Projekt DART – spotkanie robocze. Wypełnij ankietę!

W dniu 24 czerwca 2016 r. w siedzibie Aeroklubu Polskiego odbyło się spotkanie robocze dotyczące projektu DART. Na spotkaniu obecni byli: Marcin Prusaczyk (Aeroklub Polski), Ryszard Szułakiewicz (Aeroklub Warszawski), Jarosław Szołtysek (Aeroklub Śląski), Paweł Kos (Aeroklub Nowy Targ), przedstawiciel Aeroklubu Krakowskiego oraz Anna Markowska (Aeroklub Polski).

Spotkanie robocze miało na celu wymianę informacji na temat technicznych, operacyjnych oraz formalno-prawnych możliwości wdrożenia projektu DART, ocenę zainteresowania Aeroklubów Regionalnych udziałem w tym projekcie, jak również wstępną analizę dostępnych zasobów i możliwości dzielenia się nimi (lotniska, samoloty, piloci). Poruszono także kwestie zasadności wyposażenia lotnisk w nowe technologie satelitarne, tj.: GNSS oraz AFIS. Podczas spotkania doszło do ciekawej wymiany opinii oraz doświadczeń w zakresie świadczenia usług transportu lotniczego.

Uczestnicy spotkania starali się odpowiedzieć na pytania:

Jaki jest potencjał usługi transportu małymi samolotami (co będzie generowało rozwój – podaż czy popyt)?

Jak się okazało, obecni na spotkaniu przedstawiciele aeroklubów potwierdzili, że jest coraz więcej zapytań dotyczących szybkich przewozów małymi samolotami. Jak do tej pory aerokluby odmawiają i nie decydują się na taką działalność z powodu braku uprawnień. Usystematyzowanie procedur pozwoliłoby na rozwój komercyjnej działalności aeroklubów w tym zakresie.

Ryszard Szułakiewicz zaznaczył, że projekt DART jest z pewnością przyszłościowym rozwiązaniem. Niemniej jednak będzie generował dodatkowe koszty procedur niezbędnych do funkcjonowania, których aerokluby mogą nie być w stanie spełnić. Obecnie dużo aeroklubów działa na granicy płynności finansowej. Dlatego dla wdrożenia projektu DART niezbędne jest pozyskanie dodatkowych środków, np.: unijnych lub znalezienie inwestora.

Obecny na spotkaniu Jarosław Szołtysek potwierdził, że na Śląsku jest potencjał i szansa rozwoju transportu małymi samolotami. Jednak te szanse nie do końca dotyczą prywatnych właścicieli samolotów a raczej firm, które mają samoloty do własnych celów biznesowych. W tej chwili same nie wykorzystują tych samolotów w wystarczającym zakresie i podnajmują je nieformalnie. Gdyby udostępnić im rozwiązanie prawne, które proponuje projekt DART, a którego dzisiaj nie ma, pozwoliłoby to wygenerować większe wykorzystanie tych samolotów.

Zdaniem Pana Szułakiewicza, jedyną możliwością rozwoju transportu małymi samolotami przy użyciu zasobów aeroklubowych jest stworzenie lub znalezienie organizacji, która zdecyduje się na zainwestowanie w ten projekt dużych nakładów finansowych przede wszystkim na zakup samolotów, których brakuje w aeroklubach. Wówczas AR udostępniłyby pilotów i zadbały o sprzęt. Przy takiej konfiguracji ta koncepcja jest możliwa do zrealizowania. Firma taka miałaby nadzorować wszystkie procedury a AR stałyby się wykonawcami programu.

Marcin Prusaczyk wskazał na możliwość wykorzystania programów unijnych, w szczególności przeznaczonych na rozwój Polski wschodniej. Środki unijne są coraz częściej wykorzystywane na programy powiązań regionalnych i tutaj jest szansa dla projektu DART, który zakłada współpracę wielu podmiotów na terenie całego kraju. Innym rozwiązaniem jest znalezienie prywatnego inwestora, jednak w takim przypadku konieczne jest potwierdzenie warunków ekonomicznych projektu DART.

Według Ryszarda Szułakiewicza proponowane przewozy powinny odbywać się na zakupionych samolotach dla około 10 pasażerów, np.: Cessna 208. Wprawdzie takie samoloty są droższe w eksploatacji, ale wożą szybciej, latają wyżej itp. Zwrócono także uwagę na coraz większe zainteresowanie śmigłowcami w obsłudze biznesowego ruchu lotniczego w Polsce.

WNIOSEK: znalezienie inwestora lub pozyskanie środków unijnych na rozwój transportu małymi samolotami w Polsce

WNIOSEK: Trzeba stworzyć wspólną markę i wspólnie ją promować.

Jakie są szanse i problemy dotyczące wykorzystania rozproszonych zasobów aeroklubowych – samoloty na lotniskach aeroklubowych, piloci?

Wszyscy uczestnicy spotkania zgodzi się, że zasoby aeroklubów w postaci dostępnych pilotów są do zrealizowania. I jest to element najłatwiejszy do spełnienia. Co do dostępności samolotów potencjalnie wykorzystywanych do projektu DART zdania były podzielone.

