Statystyka: Wypadki spowodowane wpadnięciem w korkociąg
Bezpieczną do wykonywania lotu jest prędkość, która nie jest w stanie spowodować uszkodzenia, czy też zniszczenia konstrukcji płatowca i na tyle wystarczająca, aby sprawiła, iż samolot może latać i być sterowny. Zdarza się czasem, że celowo lub „niespodziewanie”, nieodpowiednie „zabezpieczenie” prędkości staje się przyczyną korkociągu. Niekiedy ten korkociąg może być przyczyną katastrofy…
Dla przypomnienia
Wyróżniamy dwa rodzaje klasyfikacji korkociągu. Pierwsza to klasyfikacja określająca to, czy owa figura została wprowadzona umyślnie bądź nieumyślnie czyli zamierzona i niezamierzona. Spotykamy także podział na korkociąg stromy oraz płaski.
Korkociąg niezamierzony jest bardzo niebezpieczny, szczególnie na małych wysokościach. Następuje w skutek tzw. przeciągnięcia, czyli zmniejszenia prędkości samolotu do tego stopnia, że skrzydła częściowo lub całkowicie tracą możliwość wytwarzania na tyle silnej siły nośnej, aby samolot mógł unosić się w powietrzu.
Korkociąg zamierzony to figura akrobacyjna. Planuje się określoną liczbę obrotów, oraz kierunek wyjścia z niego. Doprowadza się do niego przeciągając samolot i działając sterem kierunku w odpowiednią stronę w zależności od kierunku, w którym chcemy aby samolot się obracał.
Pamiętajmy więc o odpowiednim przygotowaniu do lotu, zapoznaniu się z instrukcją użytkowania w locie i przestrzeganiu jej zaleceń podczas wykonywania operacji. Przewidywanie, to cecha, która podczas lotu jest elementem niezbędnym. Do ustalania naszej prędkości uwzględnić musimy nie tylko wskazania prędkościomierza ale także prędkość i kierunek wiatru, konfigurację statku powietrznego, to czy znajdujemy się w danym momencie w locie poziomym, czy w zakręcie, oblodzenie, wyważenie, a nawet stopień zabrudzenia skrzydeł.
PKBWL
Podczas badania, Komisja Badania Wypadków Lotniczych zawsze stara się szukać przyczyn i okoliczności sprzyjających wystąpieniu określonego zdarzenia. Na ich podstawie formułuje wnioski i w niektórych przypadkach zalecenia profilaktyczne. Zalecenia, są jedynie sugestią i wskazaniem obszaru złego funkcjonowania systemu. W wypadkach spowodowanych korkociągiem na podstawie przeprowadzonych badań PKBWL wydała między innymi następujące zalecenia:
- Podczas zatwierdzania Instrukcji Użytkowania w Locie i Obsługi Technicznej – szczególnie statków powietrznych, które zostały zbudowane jako konstrukcje amatorskie, Urząd Lotnictwa Cywilnego powinien, w ramach pełnionego nadzoru, zwracać szczególną uwagę na zgodność zapisów w Instrukcji Użytkowania w Locie i Obsługi Technicznej z Książką Ultralekkiego Statku Powietrznego oraz rzeczywistym wyposażeniem statku powietrznego.
- Rozważenie wprowadzenie w samolotach ultralekkich wymogu instalowania systemu ostrzegającego przed przeciągnięciem, jeżeli podczas prób w locie zostanie stwierdzone, że samolot nie daje wyraźnych sygnałów o zbliżaniu się do prędkości przeciągnięcia.
- Wprowadzenie wymogu umieszczania w instrukcjach użytkowania w locie samolotów ultralekkich, których zachowanie się w korkociągu nie było przedmiotem prób w locie lub próby w locie nie potwierdziły możliwości prawidłowego wyprowadzania z korkociągu, ostrzeżenia o treści: „WYPROWADZANIE TEGO SAMOLOTU Z KORKOCIĄGU NIE ZOSTAŁO PRZEBADANE, CO MOŻE SKUTKOWAĆ BRAKIEM MOŻLIWOŚCI WYPROWADZENIA Z TEJ FAZY LOTU. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SKUTKI WPROWADZENIA SAMOLOTU W KORKOCIĄG PONOSI PILOT”.
- Wprowadzenie do programu szkolenia Aeroklubu Polskiego następującego wpisu: Decyzje o dopuszczeniu do wykonywania lotów laszujących na szybowcach typu „Pirat” podejmuje szef wyszkolenia po dokonaniu szczegółowej analizy postępów szkolenia ucznia-pilota.
- Komisja przypomina użytkownikom statków powietrznych wytwarzanych w oparciu o znacznie mniej wymagające przepisy budowy oraz wyposażonym w niecertyfikowane silniki, że wykonywanie lotów na minimalnej dopuszczalnej wysokości nad terenem wynoszącej 150 m jest związane z dużym ryzykiem i w związku z tym zaleca latanie na wysokościach umożliwiających wykonanie bezpiecznego lądowania awaryjnego w sposób opisany w IUwL danego statku powietrznego.
- Omówienie okoliczności wystąpienia poszczególnych wypadków, czy też incydentów lotniczych we wszystkich jednostkach szkolenia.
- W czasie szkoleń teoretycznych i praktycznych personelu latającego eksponowanie zagrożenia bezpieczeństwa lotów związanego z wykonywaniem lotów z małą prędkością, szczególnie w czasie wykonywania startu i manewrów na małej wysokości.
- W trakcie szkolenia doskonalącego przed każdym sezonem lotniczym zwrócenie szczególnej uwagi pilotów oraz uczniów pilotów szybowców na wybór odpowiedniej taktyki przelotowej i czynniki mogące mieć wpływ na pogorszenie się własności aerodynamicznych szybowców.
- Zwiększenie nadzoru nad Aeroklubami regionalnymi w zakresie stosowania przepisów w trakcie szkolenia lotniczego.
- Dokładną analizę protokołów prób w locie przez specjalistów Inspekcji Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych.
- W trakcie prowadzenia kursów teoretycznych, szkoleń metodycznych i konferencji bezpieczeństwa lotów zwrócenie szczególnej uwagi na zagrożenia wynikające z opóźnionego (poniżej wysokości krytycznej) podejmowania decyzji o lądowaniu w terenie przygodnym.
- Przyjęcie od pilota egzaminu teoretycznego ze znajomości zasad wykonywania lotów termicznych i obowiązujących w tym zakresie przepisów lotniczych.
- Opracowanie indywidualnych planów wznowienia nawyków i sprawdzenia umiejętności pilotażowych.
Zachęcamy także do zapoznania się z poniższymi raportami i uchwałami Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych:
Wejście w korkociąg i upadek na ziemię szybowca SZD-9 Bocian SP-2804 784/11
Śmiertelny wypadek pilota samolotu ultralekkiego Dedal KB SP-SZKB po wpadnięciu w korkociąg i zderzeniu z ziemią 930/10
Śmiertelny wypadek spowodowany wpadnięciem w korkociąg po starcie szybowca SZD-30 Pirat SP-2516 293/07
Wpadnięcie w korkociąg i zderzenie z ziemią samolotu ZLIN 526 AFS SP-CSY 218/08
Śmiertelny upadek szybowca SZD-50-3 Puchacz w wyniku wpadnięcia w korkociąg 79/03
Uchwała dot, śmiertelnego wypadku samolotu ultralekkiego TL 2000 Sting Carbon RG SP-SHIP 302/09
Komentarze