Lotnicze Mazury...

Niewiele osób sobie zdaje sprawę, że początki tradycji lotniczej aktywności na Mazurach mają swoje korzenie już w pierwszych latach XX wieku. A oto tylko kilka faktów historycznych, potwierdzających lotniczą przeszłość Krainy Wielkich Jezior Mazurskich!

W kilka lat po pierwszym locie Braci Wright (17.12.1903r.), bo już w 1910r. w firmie Friedricha Festa z Rößel (obecnie Reszel) wyprodukowano samolot projektu inżyniera Bloessa z Rastenburga (Kętrzyna). Samolot jak na początki ery lotnictwa był nowoczesnym jednopłatowcem z silnikiem o mocy 50 KM, o długości 10 m i 14 m szerokości oraz wadze 450 kg.

Częste przyloty sterowca Cepelin, dynamicznie działające Kluby lotnicze w Rastenburgu czy Lötzen wpływały na postrzeganie nowych cywilizacyjnych w komunikacji z wykorzystaniem „dróg powietrznych”.

Największym spektakularnym wydarzenie lotniczym w latach 1929-1935, godnym podkreślenia w dzisiejszych rozważaniach była komunikacja z Krainą Wielkich Jezior Mazurskich – utrzymywana z wykorzystaniem olbrzymiego jak na te czasy wodnosamolotu.

Wodnosamolot Dornier Do X kursując do Giżycka (Lötzen) i lądując na jeziorze Niegocin, przywoził ok. 100 pasażerów, rozlokowanych na 2 pokładach (wyższym dla VIP oraz na dolnym w kategorii turystycznej).

Dwunastosilnikowy samolot "DO X" przylatujący regularnie na Mazury był w tym czasie największym handlowym statkiem powietrznym, wykonującym również loty pasażerskie do Ameryki. By sobie poprawić samopoczucie możemy mówić co w swojej przeszłości ma Giżycko wspólnego … z New Yorkiem? Oczywiście ten sam samolot przywożący pasażerów!

Rozwinięta sieć infrastruktury lotniczej w latach międzywojennych znakomicie ułatwiała rozwój komunikacji samolotami głównie z Prus do Rzeszy i z Rzeszy do Prus, w tym na dzisiejsze Mazury.

W Prusach wschodnich funkcjonowało kilka większych lotnisk i kilkadziesiąt lądowisk. Po wojnie duża ich część pozostała w Rosji na terenach obecnego Obwodu Kaliningradzkiego.

Na terenie zachodniej części Warmii i Mazur dowody na przedwojenną dosyć aktywną lotniczą eksploatacje znajdują w Elblągu, Zalewie k/Ostródy, Sępopolu, Olsztynie (Dajtki), Gryźlinach k/Olsztyna, Ornecie i najgłośniejszych obecnie Szymanach .

Natomiast we wschodniej części województwa ślady przedwojennej wielkiej aktywności lotniczej można zauważyć w Kętrzynie, Giżycku(Perkunowo), Rostkach, Mrągowie. Niestety duże byłe lotnisko w Ełku zostało przez budowniczych powojennych zajęte pod zakłady mięsne i już nie jest w tym samym miejscu do odtworzenia.

Od kilku lat – z inicjatywy kilku środowisk - zaczyna się coraz bardziej widoczny renesans lotniczych tradycji Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Między innymi Kętrzyn Wilamowo, byłe lotnisko Super tajnej kwatery Hitlera tętni życiem i jest oparciem dla Międzynarodowych Rajdów Lotniczych.

Na starym lotnisku w Rostkach dyżuruje Dromader pełniąc służbę przeciwpożarową. Powstały i świetnie prosperują lądowiska w Kikitach, Babiętach, Mrągowie (nad j.Wierzbowskim), Mazury Residence k/Giżycka, Stare Juchy, a ostatnio do eksploatacji zostało przygotowane nowe lądowisko przy Gospodarstwie Agroturystycznym w Giżach.

Planowane są dalsze miejsca przyjazne dla małych samolotów. Najpierw lądowiska a następnie z możliwością przekształcenia w lotniska: w rejonie Ełku (Pisanicy), bardzo intensywnie nad tym pracuje Pan Prezydent Miasta Ełk oraz w Gołdapi (Botkuny) czy w Węgorzewie (Maćki).

