USA: departament Stanu wyraził zgodę na sprzedaż F-16 dla Turcji i F-35 dla Grecji

Departament Stanu USA wyraził formalną zgodę na sprzedaż 40 samolotów F-16 i zestawów modernizacyjnych dla 79 starszych maszyn tego typu dla Turcji - podała w piątek agencja Pentagonu Defense Security Cooperation Agency (DSCA). Jednocześnie resort zgodził się na sprzedaż 40 myśliwców F-35 Grecji . Obie kwestie były przedmiotem rozmów w sprawie tureckiej ratyfikacji akcesji Szwecji do NATO.

Jak wynika z komunikatu DSCA, Turcja otrzymała zgodę na zakup do 40 nowych F-16 w wersji C Block 70 i D Block 70, a także modernizację posiadanych przez Ankarę 79 starszych wersji tego samolotu. Szacowany koszt to 23 mld dolarów.

Równocześnie resort dyplomacji zezwolił też na sprzedać 40 myśliwców F-35 Grecji po szacowanej cenie 8,5 mld dolarów.

Do zatwierdzenia potencjalnej transakcji doszło niecałą dobę po podpisaniu przez prezydenta Turcji ratyfikacji szwedzkiej akcesji do NATO i tuż po wydaniu zgody na nią przez komisje spraw zagranicznych obydwu izb Kongresu.

"Z całego serca popieram podpisanie przez prezydenta Erdogana podpisania protokołów akcesyjnych Szwecji. To dobre, choć spóźnione wiadomości dla Sojuszu i szerszych relacji dwustronnych" - oznajmił w oświadczeniu wiceszef komisji spraw zagranicznych Izby Reprezentantów Gregory Meeks. Jak dodał, podpisanie protokołu oraz deeskalacja napięć z Grecją i Cyprem oraz "wzmocnienie egzekwowania środków przeciwko nielegalnym rosyjskim przepływom kapitałowym" zdecydowały o jego zgodzie na sprzedaż F-16.

Turcja ubiegała się o zakup F-16 od 2021 r., po tym jak została usunięta z programu F-35 w związku z zakupem rosyjskich systemów obrony powietrznej S-400. Prezydent Tayyip Erdogan niejednokrotnie dawał do zrozumienia, że zgoda na zakup samolotów jest warunkiem sfinalizowania przez Turcję ratyfikacji wstąpienia Szwecji do NATO. Oficjalnie administracja USA nie łączyła tych dwóch spraw, jednak wskazywała na postawę Kongresu, który wstrzymywał transakcję z powodu przedłużania procesu szwedzkiej akcesji do NATO i napięć z Atenami.

Sprzedaż F-35 dla Grecji - która potencjalnie da technologiczną przewagę greckim siłom powietrznym nad ich sąsiadem Turcją - miała być według doniesień m.in. "Wall Street Journal" zachętą dla sceptycznych wobec Turcji kongresmenów, by zaaprobować zakup F-16 przez Ankarę.

Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)

osk/ zm/