Rozmowa z Krzysztofem Krystowskim o Laboratorium Aerodynamiki Przepływów Turbinowych

Nowoczesne laboratorium do testowania silników lotniczych ma powstać w podwarszawskiej Zielonce. Pomysłodawcą projektu jest włoska Grupa Avio - licząca się na świecie firma produkująca elementy silników lotniczych – przy współpracy z Politechniką Warszawską, Wojskową Akademią Techniczną, Wojskowymi Zakładami Lotniczymi oraz polskimi firmami z branży lotniczej. Laboratorium ma zostać wyposażone w unikatową komorę badawczą -rodzaj tunelu aerodynamicznego o ogromnej mocy.

Umowę o dofinansowaniu projektu laboratorium podpisali w Warszawie, razem z minister Barbarą Kudrycką: prezes Avio Polska (spółki córki włoskiej firmy Avio), będący przewodniczącym Rady konsorcjum naukowo-przemysłowego Polonia Aero Krzysztof Krystowski, rektor Politechniki Warszawskiej prof. Włodzimierz Kurnik, rektor Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie gen. bryg. prof. Zygmunt Mierczyk oraz prezes Zarządu Wojskowych Zakładów Lotniczych (PZL) nr 4 w Warszawie Jan Piotrowski."Polska zaczyna specjalizować się w badaniach nad silnikami lotniczymi" -zwróciła uwagę minister Kudrycka na czwartkowej konferencji prasowej, zorganizowanej w związku z podpisaniem umowy.

Tunel będzie mógł wytworzyć "wiatr", zdolny do przemieszczania 80 metrów sześciennych powietrza na sekundę. "To oznacza, że aparatura ta byłaby w stanie w ciągu sekundy zrobić próżnię w kawalerce o powierzchni 32 metrów kwadratowych" - czytamy w komunikacie na stronie internetowej ministerstwa nauki.

W nowym laboratorium można będzie testować turbiny silników lotniczych dowolnej wielkości - od „małych” silników odrzutowych do potężnych napędów, np: Airbus A380 i Boeing 747 (Jumbo Jet). Zakończenie budowy laboratorium, na które z funduszy unijnych przeznaczono 165 milionów złotych, planowane jest na koniec 2012 roku.

O szczegóły dotyczące Laboratorium Aerodynamiki Przepływów Turbinowych, pytamy Krzysztofa Krystowskiego, prezesa Avio Polska i jednocześnie przewodniczącego Rady konsorcjum naukowo-przemysłowego Polonia Aero.

Paweł Kralewski: O jakich korzyściach możemy mówić w kontekście innowacyjności Polski na tle Europy i Świata?
Krzysztof Krystowski: Laboratorium będzie najnowocześniejszym obiektem tego typu na świecie. Poprzez połączenie wiedzy i doświadczenia polskich naukowców z polskim i światowym przemysłem lotniczym na pewno pokażemy środowisku międzynarodowemu potencjał Polski w zakresie badań przemysłowych i prac rozwojowych w dziedzinie lotnictwa. Laboratorium stanowić będzie także nową bazę infrastrukturalną do pozyskiwania zarówno grantów europejskich jak i zleceń przemysłowych w swojej dziedzinie.

PK: Grupa AVIO jest pomysłodawcą projektu. Co zadecydowało, że Laboratorium ma powstać w Polsce?
KK: Wpływ na ulokowanie inwestycji na terenie Polski miało kilka czynników. Na pewno można zaliczyć do nich doskonałych specjalistów z dziedziny lotnictwa, którzy stanowią potencjał kadrowy dla naszej inwestycji. Wiąże się to z wysoką jakością polskich uczelni, która również miała wpływ na wybór lokalizacji Laboratorium. Równie ważnym czynnikiem była możliwość pozyskania wsparcia finansowego ze środków Unii Europejskiej poprzez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

PK: Jak rolę widzi Pan dla każdej ze stowarzyszonych spółek i organizacji?
KK: Grupa Avio – światowy lider w produkcji modułów napędów lotniczych (w tym turbiny niskiego ciśnienia) – jest pomysłodawcą projektu. Była ona również odpowiedzialna za opracowanie modelu i projektu laboratorium we współpracy z amerykańską firmą ASE. Udział Politechniki Warszawskiej i Wojskowej Akademii Technicznej wynika z możliwości ustanowienia współpracy badawczej, a także edukacyjnej opartej o najnowocześniejszą infrastrukturę wykorzystywaną do prowadzenia najbardziej zaawansowanych badań w dziedzinie aerodynamiki przepływów turbinowych.