Trudność w dostępie do aeroklubowych samolotów wynika z faktu, że statki są na bieżąco wykorzystywane są w szkoleniach. Jednak w tej sprawie pojawił się kontrargument mówiący o możliwości pogodzenia wykorzystania szkoleniowe z przewozem pasażerskim.

Pojawia się więc potencjalny problem dotyczący zapewnienia gwarantowanej dostępności do sprzętu aeroklubowego. Dodatkowo obserwuje się niechęć stałego użyczania samolotów przez właścicieli. Ci, którzy użyczają, kierują się głównie potrzebą obniżenia kosztów, np.. hangarowania. Rozwiązaniem jest tutaj wykorzystanie kilku samolotów zapewniających rezerwę.

Marcin Prusaczyk podkreślił, że rola aeroklubu to nie tylko udostępnienie własnych samolotów, ale również umożliwienie dostępu do samolotów innych właścicieli na lotniskach aeroklubowych, jak również zagospodarowanie lotnisk, których aerokluby są głównymi użytkownikami. Aerokluby powinny stać się głównymi przedstawicielami systemu DART na danym lotnisku.

Zwrócono także uwagę na zapewnienie odpowiedniego ubezpieczenia dla takich przewozów. Ze względu na kwestie ryzyka, działalność przewozowa najlepiej powinna odbywać się w odrębnym podmiocie poza aeroklubem, aby nie narażać jego majątku.

WNIOSEK: działalność przewozowa powinna być prowadzona poza AR, w wyodrębnionych podmiotach.

Jakie są zagrożenia rozwoju małymi samolotami w Polsce?

Ryszard Szułakiewicz zwrócił uwagę na fakt, iż obserwuje się coraz mniejsze zainteresowanie lotami z powodu coraz lepszych dróg w Polsce i wyboru tradycyjnego, lądowego transportu. Do tego ważnym elementem jest również zmienność warunków atmosferycznych warunkujących odbycie lotu i co za tym idzie brak pewności wykonania wcześniej zaplanowanego lotu.

W tej kwestii zgodził się również Jarosław Szołtysek. Należy być świadomym, że transport małymi samolotami jest usługą uzależnioną od warunków meteorologicznych i ich zmienności. Jednocześnie wskazał na możliwość wykonywania lotów również w okresie zimowym, ze względu na coraz lżejsze zimy. Należałoby zapewnić standardy lotnisk spełniające minimum dostępności.

GNSS

Uczestnicy spotkania roboczego byli zgodni, że procedury związane z GNSS zwiększyłyby bezpieczeństwo działalności lotniczej wykorzystującej małe samoloty. Stwierdzono, że wcześniej czy później te procedury będą wprowadzone na małych lotniskach.

Choć procedury GNSS nie są niezbędne do latania rekreacyjnego czy sportowego, to już przy działalności przewozowej powinny być dostępne. Mogłoby być także wykorzystane w programach szkoleniowych.

Problemem może okazać się fakt, iż Aerokluby Regionalne dysponują samolotami, które najczęściej nie posiadają odbiorników GNSS. Konieczne byłoby wiec ich doposażenie.

AFIS

Uczestnicy spotkania potwierdzili, iż system AFIS jest potrzebny na lotniskach. Niemniej jednak zwrócili uwagę na problemy formalno-prawne związane z uzyskaniem odpowiednich uprawnień.

Plusy planowanego systemu transportu małymi samolotami:
– przejrzystość i nieskomplikowany system działania podobny do koncepcji UBERA
– dla pasażerów – zaoszczędzenie czasu
– dostępność statków
– wykorzystanie potencjału ekonomicznego aeroklubów
– wyposażenie lotnisk w nowe technologie satelitarne

Minusy planowanego systemu transportu małymi samolotami:
– dla pasażerów – czas może nie okazać się krótszy w przewozie lotniczym niż jazda samochodem, biorąc pod uwagę poprawę jakości polskich dróg i komfortu jazdy;
– mały komfort lotu małymi samolotami – jest ciasno, głośno, nie ma klimatyzacji, itp.;
– nieprzewidywalna zmienność warunków meteorologicznych;
– trudność w zagwarantowaniu dostępności statków powietrznych

WNIOSEK: Konieczne jest zrobienie spisu zasobów sprzętowych jakimi dysponują Aerokluby (i inni właściciele) na potrzeby wdrożenia projektu DART.

Ponadto w związku z realizowaną analizą wykonalności projektu DART (Direct AiR Transport), Aeroklub Polski zwraca się z prośbą o wypełnienie poniższych ankiet. Pozyskane informacje pozwolą na wstępną ocenę dostępnych zasobów Aeroklubów (lotniska, samoloty, piloci). Aeroklub zachęca również do przekazania ankiet oraz informacji o projekcie DART innym, stałym użytkownikom lotniska i osobom zainteresowanym.

Ankieta dotycząca aeroklubów

Ankieta dotycząca pilotów

Ankieta dotycząca właścicieli/użytkowników samolotów