O statkach powietrznych o napędach hybrydowych podczas 44. Spotkania Panelowego NATO AVT

W dniach 7-9 października 2019 r. w Trondheim w Norwegii, w ramach 44. Spotkania Panelowego NATO AVT (Panel Busines Week NATO AVT), odbyło się sympozjum naukowe pt. „Hybrid/Electric Aero-Propulsion Systems for Military Applications”. Sympozjum miało pokazać docelowym użytkownikom – operatorom z państw NATO, potencjalne możliwości statków powietrznych o napędach hybrydowych oraz zbliżyć ze sobą międzynarodowe grono naukowców i inżynierów z interesariuszami w wyżej wymienionym temacie. W obradach uczestniczyli przedstawiciele ŁUKASIEWICZ – Instytutu Lotnictwa: dr inż. Borys Łukasik oraz mgr inż. Anna Mazur.

Prezentacje uczestników sympozjum wykazywały, że hybrydowe układy napędowe mają ogromny potencjał do spełniania wymagań misji wojskowych, których obecnie nie mogą do końca spełnić konwencjonalne układy napędowe. Uczestnicy mieli także okazję zapoznać się z aspektami technicznymi, które należy wziąć pod uwagę, dążąc do stworzenia skutecznych i wydajnych statków powietrznych NATO korzystających z tych innowacyjnych technologii.

Sympozjum składało się z 10 sesji – ośmiu sesji tematycznych, jednej panelowej oraz sesji podsumowującej.

Sesja podsumowująca składała się z prezentacji ewaluatora technicznego oceniającego sympozjum dla rady NATO S&T oraz z panelu dyskusyjnego, na którym przewodniczący grupy zadaniowej AVT-RTG-310 – dr inż. Borys Łukasik z ŁUKASIEWICZ – Instytutu Lotnictwa i Mike Benzakein z Ohio State University – ocenili przydatność sympozjum pod kątem wkładu do działalności grupy AVT-RTG-310 „Hybrid/Electric Aircraft Design and Standards for Research and Technology (HEADSTART)”.

Sesje podczas sympozjum dotyczyły, m.in. tematów:
•  Hybrid/Electric Research,
•  Systems and Architecture,
•  Aircraft Conceptual Design,
•  Integrated Power-trains,
•  Integrated Vehicle Design.

Główne przemówienia wygłosili:
•  Brigadier General Christian Leitges z German Air Force Headquarters,
•  Dr John Cavolowsky z NASA Aeronautics Research Mission Directorate (ARMD).

Oprócz dr. inż. Borysa Łukasika, ŁUKASIEWICZ – Instytut Lotnictwa reprezentowała również mgr inż. Anna Mazur, która podczas konferencji wygłosiła 3 prezentacje pt.:
•  Photovoltaic-Battery Power Supply System of Multi-Sensor Platform On-Board UAV,
•  Fuel Cell Galley System for Combined Heat and Power Generation on Commercial Aircraft,
•  Energy Distribution in Fuel Cell Hybrid Energy Systems for Unmanned Aircraft Vehicles.

Ostatniego dnia sympozjum została zorganizowana wycieczka techniczna do Rolls-Royce Electric Norway, który jest głównym ośrodkiem, gdzie testowane są komponenty elektryczne do napędów hybrydowych dla zastosowań marynistycznych i lotniczych.