłych walk powietrznych Luftwaffe zestrzeliła, według własnych szacunków, 120 radzieckich maszyn. Na północy tego dnia Luftwaffe zestrzeliła, też według własnych szacunków, 115 radzieckich samolotów. Kontratak niemieckich myśliwców w rannym ataku 5 lipca uniemożliwił radzieckiemu lotnictwu myśliwskiemu prowadzenie skutecznych działań obronnych i osłonę oddziałów lądowych w pierwszych dniach bitwy, w szczególności na odcinku 6. Gwardyjskiej Armii broniącej się na południowym skrzydle Łuku Kurskiego. Ataki Iłów-2 i Pe-2 na siły niemieckie w początkowych dniach bitwy bez osłony myśliwskiej i w małych grupach okazały się mało skuteczne.

Gen. Chudiakow, szef sztabu marsz. Nowikowa, rozkazał w takiej sytuacji „Szturmowikom” latać w większych formacjach, co ułatwiało ich eskortowanie przez myśliwce. „Szturmowikom” nakazał wykonywać ataki z lotu nurkowego z pułapu 1000 m pod kątem 30–40° i wystrzeliwanie rakiet lub zrzucanie bomb w odległości 200–300 m od celu. Następnie miały wykonać kolejne przeloty przy jednoczesnym ostrzeliwaniu celu z działek i karabinów maszynowych. 8 lipca gen. Chudiakow meldował o zwiększonej skuteczności ataków „Szturmowików” dzięki zastosowaniu jego taktyki. Od 7 lipca walcząca na północy 16. Armia Lotnicza otrząsnęła się po początkowych stratach i zaczęła zadawać Luftwaffe poważne ciosy. Niemcy, pomimo że w ograniczonych rejonach wciąż mieli przewagę w powietrzu, nie byli w stanie jej utrzymać na dalszą metę. Pod koniec ofensywy na północy panowanie w powietrzu przeszło całkowicie w ręce lotnictwa radzieckiego. Na południowym skrzydle wybrzuszenia kurskiego sytuacja wyglądała identycznie. Do 11 lipca Luftwaffe była w stanie wspierać tylko II Korpus Pancerny SS w jego natarciu na Prochorowkę. Po raz pierwszy w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej lotnictwo radzieckie odzyskało kontrolę nad własnym niebem i uzyskało przewagę nad Luftwaffe, którą utrzymało aż do końca wojny.