Wielki potencjał - i to bez inwestycyjny - w zakresie obsługi ruchu lotniczego drzemie w naszych jeziorach, gotowych do przyjmowania wodnosamolotów. Już gościliśmy w czasie „Mazury AiShow” lądujące na jeziorze różne samoloty (Petrel, SuperPetrel, Cessna 172, Haski) a nawet hydromotolotnie. Przykładem najbardziej spektakularnie obrazującym możliwości akwenów wodnych bardzo intensywnie wykorzystywane na Świecie była obecność na Mazurach w 2011 i 2012 roku wyjątkowego w historii lotnictwa samolotu S-38 Sikorsky (popularnie zwanego Latającym Jachtem Odkrywców – rodem z 1928 r), z załogą amerykańską

oraz również historyczny Piper PA 18 z przesympatyczną załogą niemiecką.

Międzynarodowe Rajdy Lotnicze po Warmii i Mazurach, Międzynarodowe Zloty Przyjaciół Lotnictwa i Mazur oraz jedyne tego typu (na wodzie i w powietrzu) pokazy lotnicze jak np. „Mazury AirShow” realizowane nad jeziorem Niegocin są znakomitą promocją Mazur oraz otwierają Krainę Wielkich Jezior Mazurskich dla turystów z Europy. Tymi programowymi inicjatywami następuje coraz skuteczniejsze rozbudzane przekonania w Europie o możliwości komunikacyjnego docierania małym samolotem na nasze mazurskie lotniska/lądowiska.

Z roku na rok, ten lotniczy ruch istotnie się zwiększa i może w przyszłości stać się ważnym zasileniem nowej formy turystyki – właśnie lotniczej ale i zainteresowania inwestycjami kapitałowymi czy biznesowymi w naszym rejonie.

Rozwój komunikacji z wykorzystaniem coraz nowszych technicznych możliwości, stopniowo odgrywał coraz istotniejszą rolę w życiu współczesnej cywilizacji. Komunikacja, a konkretniej podróżowanie nie jest zasadniczym celem naszego funkcjonowania. Podróżowanie nie zależnie w jakim celu realizujemy jest tylko wypełnieniem funkcji sprawnego przemieszczenia się w miejsca dla nas ważne czy pożądane. A więc im będzie krótsze i bardziej komfortowe tym milej widziane.

Starsi obywatele Mazur pamiętają jakim postępem był rower, motocykl, a później luksus godny marzeń nie tylko sennych - własny samochód. Teraz nikt się nie dziwi, że w rodzinie bywa nawet kilka aut. Już teraz nikt tej sytuacji nie traktuję jako dziwny luksus i szpan, a jedynie konieczność cywilizacyjną. Podobnie było z telefonami, na które oczekiwało się latami, a teraz każdy w rodzinie ma swój telefon. Dziś nawet dzieci chodzą z nimi do szkoły.

Podobnie będzie również z rozwojem General Aviation i coraz częstszym wykorzystywaniem małych awionetek w codziennym życiu ludzi biznesu w pozarejsowej komunikacji w turystyce lotniczej, organizowaniu wczasów lotniczych czy "Rent a Plane". Jestem przekonany, że rozwój General Aviation – małymi samolotami będzie jednym z ważniejszych wyznaczników XXI wieku.

To nie jest przesadą ! To tylko dowód wyciągania wniosków z tego, co już jest w bardziej rozwiniętych technicznie cywilizacjach! Czeka nas więc tworzenie warunków umożliwiających rozwój infrastruktury lotnisk, zdobywanie nowych i potrzebnych kwalifikacji lotniczych, a co najmniej uprawnień pilotów małych samolotów.

Mając na względzie potrzebę coraz intensywniejszego tworzenia warunków do szkolenia lotniczego, na lotnisku Kętrzyn Wilamowo zostaje uruchomiony Ośrodek Szkolenia Lotniczego i pierwszy wyjątkowy kurs dla chętnych z Mazur na pilotów samolotów ultralekkich. Zainteresowani nabyciem uprawnień pilota ULM i planowanym szkoleniu mogą dalsze informacje uzyskać pisząc na e-mail: wilamowo@lotniskoketrzyn.pl, lub kontaktując się telefonicznie na nr: +48 503 172 835 ew. 89-752 30 31, 752-45 21

Pewnie czas już rozpocząć przygodę w lotnictwie, pilotując samodzielnie samolot czy podziwiając Krainę Wielkich Jezior Mazurskich z lotu ptaka. A może kogoś z kandydatów na pilotów skusi lotnicza penetrację krajowych czy zagranicznych turystycznych zakątków, siedząc za sterami samolotu.

Zachęcam do rozbudzenia w sobie pasji tą nową dziedziną zainteresowania, godną osób na miarę XXI wieku.

Stanisław Tołwiński

Artykuł sponsorowany