Pentagon ma wybrać kolejny myśliwiec stealth Marynarki Wojennej

Według nieoficjalnych informacji, Pentagon zatwierdził plany dotyczące myśliwca stealth Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych nowej generacji, bazującego na lotniskowcach. Decyzja otwiera drogę do wyboru między Boeingiem a Northrop Grumman w celu opracowania myśliwca znanego jako F/A-XX. Nowa konstrukcja zastąpi starzejącą się flotę F/A-18E/F Super Hornet US Air Force, która służy od dziesięcioleci.

Sekretarz Obrony Pete Hegseth osobiście zatwierdził rozpoczęcie programu, poinformowali przedstawiciele władz USA. Marynarka Wojenna może ogłosić zwycięzcę programu już w tym tygodniu, co będzie zwieńczeniem wieloletnich prac projektowych w ramach inicjatywy Next Generation Air Dominance (NGAD).

F/A-XX będzie pierwszym myśliwcem zaprojektowanym od podstaw przez Marynarkę Wojenną od ponad 30 lat. Ma on operować z lotniskowców wyposażonych w technologię stealth, większy zasięg i zaawansowaną technologię sieciową, która umożliwi mu wykonywanie misji wraz z bezzałogowymi samolotami. Konstrukcja ta jest postrzegana jako kluczowy element utrzymania przewagi powietrznej USA na Pacyfiku w obliczu rosnącego zasięgu militarnego Chin.

Boeing kontra Northrop

Boeing i Northrop Grumman to jedyni konkurenci, którzy wciąż walczą o zwycięstwo, a obie firmy mają mocne argumenty przemawiające za wyborem ich projektu przez Marynarkę Wojenną. Propozycja Boeinga opiera się na wieloletnim doświadczeniu firmy w produkcji myśliwców pokładowych, podczas gdy koncepcja Northrop, kładzie nacisk na elegancką, bezogonową konstrukcję, nawiązującą do wcześniejszego prototypu YF-23 o właściwościach stealth.

Zwycięski projekt dołączy do szerszej rodziny systemów NGAD Marynarki Wojennej, która obejmie również drony i nowe uzbrojenie. Chociaż szczegóły pozostają tajne, oczekuje się, że F/A-XX będzie wyposażony w adaptacyjne silniki, awionikę o otwartej architekturze oraz możliwość udostępniania danych innym platformom w czasie rzeczywistym.

Przewaga Boeinga wynika częściowo z jego dotychczasowej pozycji na rynku. Firma produkuje już Super Horneta i EA-18G Growler w swojej fabryce w St. Louis w stanie Missouri i dysponuje oprzyrządowaniem oraz siłą roboczą i płynnie może rozpocząć produkcję F/A-XX. Wybór Boeinga pomógłby również utrzymać krajową bazę przemysłową w dziedzinie myśliwców, którą Pentagon starał się zachować, ponieważ Lockheed Martin dominuje w programach Sił Powietrznych USA dzięki F-35.

Northrop Grumman z kolei wnosi niezrównane doświadczenie w zakresie technologii stealth i systemów. Firma zaprojektowała B-2 Spirit i produkuje nowego B-21 Raider, oba znane z niskiej wykrywalności. Koncepcja F/A-XX sugeruje skupienie się na zasięgu i przeżywalności uderzeń na dużą odległość, z zamontowanym na górze wlotem powietrza, który redukuje sygnaturę radarową, oraz wewnętrzną komorą uzbrojenia, która zapewnia właściwości stealth.

Polityka i produkcja

Analitycy branżowi zauważają, że przyznanie kontraktu Boeingowi skutecznie uratowałoby linię myśliwców St. Louis, która stoi w obliczu luki produkcyjnej po zakończeniu programu zamówień na Super Hornety w 2027 r. Marynarka Wojenna mogłaby dostrzec korzyści w utrzymaniu tych możliwości zamiast przenoszenia ich do zakładów Northrop w Palmdale w Kalifornii, które obecnie są przeznaczone do produkcji B-21.

Pozycję Boeinga dodatkowo wzmacnia niedawne zwycięstwo w programie Next Generation Air Dominance (NGAD) Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych, wartym 20 mld dolarów programie rozwoju myśliwca szóstej generacji F-47, który zastąpi F-22. To zwycięstwo nad Lockheed Martin daje Boeingowi przewagę w zakresie zaawansowanych technologii stealth i adaptacyjnych systemów napędowych, które mają zostać przeniesione do programu F/A-XX Marynarki Wojennej. Rodzi to jednak również pytania w Waszyngtonie o nadmierną konsolidację, ponieważ Boeing kontrolowałby obie linie myśliwców załogowych nowej generacji.

Jednocześnie trwający strajk pracowników Boeinga w kilku zakładach zbrojeniowych, w tym w St. Louis, może również negatywnie wpłynąć na jego działalność. Przerwa w pracy wpłynęła na dostawy kluczowych samolotów wojskowych i odnowiła obawy o przekroczenie kosztów i opóźnienia w harmonogramie, które nękały niektóre programy firmy, w tym tankowiec KC-46 i samolot szkolno-treningowy T-7A.

Decyzja Marynarki Wojennej będzie zależeć od tego, jak zrównoważy ona ryzyko, możliwości i politykę przemysłową. Boeing oferuje sprawdzoną bazę produkcyjną. Northrop oferuje głębsze doświadczenie w zakresie technologii stealth i bardziej efektywny skok technologiczny.

Jeśli Marynarka Wojenna zdecyduje się na ciągłość i szybkość, aby wprowadzić następcę przed latami 30. XXI wieku, Boeing może zyskać przewagę. Jeśli priorytetowo potraktuje technologię stealth i działanie dalekiego zasięgu, aby przeciwdziałać najnowocześniejszym chińskim systemom obrony powietrznej, może zwyciężyć Northrop.

Tak czy inaczej, wybór ten ukształtuje kierunek rozwoju lotnictwa morskiego na nadchodzące dekady.