PK: Docelowo, na terenie Polski mają powstać trzy nowoczesne laboratoria lotnicze. Czy znana jest już ich dokładna lokalizacja i jakim celom będą one służyć?
KK: Na początku chciałbym sprostować - rzeczywiście powstaną w Polsce 3 laboratoria lotnicze, jednak nie wszystkie będą budowane przez firmę AVIO. Dwa mniejsze laboratoria powstaną na terenie uczelni wchodzących w skład konsorcjum naukowo-przemysłowego – Wojskowej Akademii Technicznej i Politechniki Warszawskiej.

PK: Jaki udział w działalności Laboratorium mają usługi dla sektora wojskowego i jakie dla linii lotniczych?
KK: Działalność Laboratorium będzie polegać przede wszystkim na testach prototypów turbin silników lotniczych i nowych technologii. Nie będziemy pracować bezpośrednio ani na rzecz sektora wojskowego ani linii lotniczych.

PK: Konsorcjum ma powstać w oparciu o 165 milionowe wsparcie ze środków unijnych. Jaki jest to orientacyjny procent całkowitych kosztów?
KK: Trudno to w tej chwili oszacować, ponieważ pewne inwestycje już zostały poczynione, a niektóre koszty pojawią się na pewno w trakcie budowy Laboratorium. Dokładne dane będziemy mogli udostępnić po zakończeniu projektu.

PK: Ile osób będzie zatrudniało laboratorium?
KK: Szacujemy, że zatrudnienie będzie wynosić około 30 osób.

PK: Kto jest autorem projektu technicznego laboratorium?
KK: Projekt techniczny został przygotowany przez amerykańską firmę ASE.

PK: Jakiego rodzaju testy będą wykonywane w laboratorium które Planuje Pan zbudować w Zielonce?
KK: W Laboratorium będą testowane prototypy turbin lotniczych (tzw. demonstratorów) silników różnej wielkości – od małych (~ 20 Klb ciągu), przez średnie (~ 40 Klb ciągu) po największe (~ 80 ÷ 115 Klb ciągu).

PK: Która Polska elektrownia będzie w stanie dostarczyć potrzebna - liczoną w megawatach - dostateczna ilość energii?
KK: Laboratorium będzie zlokalizowane pod Warszawą i z zakładami energetycznymi z tego regionu były prowadzone rozmowy dotyczące dostawy energii.

PK: General Electric, Snecma, Pratt&Whitney? Testów dla którego z producentów, możemy spodziewać się najwięcej?
KK: Laboratorium będzie mogło przeprowadzać testy prototypów turbin silników różnej wielkości i będzie pod tym względem najbardziej elastyczną jednostką na świecie. Pragnę podkreślić, że celem funkcjonowania laboratorium będzie badanie nowych technologii, które dopiero w przyszłości zmienią się w gotowy produkt. Z pewnością wszystkie wymienione przez Pana firmy będą docelowo korzystać z rozwiązań opracowanych w Laboratorium.

PK: Dziękuje za rozmowę i życzę sukcesów!
KK: Dziękuję.

O firmie AvioPolska
AvioPolska Sp. z o.o. jest częścią międzynarodowej grupy przemysłowej AVIO będącej liderem w branży lotniczej. Zakład rozpoczął funkcjonowanie w 2001 roku w Bielsku-Białej jako część FiatAvio Polska, a od 2003 roku Grupa Avio – w tym AvioPolska – stała się niezależna od Fiata.
AvioPolska koncentruje się na działalności produkcyjnej realizowanej w Centrum Produkcyjnym oraz działalności badawczo-rozwojowej realizowanej w ramach własnego Centrum Badawczo-Rozwojowego. W 2006 roku w Warszawie otwarto również biuro sprzedaży i marketingu.

W Centrum Produkcyjnym w Bielsku Białej produkuje się łopatki rotorów i statorów turbin do silników lotniczych. Centrum wyposażone jest w wysokoprecyzyjne obrabiarki sterowane numerycznie, zautomatyzowane stanowiska do obróbki cieplnej i powierzchniowej, zautomatyzowaną linię do kontroli nieniszczących z użyciem penetrantów fluorescencyjnych F.P.I. oraz wysokiej jakości urządzenia do Kontroli Pomiarowej.

W Centrum Badawczo-Rozwojowym jest zatrudnionych ponad 70 inżynierów. Zakres prac wykonywanych przez Dział Projektowania obejmuje między innymi: analizy wytrzymałościowe elementów silników lotniczych (turbiny, przekładnie, korpusy, wały) w zakresie liniowym i nieliniowym, analizy zmęczeniowe, analizy dynamiczne, analizy przepływu ciepła, analizy i optymalizacja przepływu czynnika roboczego.

Czytaj więcej na stronie: www.aviopolska.pl