Rosną opóźnienia w europejskim ruchu lotniczym, koszty liczone w miliardach

Raport IATA "Air traffic control delays in Europe" wskazuje, że większość skutków opóźnień wynika z ograniczeń przepustowości i braków kadrowych w kluczowych instytucjach zapewniających służby żeglugi powietrznej.

Opóźnienia związane z zarządzaniem przepływem ruchu lotniczego w Europie rosły w ostatniej dekadzie znacznie szybciej niż sama liczba operacji lotniczych. Opracowanie opiera się na danych operacyjnych międzyrządowej organizacji żeglugi powietrznej Eurocontrol.

W latach 2015–październik 2025 opóźnienia spowodowane przez europejskie służby żeglugi powietrznej wygenerowały szacunkowe koszty rzędu 16,1 mld euro dla linii lotniczych i pasażerów (w wartościach z 2024 r.). Badanie wykazało, że ponad 70 procent tych kosztów wynikało z niedoborów przepustowości i personelu kontroli ruchu lotniczego. Niewielka grupa dostawców odpowiadała za większość zakłóceń — francuski za 33 proc. minut opóźnień, a niemiecki za 19 proc.

Analiza pokazała zwiększającą się różnicę pomiędzy wzrostem ruchu a wzrostem opóźnień. W 2015 roku w Europie odnotowano 9,9 mln lotów i 14,2 mln minut opóźnień. Do października 2024 liczba lotów wzrosła umiarkowanie o 6,7 proc. do poziomu 10,5 mln, natomiast liczba minut opóźnień ponad dwukrotnie — do 30,4 mln.

Nasileniu uległy również sezonowe wzorce opóźnień. W 2024 r. aż 38,3 proc. wszystkich opóźnień wystąpiło w lipcu i sierpniu, mimo że miesiące te odpowiadały za niespełna 20 proc. rocznego ruchu.

W latach 2015–październik 2025 aż 7,2 mln lotów doświadczyło opóźnień związanych z zarządzaniem ruchem, które łącznie wyniosły 111,5 mln minut i wpłynęły na szacowane 1,1 mld miejsc pasażerskich. Z łącznych kosztów rzędu 16,1 mld euro, 9,7 mld poniosły linie lotnicze, a 6,4 mld odzwierciedla wartość czasu straconego przez pasażerów. Opóźnienia wynikające z ograniczeń przepustowości stanowiły 48 proc. wszystkich kosztów, te spowodowane brakami kadrowymi 23 proc., a opóźnienia związane z akcjami protestacyjnymi kontrolerów — 15 proc.

Wpływ kosztowy różnił się znacząco między poszczególnymi dostawcami. Porównując koszty związane z opóźnieniami z liczbą godzin lotów obsługiwanych przez każdą organizację, analiza IATA wskazuje na koszt 313 euro za godzinę kontrolowanego lotu dla greckiego dostawcy, 258 euro dla francuskiego oraz 222 euro dla węgierskiego, przy europejskiej średniej wynoszącej około 95 euro.

Raport IATA "Air traffic control delays in Europe" dostępny jest tutaj (LINK)