Pandemia korowawirusa a program pomocowy dla lotnictwa europejskiego

John Lammers, prezydent europejskiego oddziału ACI (Airport Council International/Międzynarodowa Rada Portów Lotniczych), skierował list otwarty do ministrów transportu UE oraz Komisji Europejskiej z propozycją stworzenia programu pomocowego dla lotnictwa europejskiego, które w związku z pandemią koronawirusa pogrąża się w kryzysie. Poniżej publikujemy jego treść.

ACI Europe wzywa Komisję Europejską, członków UE/EOG oraz Szwajcarię do natychmiastowego  stworzenia i wdrożenia Programu pomocy dla lotnictwa europejskiego, który:

1. Uznaje, że COVID-19 ma bezprecedensowy wpływ na cały sektor lotniczy – w skład którego wchodzą linie lotnicze, lotniska, obsługi naziemne, koncesjonariusze lotniskowi (np. sprzedawcy detaliczni i dostawcy usług gastronomicznych).

2. Zapewnia niedyskryminujące i zbalansowane wsparcie dla sektora lotniczego przy zachowaniu jedności Jednolitego Rynku. Oznacza to, że:

• Wsparcie musi być zapewnione dla wszystkich poszkodowanych podmiotów.
• Żadne wsparcie nie może przynosić większej korzyści jednemu podmiotowi kosztem drugiego, co mogłoby mieć miejsce, gdyby lotniska musiały obniżyć i zrzec się opłat lotniskowych płaconych przez linie lotnicze. Mając na uwadze wpływ ryzyka na przepływ gotówki lotnisk oraz konieczność chronienia długoterminowych inwestycji strategicznych i wysiłków zmierzających do dekarbonizacji podjętych przez lotniska, musi to zostać stanowczo wykluczone.

3. Zapewnia pełną i skuteczną koordynację na poziomie UE z udziałem branży. Komitety koordynacyjne/konsultacyjne na poziomie UE pod patronatem Komisji Europejskiej mogłyby zostać powołane ad hoc w tym celu.

4. Traktuje priorytetowo ciągłość działania przedsiębiorstwa, zwracając uwagę na utratę płynności i jednocześnie zezwalając na rekompensatę strat wywołanych przez wyjątkowe okoliczności wywołane przez COVID-19.

W ramach omawianego Programu pomocy dla lotnictwa europejskiego, ACI Europe wzywa do podjęcia konkretnych lotniczych środków związanych bezpośrednio z lotniskami:

1. Lotniskom przysługuje rekompensata za straty poniesione podczas obecnego kryzysu zgodnie z art. 107 ust. 2 lit. B TFUE. Członkowie UE/EOG oraz Szwajcaria będą musieli działać zgodnie z przepisami i dopilnować, by straty zostały zrekompensowane. Jednocześnie mają unikać ryzyka braku ciągłości operacyjnej i działalnościowej wynikającej z problemów związanych z przepływem gotówki.

Co więcej, natychmiastowo należy poddać rozwadze podczas trwającej ewaluacji wytycznych w sprawie pomocy państwa z 2014 roku potrzebę zapewnienia, że pomoc operacyjna będzie możliwa dla lotnisk po 2024 roku – mając w szczególności na uwadze trwały i strukturalny wpływ, jaki pandemia COVID-19 będzie miała na rynek lotniczy i ekonomię lotniskową.

2. Natychmiastowego wstrzymania narodowych, regionalnych, lokalnych podatków i opłat dotyczących sektora lotniczego – w tym i tych nałożonych na lotniska.

3. Natychmiastowego przyjęcia przez Radę oraz Parlament Europejski wniosku Komisji Europejskiej, by znieść zasadę „Wykorzystaj lub strać” dla przydzielonych okienek czasowych (slotów) na starty i lądowania do 30 czerwca 2020 roku. Rozważenie dalszego przedłużenia powinno opierać się na autorytatywnych danych i być skonsultowane z branżą lotniczą i koordynatorami przydzielającymi okienka czasowe na starty i lądowania.

4. Utrzymywania wsparcia innowacji przez mechanizmy finansowe UE. Przyśpieszone wypłacanie funduszy Horizon 2020 na projekty, które zostały już rozpoczęte i mają zostać zakończone w przeciągu 12 miesięcy w celu zapewnienia płynności  w trakcie i do momentu zrealizowania projektu.

5. Zapewnienia stabilności. Mając na uwadze aktualne okoliczności, lotniska bardziej niż kiedykolwiek potrzebują  zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa prawnego.