Zdarzyło się dzisiaj: „Niewielkie rozmiary lotniska spowodowały, że samolot wytoczył się poza pas..."

10 lat temu, 15 maja 2010 r., na lotnisku Bielsko Aleksandrowice doszło do wypadku samolotu Socata TB-20 Trynidad (znaki rejestracyjne SP-FCV). W wyniku tego zdarzenia statek powietrzny został w poważnym stopniu uszkodzony, jego załoga jednak nie odniosła obrażeń.

W raporcie 415/10 czytamy:

W dniu 15 maja 2010 r. pilot samolotowy turystyczny lat 59, wykonał przelot VFR prywatnym samolotem Socata TB-20 Trinidad o znakach rozpoznawczych SP-FCV, z lotniska Pobiednik Wielki (EPKP) na lotnisko Bielsko-Aleksandrowice (EPBA). Na pokładzie samolotu oprócz pilota znajdował się pasażer, znajomy pilota. Pilot wykonał standardowy przegląd przedlotowy, a po uruchomieniu silnika podgrzał go i wykonał próbę. Wszystkie te czynności wykazały, że samolot był sprawny do lotu.

Po wykonaniu 10 kręgów treningowych w EPKP pilot zdecydował się na przelot do EPBA. Lot przebiegał normalnie, więc zbliżając się do Bielska pilot przeszedł na częstotliwość lotniska EPBA i podjął próbę wywołania portu, ale nikt nie odpowiadał. W tych okolicznościach pilot z wysokości kręgu samodzielnie ocenił siłę i kierunek wiatru i wybrał pas do lądowania. Podczas dobiegu i kołowania pilot spostrzegł, że podłoże pasa lądowania jest podmokłe i „bardziej miękkie niż w Pobiedniku”. Po godzinnej przerwie pilot zdecydował o wykonaniu powrotnego lotu na lotnisko EPKP. Ponieważ stan nawierzchni trawiastej budził poważne wątpliwości pilot przed startem dokonał inspekcji pasa startu 09 na odcinku 200–300 metrów od zachodniej strony lotniska.

Po inspekcji pilot ocenił, że nawierzchnia lotniska nadaje się do startu, a najodpowiedniejszym do tego celu będzie pas 09. Po zakołowaniu na próg pasa 09 pilot ustawił klapy w położenie startowe, zwiększył moc silnika do startowej i rozpoczął rozbieg. Samolot rozpędzał się wolniej niż oczekiwał. Pilot wykonał rotację przy mniejszej prędkości niż zalecana. W efekcie tego działania samolot oderwał się na chwilę od ziemi, po czym z powrotem opadł na pas. Mimo tego pilot dalej kontynuował rozbieg, sukcesywnie zwiększając kąt natarcia.


Skutkowało to tym, że samolot ponownie oderwał się od ziemi i powtórnie opadł na pas zahaczając ogonem o trawiastą nawierzchnię lotniska. Dopiero wtedy pilot zdecydował o przerwaniu startu i rozpoczął awaryjne hamowanie. Znaczna prędkość i niewielkie rozmiary lotniska spowodowały, że samolot wytoczył się poza pas, przerywając ogrodzenie siatkowe otaczające lotnisko od wschodu i wpadł do rowu. Samolot został poważnie uszkodzony. Wypadek miał miejsce o godzinie 18.32 LMT.
Pilot oraz pasażer nie odnieśli jakichkolwiek obrażeń i opuścili samolot o własnych siłach.

Ustalenia komisji:

• Pilot posiadał ważną licencję pilota samolotowego turystycznego, ważne KWT oraz KTP.
• Pilot posiadał ważne badania lotniczo-lekarskie, ale badanie audiometryczne było przeterminowane.
• Lot miał charakter prywatny.
• Samolot do chwili wypadku był sprawny technicznie i miał ważne poświadczenie zdatności do lotu.
• Podczas godzinnego pobytu na lotnisku EPBA pilot nie podjął starań, aby uzyskać szczegółową informację o stanie nawierzchni lotniska u pracowników aeroklubu.
• Pilot niewłaściwie ocenił przydatność do startu pasa 09, zwłaszcza w jego środkowej, najniżej położonej części.
• Pilot wykonywał start z bocznym wiatrem, a rotację samolotu wykonał przy zbyt małej prędkości.
• W wyniku wypadku pilot oraz osoba towarzysząca nie odnieśli jakichkolwiek obrażeń, ale samolot został poważnie uszkodzony.

Przyczyny wypadku:

• Niewłaściwa ocena przydatności pasa trawiastego 09 do startu.
• Start z bocznym wiatrem i rozpoczęcie rotacji samolotu przed osiągnięciem odpowiedniej prędkości na rozbiegu.
• Zbyt późna decyzja o przerwaniu startu.

Zalecenia profilaktyczne
 
Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych nie zaproponowała zaleceń profilaktycznych.

Pełny raport końcowy nr 415/10 wraz z wnioskami i zaleceniami Komisji dostępny jest na stronie bezpieczeństwo.dlapilota.pl

Na portalu bezpieczeństwo.dlapilota.pl codziennie publikujemy zestawienie zdarzeń z danego dnia z lat ubiegłych. Publikacje w zamierzeniach mają służyć jako narzędzie szkoleniowe i mają pomóc pilotom unikać błędów popełnianych przez innych. Zapraszamy do lektury.