Lot "falowy" Tomka Chudomenta

W miniony piątek Tomasz Chudoment, pilot Aeroklubu Podhalańskiego wykonał jedyny w swoim rodzaju, szybowcowy przelot po południowej Polsce z wykorzystaniem zjawiska fali orograficznej. Zdobył jednocześnie pierwszy od kilkudziesięciu lat diament za przewyższenie, startując z EPNL w Łososinie Dolnej i uzyskując wysokość ponad 7000m w niedalekiej okolicy lotniska.

 
Trasa przelotu Tomasza Chudomenta, źródło: Aeroklub ŻAR

Warunki pogodowe na trasie przelotu, źródło: Aeroklub ŻAR


Szczegółowe dane dotyczące przelotu, źródło, www.onlinecontest.org

Wyczyn Tomka docenił Sebastian Kawa, który w komentarzu na forum strony internetowej szybowce.com napisał:

"Wrzucam, bo autor pewnie świętuje, a jest to fajne. Bardzo ważny przelot. Przy południowej odchyłce wiatru fala pojawia się w wielu miejscach po północnej stronie Beskidów, Tatr, Beskidu Sądeckiego. Dalej już nieco gorzej bo lepsze są wiatry z kierunku zachodniego. Tomek wszedł na falę nad Nowym Sączem i nieco inną trasa niż my to praktykujemy (dzięki temu, że miał transponder) przeciął do Babiej Góry, pod Skrzyczne i w druga stronę w Tatry. Duża wysokość w rejonie Tatr pozwoliła przedłużyć lot daleko na wschód (gs. rzędu 220km/h) i powrót do Nowego Sącza. Gratulacje. Dalszy krok, to wydłużenie takiego przelotu w stronę Frydlant, gdzie piękna fala nad równinami po północnej stronie Beskidów Czeskich pozwala na lot bez zatrzymania. Więcej zdjęć z takich przelotów wrzucałem na FB AŻ. Trzeba polować na warunki. Doświadczenie zeszłego roku pozwala mieć nadzieję, że zima będzie wietrzna i tym razem lepiej ją wykorzystać. No niestety Puchaczem się tego nie zrobi..."
SK
 

Fala orograficzna jest zjawiskiem atmosferycznym występującym nad pasmami górskimi, powstałym w efekcie wzajemnego oddziaływania czynników meteorologicznych i orograficznych. Polega na występowaniu w atmosferze stacjonarnych fal grawitacyjnych, wzbudzonych w trakcie przepływu powietrza nad przeszkodą terenową o dużej wysokości względnej. Można ją porównać, przez analogię mechanizmu powstawania, do ruchu falowego wody w rzece, za progiem skalnym w dnie koryta.

Fala orograficzna ma istotne znaczenie dla lotnictwa, ze względu na duży zasięg (średnio kilkadziesiąt km w poziomie, kilka–kilkanaście km w pionie), długi czas występowania (od kilku godzin do kilku dni) oraz wytworzenie się specyficznej lokalnej cyrkulacji atmosferycznej. Wzbudzenie ruchu falowego nad pasmem górskim stwarza dla lotnictwa pozytywne i negatywne następstwa, które oddziałują na bezpieczeństwo i koszt operacji lotniczych. Rozpatrywane zjawisko jest szczególnie ważne dla szybownictwa, ponieważ wstępujące prądy falowe umożliwiają wykonanie lotów rekordowych pod względem długości i wysokości.

Żródło definicji oraz schemat: Przegląd Geograficzny T. 83 z. 3 (2011), autor: Jakub Szmyd