Korozja w samolotach gaśniczych MD-87 i BAe 146 powiązana z niekompatybilnymi retardantami

Amerykańscy śledczy ustalili, że w wyniku chemicznej niekompatybilności z retardantem używanym wcześniej., doszło do poważnych uszkodzeń korozyjnych dwóch samolotów gaśniczych.

US Forest Service poinformowała w zeszłym roku National Transportation Safety Board o wykrytej korozji w samolocie BAe 146-200 firmy Neptune Aviation Services, operującym jako Tanker 02, oraz w McDonnell Douglas MD-87 należącym do Aero Air, operującym jako Tanker 106.

Retardanty oparte na solach fosforanowych – w tym fosforanie monoamonu i diamonu lub polifosforanie amonu – były stosowane od dawna i nie powodowały problemów. Jednak w 2021 r. Forest Service przyznała warunkową kwalifikację dwóm nowym retardantom opartym na chlorku magnezu, znanym jako FR-100 i FR-200.

Według komisji bezpieczeństwa retardanty te „pomyślnie ukończyły” określone testy korozyjne, ale zwraca ona uwagę, że testy te „nie zmieniały się od wielu lat” i badały jedynie wpływ jednego retardantu na pojedyncze stopy aluminium, stali, mosiądzu i magnezu.

Już w czerwcu 2021 r. podczas testów operacyjnych zaczęły pojawiać się dowody chemicznej niekompatybilności retardantów na bazie chlorku magnezu i fosforanów, gdy były one mieszane w trakcie użycia.

„Operatorzy wskazywali, że mieszanie obu retardantów powodowało powstawanie gęstej, galaretowatej substancji, która przylegała do struktury zbiornika, gdy była mokra, oraz gęstej, gliniastej masy po wyschnięciu” – podaje komisja.

„Substancja ta zakłócała działanie czujników pływakowych, zaworów, przepływomierzy i uszczelek, a do jej usunięcia potrzebne były metody mechaniczne. Zgłaszano także korozję siłowników oraz degradację powłok powierzchniowych.”

Z obawy, że może istnieć „ryzyko poważniejszych skutków korozyjnych w samolotach gaśniczych, mogących doprowadzić do wypadku”, Forest Service poprosiła komisję bezpieczeństwa o zbadanie samolotów i ustalenie przyczyn – dodaje raport.

BAe 146 był używany jako samolot gaśniczy od 2017 r., a inspekcja przed sezonem 2023 nie wykazała żadnej korozji. MD-87 wykonywał swój pierwszy sezon jako samolot gaśniczy po konwersji na początku 2023 r. Jego zbiornik retardantu był nowy.

Każdy z samolotów zrzucał wyłącznie FR-200 aż do sierpnia 2023 r., po czym przez kolejne trzy miesiące – do połowy listopada – stosowano naprzemiennie FR-200 i MVP-Fx. Badanie BAe 146 ujawniło „znaczne oznaki” korozji zbiornika retardantu, szczególnie w obszarach sąsiadujących z elementami złącznymi lub połączeniami strukturalnymi.

W przypadku nowo skonwertowanego MD-87 znaleziono jednak „znacznie więcej dowodów” korozji – nie tylko w zbiorniku, ale również w wielu miejscach dolnej części płatowca, za wylotem zbiornika.

„Najpoważniejszym elementem strukturalnym, na którym wykryto korozję, był wzmacniający nakładkowy pas dolny przedniego dźwigara prawego skrzydła” – stwierdza komisja, podkreślając, że producent samolotu uważa go za element struktury głównej.

Aero Air odkryła również korozję w trzech silnikach Pratt & Whitney JT8D, które były montowane w MD-87 w trakcie oceny operacyjnej. Najbardziej zaawansowana korozja została znaleziona w silniku prawym, który pozostawał na miejscu przez cały okres oceny.

Korozja w prawym silniku obejmowała obudowy, przekładki, dyski, łopatki i wały – dodaje komisja – podczas gdy podobne problemy znaleziono w odpowiadających częściach silnika lewego.